بهنام ناطقي (مجله نيويورك) مصاحبه با هما تاراجي
بهنام ناطقي (راديوآزادي): امروز در مجله نيويورك، نگاهي به هنر عكاس پيشتاز آقاي صادق تيرافكن، كه در مجموعه اي خيره كننده و متنوع از حاصل بيش از 15 سال كار خود، نگاهي تازه و حيران مي اندازد به تاريخ و سنن ايراني و زندگي در ايران امروز و در عكس هاي شخصي گذشته و حال يك فرهنگ و يك جامعه را از آن خود مي سازد. در مصاحبه اي با يك كارشناس هنرمعاصر ايران، خانم هما تاراجي. خلاقيت نوين در عكاسي ايران، امروز در مجله نيويورك ... عكس هايي كه آقاي صادق تيرافكن، هنرمند 36 ساله در دوره هاي مختلف كار خود تهيه كرده است، عكس هايي از جنگ ايران و عراق، از تخت جمشيد، از چغازنبيل، از ديوارهاي تهران و از خط و نقش هاي ايراني، به يك رشته از عكاسي هنري اختصاص دارند كه درآن خلاقيت عكاس تنها در ثبت لحظه ها خلاصه نمي شود بلكه هدف از عكاسي، ساختن و القاي مفاهيمي مي شود كه هم هنر خالص است و در ارتباط رنگ و فرم و بازي آنها به مطالعه مي پردازد و هم از اينكه مفاهيم اجتماعي روز و انتقاد اجتماعي را مطرح كند، ابائي ندارد. صادق تيرافكن، از فضاهاي شاعرانه و دراماتيكي كه خود به وجود مي آورد عكس مي گيرد و با قرار دادن چهره و اندام خود در عكس ها، خود بازيگر صحنه هايي مي شود كه به وجود آورده است. و به اين هم بسنده نمي كند بلكه عكس را دز اطاق تاريك و در لابراتوار با استفاده از مواد شيميايي و جلوه هاي نوري، بيشتر از حقيقت روزمره دور مي كند و آن را ذهني و شخصي و ماليخوليايي مي سازد. ... درگالري اي كوچكي در يك نمايشگاه نيمه خصوصي آقاي صادق تيرافكن حاصل تجربه هاي درخشان خود را در عكاسي براي اولين بار در نيويورك، پايتخت عكاسي جهان به تماشا مي گذارد و نشان مي دهد كه از نظر غناي مفاهيم و نوع برخورد خلاقه و مفهومي با عكاسي از پيشرفته ترين هنرمندان مفهومي امروز چيزي كم ندارد. خانم هما تاراجي، يك كارشناس هنر معاصر ايران، كه برنامه گسترده را در آمريكا براي شناساندن هنر پيشتاز ايران آغاز كرده است، در مصاحبه با راديوآزادي آشنايي خود را با كار آقاي صادق تيرافكن، چنين شرح مي دهد: هما تاراجي: من توي سفر اخيرم به تهران، دنبال اين بودم كه هم يك عده از نقاش ها و هم عكاس هاي ايران را بتوانم از كارشان نمونه تهيه كنم كه بياورم اينجاو به موسسات هنري مختلف نشان بدهم و بتوانم كه تشويق شان كنم كه يك نمايشگاهي از اين كار بگذارند. منتهي چون وقتم كم بود، توجهم بيشتر معطوف شد به كارهاي نقاشي ولي باز هم در آن چندقدمي كه تصميم گرفتم وسعي كردم بردارم، يكي از اسم هاي خيلي مشخص و ثابتي كه دائما به گوشم مي خورد، صادق تيرافكن بود در زمينه عكاسي و هركس كه مي گفت عكاس خوب و درجه يك توي ايران كي است، يكي از اسم هايي كه مي آمد اسم صادق بود. و من به او زنگ زدم ورفتم با او ملاقات كردم در استوديو اش و واقعا كارهاي واقعا نو و موثري درست كرده با سوژه هاي مختلفي كه بعدا يك خورده به ديتيل در باره اش خواهم گفت. ب.ن: خانم هما تاراجي، يك كارشناس هنر معاصر ايران، در مصاحبه با راديوآزادي زندگينامه كوتاهي از آقاي صادق تيرافكن بدست مي دهد. هما تاراجي: صادق در سال 1965 در تهران به دنيا آمده و از دانشكده هنرهاي زيبا در رشته عكاسي ليسانس گرفته است و با اينكه بالنسبه جوان هست خيلي موفق است و نمايشگاه هاي زيادي به تنهايي در گروه داشته است در ايران و خارج از ايران و نمايشگاه آخرش همانطور كه مي دانيد در نيويورك است. ب.ن.: قبل از نيويورك، آقاي صادق تيرافكن در نمايشگاهي در مقر يونسكو در پاريس به هنردوستان فرانسوي معرفي شد و نمونه هايي از كار هاي او، عكس هايي كه از سربازان تهيه كرده است، عكس هاي او از مراسم عاشورا و عكس هايي كه از تركيب چهره و اندام خود با خط ايراني، با لنگ حمام و با قلعه چغازنبيل گرفته است، در آنجا به نمايش در آمد. خانم هما تاراجي در باره عكس هاي صادق تيرافكن از مراسم مذهبي عاشورا كه بعضي از آنها در اين ماه محرم در نيويورك نيز به نمايش در آمده اند، مي گويد: هما تاراجي: وقتي صادق را ديدم در استوديوش، واقعا خيلي تحت تاثير جاهاي مختلفي كه كار كرده بود قرار گرفتم. مسلما در درجه اول چيزي كه خيلي اين روزها صادق را معروف كرده است تم عاشورا است كه از اين مراسم مذهبي گرفته است و در يك نمايشگاه هنرهاي مفهومي كه در موزه تهران برگزار شده بود، با يكي از هنرمندها يك نمايشي داشتند در باره عاشورا و عكس هاي خيلي بزرگ و جالبي بود كه اين مراسم را نشان مي داد. ب.ن. عكس هاي آقاي تيرافكن از مراسم عاشورا بر خلاف بسياري از عكس هايي كه از اين مراسم خيره كننده در ايران توسط عكاسان ايراني و بين المللي گرفته شده است، قصد ثبت مردمشناختي اين مراسم را ندارد و مستند سازي هم نمي خواهد بكند. صادق تيرافكن با اين عكس ها مي كوشد خود يكي از عزاداران باشد و تماشاگر را با هم خود در اين مراسم شركت دهد. بعضي از اين عكس ها گويي از درون دسته و از داخل ازحام روان عزاداران گرفته شده اند. بعضي ديگر علم وكتل را از ديد عزاداران نشان مي دهند و تماشاگر وزن آنها را بردوش خود سنگيني مي كند و محنتي كه عزادار به احترام اين روز بر خود هموار مي كند را لمس مي كند. بعضي ديگر از اين عكس ها حركت را نشان مي دهند، هركت رودخانه انساني كه عكاس و تماشاگر را با خود مي برد و در خود حل مي كند. خانم هما تاراجي در باره سري عاشورا از آقاي صادق تيرافكن مي گويد: هما تاراجي: سري عاشورا تصويرهاي خيلي بزرگي هستند از مراسم عاشورا كه اشخاص سينه زني مي كنندو عزاداري مي كنند و يك فرم جديدي است كه اين مراسم را تصوير كرده كه گوينده آن چيزي است كه ما در ايران در سالهاي سال انجام مي دهيم. به هرحال در نمايشگاه مفهومي اين به صورت يك چيدمان بود كه عاشورا را زندگي مي كندو فكر مي كنم در اينجا هم خيلي طرفدار خواهد داشت. عكس ها عكس هاي سينه زني است و مراسم تعزيه و چيزهاي مربوط به عاشورا. موسيقي Muslimgauze ب.ن.: يك مجموعه ديگر از عكس هاي مفهومي آقاي صادق تيرافكن همورابي نام دارد و به قانوني اشاره مي كند كه پادشاه بابل براي نخستين بار بر لوحي حك كرد كه به قانون همورابي مشهور است. تيرافكن، در صحنه هايي كه در كنار رود كارون و در جغازنبيل با شركت خود او و چند بازيگر ديگر به وجود آمده اند، اين قانون باستاني را به امروز مي آورد و تجربه اجراي آن را به تصوير مي كشد. خانم هما تاراجي، يك كارشناس هنرمعاصر ايران در باره مجموعه همورابي از آقاي صادق تيرافكن مي گويد: هما تاراجي: يكي از سري كار هاي او كه خيلي توجه من را جلب كرد، مجموعه اي بود به نام همورابي. صادق طبق گفته خودش از بچگي كاري كه مي كرده اين بود كه خودش را در ديگران يا به شكل ديگران تصوير مي كرده. و اين باعث شد كه وقتي داستان همورابي و قانون او را مي شنود و قانون او را مي شناسد خود را تبديل به آدمهايي مي كند كه از اين قوانين تحت تاثير قرار گرفته بود. به عنوان مثال، در اين قوانين آمده است كه اگر زني با مردي غير از شوهر خود نزديكي داشته باشد هردو اين ها را مرد و زن خيانتكار را با طناب به هم مي بندند و در رودخانه غرق مي كنند. صادق خيلي تحت تاثير اين داستان تاريخي قرار مي گيرد ودر كنار رود كارون در منطقه اي كه الان تاريخي است به نام چغازنبيل مي رود و خودش را و چند نفر ديگر را سوژه يك كار عكاسي قرار مي دهد كه اين قوانين همورابي را تصوير مي كندو اين خيلي سري كارهاي گيرايي از صادق بود كه در نوامبر گذشته در گالري سيحون در ايران نمايش داده مي شد و من آن را ديدم شخصا و خيلي خيلي برايم جالب بود. موسيقي مسلم گاز هما تاراجي: صادق خيلي كار فتو كولاژ مي كند به اصطلاح يعني همين كه از سوژه اي عكس مي گيرد، بعدا با خلاقيت خودش اين عكس ها را تغيير مي دهد و يك مقدار روي آنها مي برد روي آنها رنگ مي زند يا مي برد يا تكرارشان مي كند يا زمينه ديگري به آنها اضافه مي كندو به هر حال بعد از اينكه خود عكس را گرفت با آن خيلي كارهاي هنري ديگر مي كند كه مجموعه اش را شايد بتوان يك فتوكولاژ نام داد كه خيلي اثر عميقي ايجاد مي كند. عميق تر از آنكه عكس ساده را آدم ببيند. اين كار زمينه اي كه صادق در اين كار داشته، در تجربه هايي كه به اسم فتوكولاژ در چندين نمايشگاه نمايش داده اين است كه اسم اين سري را مي گذارد طراحي در اطاق تاريك. دلش مي خواسته است هميشه عكس هايش را تغيير بدهد تا به يك فرم آبستره در بيايد. و اين سري عكس هاي اطاق تاريك عكس هايي است كه در اطاق تاريك همانطور كه مواد شيميايي را استفاده مي كرده كه روي اين عكس بتواند اين مواد تغيير بدهد، آنجا روي فيلم ها خط مي كشيده و بعد كه چاپ مي شده اين ها به يك فرم جديدي كه يك مقدارش از نظر ما پاك شده يا يك خط هاي ديگري روي آنها اضافه شده به هرحال يك مقدار آبستره تر است و يك مقدار بيان كننده آن احساسي است كه در موقع طراحي روي آن عكس ها سعي مي كرده پياده كند. بنابراين يك شايد مي شود استايل يا متد خود صادق است كه قبلا ديده نشده يا كم ديده شده و من شخصا نديده بودم و خيلي گيرا است. ب. ن.: صداي خانم هما تاراجي را مي شنويم كه در باره نمايشگاهي از عكس هاي آقاي صادق تيرافكن صحبت مي كند كه از هفته پيش در يك گالري كوچك در مركز شهر نيويورك افتتاح شد وبراي اولين بار هنر خيره كننده اين عكاس مبتكر ايراني را در برابر علاقمندان هنر ايران و همچنين هنرشناسان كنجكاور نيويوركي قرار داد. سوژه هاي اين عكس ها به خصوص آنها كه از مراسم عزاداري مذهبي و عاشورا تهيه شده بودند گويي به استقبال برنامه وسيعي مي رود كه تا چندماه ديگر در نيويورك از تعزيه، نمايش مذهبي ايران به روي صحنه خواهد رفت. اگر مانند ساير هنرمندان ايراني كه در نيويورك كار نشان دادند، كارهاي آقاي صادق تيرافكن مورد توجه مطبوعات شهر قرار بگيرد، اين عكس ها مي تواند مقدمه خوبي باشد براي آنچه بعد از ايران همراه با هنرمندان تغزيه از راه خواهد رسيد. خانم هما تاراجي، كارشناس هنر معاصر ايران در مصاحبه با بخش فارسي راديواروپاي آزاد، راديوآزادي در باره موقعيت آقاي صادق تيرافكن در عرصه هنرمعاصر ايران مي گويد: هما تاراجي: به هرحال توي ايران مي توانم بگويم كه صادق خيلي آوانگارد است نسبت به عكاس هاي ديگر. البته خيلي عكاس هاي خوب در ايران كار مي كنند ولي صادق سعي مي كند كه مرز ها را بشكند و فضاهاي جديدي را امتحان كندو متدهاي جديدي را امتحان كندو كارهاش خيلي گيرا است. به عنوان مثال چند تا سري از كارهاش مثلا هست به اسم ديوارهاي خالي تهران كه در حقيقت همانطور كه خودش يا اشخاص از كنار اين ديوار ها عبور مي كردند، صادق از آنها عكس گرفته است و به گفته خودش يك احساسي را مي دهد كه در يك شهر شلوغ و آلوده تهران مردم همينطور كه در گروه هاي مختلف از كنار اين ديوارها رد مي شوند به نظر مي آيد كه هم دور خودشان ديوار كشيده اند و هم به نطر مي آيد كه كنترلي روي سرنوشت خودشان ندارندو صادق مي گويد با وجود همه اين آدمه بيشتر ديوارهاي خالي را مي بينم و به همين دليل سوژه يك سري كارهاش، ديوارهاي خالي تهران است. ب. ن.: صداي خانم هما تاراجي را مي شنويم كه در باره يك دوره مشخص از كار هاي عكاس معاصر مقيم تهران، آقاي صادق تيرافكن توضيح مي داد كه هفته گذشته نمايشگاهي از كارهاي او در نيويورك افتتاح شد. هما تاراجي: يك سري كار ديگر كار صادق سرباز ها هستند از زمان جنگ ايران وعراق كه خودش مي گويد وقتي اين جنگ شروع شد نوجوان بود و در پايان جنگ مرد شده بود. اين عكس ها در واقع خاطرات جنگ صادق هستند. ... ب. ن.: يك مجموعه ديدني از عكس هاي صادق تيرافكن، يكي از برجسته ترين عكاسان هنرمند نسل جوان ايران، صحنه هايي است كه در تخت جمشيد تهيه كرده است از خودش در برابر خرابه هاي باستاني. در يكي از عكس ها دست عكاس را مي بينيم كه بلندي ستون ها را اندازه مي گيرد و در عكس ديگري عكاس پشت به دوربين داخل سنگ نبشته فرو مي رود. اين عكس ها، نه مي خواهند معماري تخت جمشيد به به رخ بيننده بكشند و نه براي خرابه ها اشك مي ريزند و در فكر نشان دادن عظمت غروب خورشيد در تخت جمشيد و تهيه كارت پستال هستند. در اين عكس ها ارتباطي ديناميك برقرار مي شود بين يك ايراني امروزي و زمينه اي باستاني كه حتي نمي خواهد ادعا كند متعلق به اوست. عكاس، كه خود مثل هنرپيشه اي در تمام صحنه ها حضور دارد، در اين عكس ها به طراحي حركت و رقص مي پردازد. خانم هما تاراجي، كه در تهران از استوديوي صادق تيرافكن ديدن كرده است، در مصاحبه با راديوآزادي در باره اين عكس ها و عكس هاي ديگري كه به همين صورت در ابنيه تاريخي تهيه شده اند مي گويد: هما تاراجي: صادق از تخت جمشيد عكاسي هاي خيلي گيرايي كرده كه حتي يك كتاب چاپ كرده از آنها و دومين سري تخت جمشيد او به زودي خواهد آمد.يك جوري به تاريخ خيلي اهميت مي دهد صادق. هم مطالعه زياد كرده است و هم رفته و جاهاي تاريخي را ديده. همانطور كه گفتم، تخت جمشيد يك نمونه اش است و نمونه ديگرش چغازنبييل است كه يك سري كار گرفته. چغازنبيل يك محلي است در شوش واقع در خوزستان كه سالها پيش به عنوان يك مركز زيارتي بوده و دو تا ديوار دور اين شهر را احاطه كرده است و برج هاي بلند بوده كه بالاي هركدام يك معراب يا محل دعا بوده. البته اشوربانيپال سالهاي پيش اين چغازنبيل را از ميان برده ولي اينها براي صادق خيلي جذاب است كه با تاريخ و به طرف تاريخ و داستانها و اتفاق هاي تاريخي مي رود و آنها را در كار هاي خودش نشان مي دهدو من فكر مي كنم يكي ازويژگي هاي كار صادق تصوير كردن داستانها و مناظر تاريخي است. ب.ن.: براي آشنايي بيشتر با كار صادق تيرافكن در هر نقطه دنيا مي توان به وب سايت خلاقه اي كه در اينترنت دارد، مراجعه كرد. در اين وب سايت كه با آدرس تيرافكن دات كام قابل دسترسي است، نمونه هايي مختلفي از دوره هاي كاري هنرمند با سليقه ارائه شده اند. براي تماشاگر كنجكاوي كه اين هفته نمي تواند در نيويورك از نمايشگاه عكس هاي آقاي صادق تيرافكن ديدن كند، تماشاي اين وب سايت مي تواند شناختي مقدماتي فراهم كند.
نگاهي به نمايشگاه عكاسي هنرمند مقيم تهران، آقاي صادق تيرافكن در يك گالري خصوصي در نيويورك كه در آن از جمله بخشي از مجموعه عكس هاي او از مراسم عاشوراي او به نمايش در مي آيد. هماتاراجي، كارشناس هنرمعاصر ايران در لس آنجلس، در مصاحبه با راديوآزادي در باره هنر صادق تيرافكن اظهارنظر مي كند. براي مطالعه متن كامل اين برنامه دگمه "متن فارسي" را كليك بزنيد.
بهنام ناطقي (راديوآزادي): امروز در مجله نيويورك، نگاهي به هنر عكاس پيشتاز آقاي صادق تيرافكن، كه در مجموعه اي خيره كننده و متنوع از حاصل بيش از 15 سال كار خود، نگاهي تازه و حيران مي اندازد به تاريخ و سنن ايراني و زندگي در ايران امروز و در عكس هاي شخصي گذشته و حال يك فرهنگ و يك جامعه را از آن خود مي سازد. در مصاحبه اي با يك كارشناس هنرمعاصر ايران، خانم هما تاراجي. خلاقيت نوين در عكاسي ايران، امروز در مجله نيويورك ... عكس هايي كه آقاي صادق تيرافكن، هنرمند 36 ساله در دوره هاي مختلف كار خود تهيه كرده است، عكس هايي از جنگ ايران و عراق، از تخت جمشيد، از چغازنبيل، از ديوارهاي تهران و از خط و نقش هاي ايراني، به يك رشته از عكاسي هنري اختصاص دارند كه درآن خلاقيت عكاس تنها در ثبت لحظه ها خلاصه نمي شود بلكه هدف از عكاسي، ساختن و القاي مفاهيمي مي شود كه هم هنر خالص است و در ارتباط رنگ و فرم و بازي آنها به مطالعه مي پردازد و هم از اينكه مفاهيم اجتماعي روز و انتقاد اجتماعي را مطرح كند، ابائي ندارد. صادق تيرافكن، از فضاهاي شاعرانه و دراماتيكي كه خود به وجود مي آورد عكس مي گيرد و با قرار دادن چهره و اندام خود در عكس ها، خود بازيگر صحنه هايي مي شود كه به وجود آورده است. و به اين هم بسنده نمي كند بلكه عكس را دز اطاق تاريك و در لابراتوار با استفاده از مواد شيميايي و جلوه هاي نوري، بيشتر از حقيقت روزمره دور مي كند و آن را ذهني و شخصي و ماليخوليايي مي سازد. ... درگالري اي كوچكي در يك نمايشگاه نيمه خصوصي آقاي صادق تيرافكن حاصل تجربه هاي درخشان خود را در عكاسي براي اولين بار در نيويورك، پايتخت عكاسي جهان به تماشا مي گذارد و نشان مي دهد كه از نظر غناي مفاهيم و نوع برخورد خلاقه و مفهومي با عكاسي از پيشرفته ترين هنرمندان مفهومي امروز چيزي كم ندارد. خانم هما تاراجي، يك كارشناس هنر معاصر ايران، كه برنامه گسترده را در آمريكا براي شناساندن هنر پيشتاز ايران آغاز كرده است، در مصاحبه با راديوآزادي آشنايي خود را با كار آقاي صادق تيرافكن، چنين شرح مي دهد: هما تاراجي: من توي سفر اخيرم به تهران، دنبال اين بودم كه هم يك عده از نقاش ها و هم عكاس هاي ايران را بتوانم از كارشان نمونه تهيه كنم كه بياورم اينجاو به موسسات هنري مختلف نشان بدهم و بتوانم كه تشويق شان كنم كه يك نمايشگاهي از اين كار بگذارند. منتهي چون وقتم كم بود، توجهم بيشتر معطوف شد به كارهاي نقاشي ولي باز هم در آن چندقدمي كه تصميم گرفتم وسعي كردم بردارم، يكي از اسم هاي خيلي مشخص و ثابتي كه دائما به گوشم مي خورد، صادق تيرافكن بود در زمينه عكاسي و هركس كه مي گفت عكاس خوب و درجه يك توي ايران كي است، يكي از اسم هايي كه مي آمد اسم صادق بود. و من به او زنگ زدم ورفتم با او ملاقات كردم در استوديو اش و واقعا كارهاي واقعا نو و موثري درست كرده با سوژه هاي مختلفي كه بعدا يك خورده به ديتيل در باره اش خواهم گفت. ب.ن: خانم هما تاراجي، يك كارشناس هنر معاصر ايران، در مصاحبه با راديوآزادي زندگينامه كوتاهي از آقاي صادق تيرافكن بدست مي دهد. هما تاراجي: صادق در سال 1965 در تهران به دنيا آمده و از دانشكده هنرهاي زيبا در رشته عكاسي ليسانس گرفته است و با اينكه بالنسبه جوان هست خيلي موفق است و نمايشگاه هاي زيادي به تنهايي در گروه داشته است در ايران و خارج از ايران و نمايشگاه آخرش همانطور كه مي دانيد در نيويورك است. ب.ن.: قبل از نيويورك، آقاي صادق تيرافكن در نمايشگاهي در مقر يونسكو در پاريس به هنردوستان فرانسوي معرفي شد و نمونه هايي از كار هاي او، عكس هايي كه از سربازان تهيه كرده است، عكس هاي او از مراسم عاشورا و عكس هايي كه از تركيب چهره و اندام خود با خط ايراني، با لنگ حمام و با قلعه چغازنبيل گرفته است، در آنجا به نمايش در آمد. خانم هما تاراجي در باره عكس هاي صادق تيرافكن از مراسم مذهبي عاشورا كه بعضي از آنها در اين ماه محرم در نيويورك نيز به نمايش در آمده اند، مي گويد: هما تاراجي: وقتي صادق را ديدم در استوديوش، واقعا خيلي تحت تاثير جاهاي مختلفي كه كار كرده بود قرار گرفتم. مسلما در درجه اول چيزي كه خيلي اين روزها صادق را معروف كرده است تم عاشورا است كه از اين مراسم مذهبي گرفته است و در يك نمايشگاه هنرهاي مفهومي كه در موزه تهران برگزار شده بود، با يكي از هنرمندها يك نمايشي داشتند در باره عاشورا و عكس هاي خيلي بزرگ و جالبي بود كه اين مراسم را نشان مي داد. ب.ن. عكس هاي آقاي تيرافكن از مراسم عاشورا بر خلاف بسياري از عكس هايي كه از اين مراسم خيره كننده در ايران توسط عكاسان ايراني و بين المللي گرفته شده است، قصد ثبت مردمشناختي اين مراسم را ندارد و مستند سازي هم نمي خواهد بكند. صادق تيرافكن با اين عكس ها مي كوشد خود يكي از عزاداران باشد و تماشاگر را با هم خود در اين مراسم شركت دهد. بعضي از اين عكس ها گويي از درون دسته و از داخل ازحام روان عزاداران گرفته شده اند. بعضي ديگر علم وكتل را از ديد عزاداران نشان مي دهند و تماشاگر وزن آنها را بردوش خود سنگيني مي كند و محنتي كه عزادار به احترام اين روز بر خود هموار مي كند را لمس مي كند. بعضي ديگر از اين عكس ها حركت را نشان مي دهند، هركت رودخانه انساني كه عكاس و تماشاگر را با خود مي برد و در خود حل مي كند. خانم هما تاراجي در باره سري عاشورا از آقاي صادق تيرافكن مي گويد: هما تاراجي: سري عاشورا تصويرهاي خيلي بزرگي هستند از مراسم عاشورا كه اشخاص سينه زني مي كنندو عزاداري مي كنند و يك فرم جديدي است كه اين مراسم را تصوير كرده كه گوينده آن چيزي است كه ما در ايران در سالهاي سال انجام مي دهيم. به هرحال در نمايشگاه مفهومي اين به صورت يك چيدمان بود كه عاشورا را زندگي مي كندو فكر مي كنم در اينجا هم خيلي طرفدار خواهد داشت. عكس ها عكس هاي سينه زني است و مراسم تعزيه و چيزهاي مربوط به عاشورا. موسيقي Muslimgauze ب.ن.: يك مجموعه ديگر از عكس هاي مفهومي آقاي صادق تيرافكن همورابي نام دارد و به قانوني اشاره مي كند كه پادشاه بابل براي نخستين بار بر لوحي حك كرد كه به قانون همورابي مشهور است. تيرافكن، در صحنه هايي كه در كنار رود كارون و در جغازنبيل با شركت خود او و چند بازيگر ديگر به وجود آمده اند، اين قانون باستاني را به امروز مي آورد و تجربه اجراي آن را به تصوير مي كشد. خانم هما تاراجي، يك كارشناس هنرمعاصر ايران در باره مجموعه همورابي از آقاي صادق تيرافكن مي گويد: هما تاراجي: يكي از سري كار هاي او كه خيلي توجه من را جلب كرد، مجموعه اي بود به نام همورابي. صادق طبق گفته خودش از بچگي كاري كه مي كرده اين بود كه خودش را در ديگران يا به شكل ديگران تصوير مي كرده. و اين باعث شد كه وقتي داستان همورابي و قانون او را مي شنود و قانون او را مي شناسد خود را تبديل به آدمهايي مي كند كه از اين قوانين تحت تاثير قرار گرفته بود. به عنوان مثال، در اين قوانين آمده است كه اگر زني با مردي غير از شوهر خود نزديكي داشته باشد هردو اين ها را مرد و زن خيانتكار را با طناب به هم مي بندند و در رودخانه غرق مي كنند. صادق خيلي تحت تاثير اين داستان تاريخي قرار مي گيرد ودر كنار رود كارون در منطقه اي كه الان تاريخي است به نام چغازنبيل مي رود و خودش را و چند نفر ديگر را سوژه يك كار عكاسي قرار مي دهد كه اين قوانين همورابي را تصوير مي كندو اين خيلي سري كارهاي گيرايي از صادق بود كه در نوامبر گذشته در گالري سيحون در ايران نمايش داده مي شد و من آن را ديدم شخصا و خيلي خيلي برايم جالب بود. موسيقي مسلم گاز هما تاراجي: صادق خيلي كار فتو كولاژ مي كند به اصطلاح يعني همين كه از سوژه اي عكس مي گيرد، بعدا با خلاقيت خودش اين عكس ها را تغيير مي دهد و يك مقدار روي آنها مي برد روي آنها رنگ مي زند يا مي برد يا تكرارشان مي كند يا زمينه ديگري به آنها اضافه مي كندو به هر حال بعد از اينكه خود عكس را گرفت با آن خيلي كارهاي هنري ديگر مي كند كه مجموعه اش را شايد بتوان يك فتوكولاژ نام داد كه خيلي اثر عميقي ايجاد مي كند. عميق تر از آنكه عكس ساده را آدم ببيند. اين كار زمينه اي كه صادق در اين كار داشته، در تجربه هايي كه به اسم فتوكولاژ در چندين نمايشگاه نمايش داده اين است كه اسم اين سري را مي گذارد طراحي در اطاق تاريك. دلش مي خواسته است هميشه عكس هايش را تغيير بدهد تا به يك فرم آبستره در بيايد. و اين سري عكس هاي اطاق تاريك عكس هايي است كه در اطاق تاريك همانطور كه مواد شيميايي را استفاده مي كرده كه روي اين عكس بتواند اين مواد تغيير بدهد، آنجا روي فيلم ها خط مي كشيده و بعد كه چاپ مي شده اين ها به يك فرم جديدي كه يك مقدارش از نظر ما پاك شده يا يك خط هاي ديگري روي آنها اضافه شده به هرحال يك مقدار آبستره تر است و يك مقدار بيان كننده آن احساسي است كه در موقع طراحي روي آن عكس ها سعي مي كرده پياده كند. بنابراين يك شايد مي شود استايل يا متد خود صادق است كه قبلا ديده نشده يا كم ديده شده و من شخصا نديده بودم و خيلي گيرا است. ب. ن.: صداي خانم هما تاراجي را مي شنويم كه در باره نمايشگاهي از عكس هاي آقاي صادق تيرافكن صحبت مي كند كه از هفته پيش در يك گالري كوچك در مركز شهر نيويورك افتتاح شد وبراي اولين بار هنر خيره كننده اين عكاس مبتكر ايراني را در برابر علاقمندان هنر ايران و همچنين هنرشناسان كنجكاور نيويوركي قرار داد. سوژه هاي اين عكس ها به خصوص آنها كه از مراسم عزاداري مذهبي و عاشورا تهيه شده بودند گويي به استقبال برنامه وسيعي مي رود كه تا چندماه ديگر در نيويورك از تعزيه، نمايش مذهبي ايران به روي صحنه خواهد رفت. اگر مانند ساير هنرمندان ايراني كه در نيويورك كار نشان دادند، كارهاي آقاي صادق تيرافكن مورد توجه مطبوعات شهر قرار بگيرد، اين عكس ها مي تواند مقدمه خوبي باشد براي آنچه بعد از ايران همراه با هنرمندان تغزيه از راه خواهد رسيد. خانم هما تاراجي، كارشناس هنر معاصر ايران در مصاحبه با بخش فارسي راديواروپاي آزاد، راديوآزادي در باره موقعيت آقاي صادق تيرافكن در عرصه هنرمعاصر ايران مي گويد: هما تاراجي: به هرحال توي ايران مي توانم بگويم كه صادق خيلي آوانگارد است نسبت به عكاس هاي ديگر. البته خيلي عكاس هاي خوب در ايران كار مي كنند ولي صادق سعي مي كند كه مرز ها را بشكند و فضاهاي جديدي را امتحان كندو متدهاي جديدي را امتحان كندو كارهاش خيلي گيرا است. به عنوان مثال چند تا سري از كارهاش مثلا هست به اسم ديوارهاي خالي تهران كه در حقيقت همانطور كه خودش يا اشخاص از كنار اين ديوار ها عبور مي كردند، صادق از آنها عكس گرفته است و به گفته خودش يك احساسي را مي دهد كه در يك شهر شلوغ و آلوده تهران مردم همينطور كه در گروه هاي مختلف از كنار اين ديوارها رد مي شوند به نظر مي آيد كه هم دور خودشان ديوار كشيده اند و هم به نطر مي آيد كه كنترلي روي سرنوشت خودشان ندارندو صادق مي گويد با وجود همه اين آدمه بيشتر ديوارهاي خالي را مي بينم و به همين دليل سوژه يك سري كارهاش، ديوارهاي خالي تهران است. ب. ن.: صداي خانم هما تاراجي را مي شنويم كه در باره يك دوره مشخص از كار هاي عكاس معاصر مقيم تهران، آقاي صادق تيرافكن توضيح مي داد كه هفته گذشته نمايشگاهي از كارهاي او در نيويورك افتتاح شد. هما تاراجي: يك سري كار ديگر كار صادق سرباز ها هستند از زمان جنگ ايران وعراق كه خودش مي گويد وقتي اين جنگ شروع شد نوجوان بود و در پايان جنگ مرد شده بود. اين عكس ها در واقع خاطرات جنگ صادق هستند. ... ب. ن.: يك مجموعه ديدني از عكس هاي صادق تيرافكن، يكي از برجسته ترين عكاسان هنرمند نسل جوان ايران، صحنه هايي است كه در تخت جمشيد تهيه كرده است از خودش در برابر خرابه هاي باستاني. در يكي از عكس ها دست عكاس را مي بينيم كه بلندي ستون ها را اندازه مي گيرد و در عكس ديگري عكاس پشت به دوربين داخل سنگ نبشته فرو مي رود. اين عكس ها، نه مي خواهند معماري تخت جمشيد به به رخ بيننده بكشند و نه براي خرابه ها اشك مي ريزند و در فكر نشان دادن عظمت غروب خورشيد در تخت جمشيد و تهيه كارت پستال هستند. در اين عكس ها ارتباطي ديناميك برقرار مي شود بين يك ايراني امروزي و زمينه اي باستاني كه حتي نمي خواهد ادعا كند متعلق به اوست. عكاس، كه خود مثل هنرپيشه اي در تمام صحنه ها حضور دارد، در اين عكس ها به طراحي حركت و رقص مي پردازد. خانم هما تاراجي، كه در تهران از استوديوي صادق تيرافكن ديدن كرده است، در مصاحبه با راديوآزادي در باره اين عكس ها و عكس هاي ديگري كه به همين صورت در ابنيه تاريخي تهيه شده اند مي گويد: هما تاراجي: صادق از تخت جمشيد عكاسي هاي خيلي گيرايي كرده كه حتي يك كتاب چاپ كرده از آنها و دومين سري تخت جمشيد او به زودي خواهد آمد.يك جوري به تاريخ خيلي اهميت مي دهد صادق. هم مطالعه زياد كرده است و هم رفته و جاهاي تاريخي را ديده. همانطور كه گفتم، تخت جمشيد يك نمونه اش است و نمونه ديگرش چغازنبييل است كه يك سري كار گرفته. چغازنبيل يك محلي است در شوش واقع در خوزستان كه سالها پيش به عنوان يك مركز زيارتي بوده و دو تا ديوار دور اين شهر را احاطه كرده است و برج هاي بلند بوده كه بالاي هركدام يك معراب يا محل دعا بوده. البته اشوربانيپال سالهاي پيش اين چغازنبيل را از ميان برده ولي اينها براي صادق خيلي جذاب است كه با تاريخ و به طرف تاريخ و داستانها و اتفاق هاي تاريخي مي رود و آنها را در كار هاي خودش نشان مي دهدو من فكر مي كنم يكي ازويژگي هاي كار صادق تصوير كردن داستانها و مناظر تاريخي است. ب.ن.: براي آشنايي بيشتر با كار صادق تيرافكن در هر نقطه دنيا مي توان به وب سايت خلاقه اي كه در اينترنت دارد، مراجعه كرد. در اين وب سايت كه با آدرس تيرافكن دات كام قابل دسترسي است، نمونه هايي مختلفي از دوره هاي كاري هنرمند با سليقه ارائه شده اند. براي تماشاگر كنجكاوي كه اين هفته نمي تواند در نيويورك از نمايشگاه عكس هاي آقاي صادق تيرافكن ديدن كند، تماشاي اين وب سايت مي تواند شناختي مقدماتي فراهم كند.
نگاهي به نمايشگاه عكاسي هنرمند مقيم تهران، آقاي صادق تيرافكن در يك گالري خصوصي در نيويورك كه در آن از جمله بخشي از مجموعه عكس هاي او از مراسم عاشوراي او به نمايش در مي آيد. هماتاراجي، كارشناس هنرمعاصر ايران در لس آنجلس، در مصاحبه با راديوآزادي در باره هنر صادق تيرافكن اظهارنظر مي كند. براي مطالعه متن كامل اين برنامه دگمه "متن فارسي" را كليك بزنيد.
