چشم انداز گسترش بازرگاني با افغانستان براي اقتصاد سيستان و بلوچستان

فريدون خاوند (گزارش اقتصادي روز) استان سيستان و بلوچستان، در پيوند با تحولات افغانستان، زندگي اقتصادي تازه اي را براي خود تدارك ميبيند. در بيست سال گذشته، اين استان از آشوب هاي افغانستان زيان فراوان ديد و بافت‌هاي اقتصادي و اجتماعي اش به سختي دگرگون شدند تا جايي كه به نوشتة يك صاحبنظر ايراني، زندگي پنجاه در صد مردمان آن از طريق قاجاق در دو سوي مرز تأمين ميشد. آيا از اين پس، با پيشروي فرآيند آرام سازي در اقغانستان، سيستان و بلوچستان خواهد توانست با پشت سر گذاشتن آنچه «اقتصاد مصيبت» لقب گرفته، دوران تازه اي را تجربه كند؟ به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، نخستين نمايشگاه بازرگاني ايران و افغانستان شنبه 31 فروردين ماه در محل دايمي نمايشگاه‌هاي زاهدان برگزار خواهد شد كه در آن دستكم حدود سيصد واحد توليدي و صنعتي از استان هاي گوناگون ايران شركت خواهند كرد. همزمان با برگزاري اين نمايشگاه، شوراي بازرگانان سيستان و بلوچستان و افغانستان نيز تشكيل ميشود. آيا زايش دوبارة افغانستان و، در وراي آن، پيدايش بازار هاي نوظهور در آسياي مركزي و روسيه و چين، به انزواي طولاني سيستان و بلوچستان پايان خواهد داد؟ در مقاله اي زير عنوان «سيستان و موقعيت ژئوپوليتيكي آن در توسعة منطقه اي»، كه در آخرين شمارة نشرية اطلاعات سياسي-اقتصادي چاپ تهران انتشار يافته، دكتر عيسي ابراهيم زاده، استاد يار دانشگاه سيستان و بلوچستان از پويايي و شكوفايي سيستان در دوران پيش از اسلام و پس از آن سخن ميگويد و سپس از انحطاطي كه به دلايل گوناگون، در دو سه قرن اخير، دامنگير اين سرزمين شد. او بر اين باور است كه امروز مي توان از موقعيت جغرافيايي سيستان در همسايگي با افغانستان و پاكستان به عنوان محور ارتباطي ميان آسياي مركزي و اقيانوس هند و درياي عمان بهره برداري كرد و عظمت گذشته را به آن باز گردانيد. ترديد نمي توان داشت كه رستاخيز سيستان و بلوچستان در گرو تحولات آتي سياسي در منطقه است. پايان تنش هاي سياسي دروني و مرزي مي تواند مجموعة آسياي باختري و مركزي و جنوبي را از لحاظ پويايي اقتصادي، به آسياي خاوري نزديك كند. گسترش راه هاي بازرگاني ميان ايران و افغانستان و ادامة اين راه ها به سوي آسياي مركزي، پاكستان، هندوستان و چين، سيستان و بلوچستان را در شبكة بازرگاني جهاني قرار ميدهد و بازار كوچك «ميلك» را در مرز اين استان با افغانستان، به بازاري با ابعاد منطقه اي بدل ميكند. سيستان و بلوچستان كه به يكي از گذرگاه‌هاي عمدة مواد مخدر در جهان تبديل شده، در پيوند با بازسازي افغانستان و ديگر دگرگوني هاي منطقه‌اي، مي تواند باور كند كه رها شدن از دوران طولاني انحطاط غير ممكن نيست.