ابراز حمايت آمريكا نسبت به توافق روسيه و قزاقزستان بر سر تقسيم منابع شمال درياي خزر

سياوش اردلان تحريم امريكا عليه 12 شركت خارجي كه ميگويد با ايران معامله دارند، همزمان شده است با موضعگيري امريكا عليه انچه ايران منافع خود در درياي خزر مي داند. وزارت خارجه امريكا، فهرستي از نامهاي 12 شركت خارجي و شخض حقيقي كه معتقد است به ايران تجهيزات و فن آوري حساسي را به ايران فروخته اند، منتشر كرد. اما قانوني كه بر اساس ان امريكا اين شركتها و اشخاص را تحريم كرده، قانوني است كه فروش سلاحهاي شيميايي و ميكربي به ايران را ممنوع ميكند. در اعمال اين تحريمها امريكا قبلا گوشزد كرده بود دولتهاي ملداوي، ارمنستان و چين هدف تحريمها نيستند. هر چند دولتهاي اين كشورها رسما معامله شركتهاي تابعه خود با ايران را تاييد نكرده اند، بسياري از كارشناسان معتقدند اين شركتها نمي توانسته اند بدون اطلاع دولتهاي خود چيزي به ايران فروخته باشند، ضمن انكه يكي از افراد مورد تحريم وازگن سركيسيان، برادر نخست وزير پيشين ارمنستان است. وزارت خارجه امريكا كوشيد حساب دولتهاي ارمنستان، ملداوي و چين را از حساب شركتهاي تابع اين كشورها جدا كند. از همين رو، سخنگوي وزارت خارجه امريكا صريحااز آنچه تلاش دولتهاي ارمنستان و ملداوي در جهت خلع سلاح ناميد ستايش كرد ولي در مورد دولت چين چيزي نگفت. تحريم عليه شركتهاو افرادي كه امريكا ميگويد با ايران معامله دارند براي دو سال به قوت خود باقي خواهد ماند. اما آنچه احتمالا براي مقامات ايراني موجبات نگراني و خشم بيشتري خواهد بود، اظهارات روز گذشته يك مقام امريكايي در مورد درياي خزر است. ستيون مان، نماينده امريكا در امور درياي خزز روز پنجشنبه اعلام كرد واشنگتن از قراردادهاي دوجانبه براي تقسيم منابع درياي خزر-كه ايران با ان مخالف است- حمايت خواهد كرد. استيون مان، امضاي يك قرار داد دو جانبه بين روسيه و قزاقستان در هفته اخير را يك گام مثبت ناميد و افزود كه از امضاي قراردادي مشابه بين روسيه و آذربايجان نيز حمايت خوهد كرد. ايران با هر گونه قرار داد دو جانبه بين كشورهاي ساحلي درياي خزر ، تا زماني كه هر پنج كشور ساحلي بر سر نظام حقوقي درياي خزر به توافق نرسيده اند، مخالف است. محمد خاتمي، رييس جمهور ايران، روز چهارشنبه، بطور غير مستقيم امريكا را به دخالت در مسايل درياي خزر متهم كرد. افزون بر اينها، تحريمهاي مستقيم امريكا عليه ايران نيز از موارد ديگر اختلافات تهران و واشنگتن است. در زماني كه تمام اين موارد اختلاف، جلوه هاي اشكارتري به خود ميگيرند، در ايران شايع شده است كه چند سياستمدار محافظه كار پنهاني با مسئولان امريكا مذاكره كرده اند. جناح اصلاح طلب بر درستي اين شايعات تاكيد دارد و ميگويد در شرايطي كه مواضع امريكا عليه ايران تندتر مي شود، اگر قرار است مذاكره اي انجام شود، بايد حساب شده و شفاف باشد و نه در زماني كه ايران ناگزير به پذيرش گفتگو شود. اما آيت الله خامنه اي، رهبر جمهوري اسلامي، اخيرا مذاكره با امريكا در شرايط كنوني را به ضرر ايران دانست.