جنجال در بازار طلاي ايران: عيار غيرواقعي

فريدون خاوند (گزارش اقتصادي روز) فريدون خاوند (راديوآزادي): عيار يا عيار (با فتحه يا كسره) را فرهنگ معين اندازه كردن، ترازوي زر و سيم سنج و يا سنگ محك تعريف كرده است. تعريف لغوي و ادبي اين واژه كم و بيش مشخص است، ولي تعريف فني آن ظاهرا با ابهام هاي فراوان همراه است، دستكم در ايران و در روابط ميان طلاكاران و طلاسازان اين كشور از يكسو و موسسة استاندارد و تحقيقات صنعتي از سوي ديگر. همين ابهام، در هفتة جاري، در بازار طلاي تهران جنجال بر انگيخت و بدبيني هايي را در قبال فلز زرد به وجود آورد، آنهم در شرايطي كه بازار جهاني طلا از رونقي چشمگير برخوردار است، تا جايي كه بهاي اين كالا در پنج ماه گذشته حدود پانزده در صد افزايش يافته است. عوامل گوناگون از جمله ترديد هاي حاكم بر اقتصاد و سياست جهاني، بهاي هر اونس طلا را به 322 دلار افزايش داده است، بالا ترين سطح در دو سال و نيم گذشته. در واقع با توجه به ركود حاكم بر بازار هاي معتبر سهام، تزلزل نسبي دلار، تنش هاي خاور ميانه و جو ژئوپوليتيكي بين‌المللي، تلالوي فلز زرد بار ديگر نگاه سرمايه‌گذاران را به سوي خود كشيده است. كوتاه سخن آنكه در فضاي نامطمئن كنوني، طلا مثل هميشه اطمينان مي بخشد و به پناهگاه بدل مي شود. بازار طلاي ايران نيز طبعا از نوسانات بين‌المللي بركنار نمي ماند، اما ويژگي هاي خود را نيز دارد، از جمله جنجالي كه طي چند روز گذشته در اين بازار بر سر عيار طلا به وجود آمده، در پي سخنان روز يكشنبة محمد علي سيد ابريشمي، رييس موسسة استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران. محمد علي سيد ابريشمي ميگويد : «بررسي ها نشان ميدهد كه شصت در صد طلاي عرضه شده به مردم با عيار اظهار شده توسط سازنده مطابقت نداشته و حتي طلاي چهارده عيار به جاي هيجده عيار تحويل مردم شده است.» او مي افزايد كه از بيست و پنجسال پيش به اين سو، ترازو ها چه در واحد هاي بزرگ طلا سازي و چه در اصناف، كاليبره يا تنظيم نشده اند. مي توان تصور كرد كه سخناني اين چنين آنهم از سوي رييس موسسة استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران، چه هيجاني به وجود ميآورد، در ميان طلا كاران و طلاسازان و، مهمتر از آن، در بين مشتريان فلز زرد در ايران و نيز در كشور هاي مجاور، زيرا فراموش نكنيم كه بخشي از طلاي ايران به بازار هاي همسايه به ويژه در حاشية خليج فارس صادر يا قاچاق مي شود. واكنش مسئولان اتحاديه هاي صنفي مرتبط با طلا به سخنان رييس موسسة استاندارد و تحقيقات صنعتي، فوري و شديد بود. آنها ميگويند كه اينگونه سخنان به صادرات طلاي ايران لطمه ميزند و مي افزايند كه اصولا خود اين موسسه، چون بودجة لازم را ندارد، از داشتن تكنولوژي پيشرفته براي تشخيص عيار واقعي طلا محروم است.