لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۳۱ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۰۴:۱۶

بنياد هاي مذهبي-سياسي جمهوري اسلامي و نقش اقتصادي آنها: آستان قدس رضوي و بنياد مستضعفان


فريدون خاوند (گزارش اقتصادي روز) دكتر فريدون خاوند (راديوآزادي): بنياد هاي مذهبي-سياسي جمهوري اسلامي و نقش اقتصادي آنها هميشه كنجكاوي ناظران خارجي امور ايران را بر انگيخته : اين بنياد ها در بافت اقتصادي ايران چه جايگاهي دارند؟ چگونه اداره مي شوند؟ كار آمدي آنها در توليد و بازرگاني چقدر است؟ از چه راه بايد با آنها تماس گرفت و احتمالا با آنها قرارداد بست؟ دفتر اقتصادي سفارت فرانسه در تهران، كه به گونه‌اي منظم تك نگاري هاي جالبي را در بارة بخش هاي گوناگون توليدي ايران منتشر مي كند، طبعا از فعاليت اقتصادي بنياد ها و نهاد هاي مذهبي جمهوري اسلامي نيز غافل نمانده، به ويژه آستان قدس رضوي و بنياد مستضعفان و جانبازان. دو جزوة كوچك سه صفحه‌اي دربارة اين دو نهاد، كه چاپ نخستين آنها دو سال پيش انتشار يافت، در روايتي بازبيني شده بار ديگر منتشر شده اند. آستان ملايكة پاسبان قدس رضوي، كه به اختصار آستان قدس ناميده مي شود، بزرگترين زميندار ايران و در همان حال اداره كنندة يك امپراتوري اقتصادي است كه بخش هاي گوناگوني را در بر مي گيرد: از صنايع غذايي گرفته تا صنايع دارويي، راه و ساختمان و بيمارستان. دفتر اقتصادي سفارت فرانسه در تهران دربارة ثروت آستان قدس رقمي ارائه نمي دهد، اما مي نويسد كه مجموع فعاليت هايش هر سال 250 هزار ميليارد ريال در آمد ايجاد مي كند، معادل بودجة عمومي سالانة دولت. سه رشتة مشخص ديگر مورد علاقة آستان قدس است: تصفيه و حمل نفت و گاز، مهندسي آب و برق و تصدي گري منطقة ويژة اقتصادي سرخس در مرز تركمنستان به منظور انجام معاملات بازرگاني با آسياي مركزي. و اما بنياد مستضعفان و جانبازان، به نوشتة دفتر اقتصادي سفارت فرانسه در تهران، هفت تا ده در صد توليد ناخالص داخلي ايران را در اختيار دارد، در 1630 واحد توليدي سهيم است، گردش كار آن سالانه به يك تا دو ميليارد دلار ميرسد و صد و پنجاه هزار نفر را در استخدام خود دارد. اين نهاد، به نوشتة همان منبع، به ضعف مديريت و ناكارآمدي شهرت دارد، حال آنكه آستان قدس به جدي بودن و حسن مديريت معروف است. فعاليت اين نهاد ها آميخته با پنهانكاري است، زيرا نه نمودار سازماني دارند و نه بيلان. هر دوي آنها زير نظارت آيت الله خامنه اي رهبر انقلاب فعاليت ميكنند و از آغاز سال جاري خورشيدي به اين سو ماليات مي پردازند. دفتر اقتصادي سفارت فرانسه در تهران مي افزايد كه اگر ملاك هاي غربي را در نظر بگيريم، آستان قدس و بنياد مستضعفان، با توجه به تركيب سرماية آنها، شركت دولتي به حساب ميآيند. به گفتة همان منبع، اين دو نهاد به شدت وابسته به محافظه‌كارانند و منبعي هستند براي تأمين مالي آنها.

دفتر اقتصادي سفارت فرانسه در تهران داده هاي تازه اي دربارة فعاليت هاي آستان قدس رضوي و بنياد مستضعفان و نقش آنها در اقتصاد ايران منتشر كرد و نوشت اين دونهاد منابع مالي جناح محافظه كار هيات حاكمه جمهوري اسلامي را تامين مي كنند. آستان قدس رضوي، بزرگترين زميندار ايران و در همان حال اداره كنندة يك امپراتوري اقتصادي است كه بخش هاي گوناگوني را در بر مي گيرد: از صنايع غذايي گرفته تا صنايع دارويي، راه و ساختمان و بيمارستان، با درآمدسالانه اي معادل بودجه عمومي دولت. بنياد مستضعفان و جانبازان، هفت تا ده در صد توليد ناخالص داخلي ايران را در اختيار دارد، در 1630 واحد توليدي سهيم است، گردش كار آن سالانه به يك تا دو ميليارد دلار مي رسد و 150 هزار نفر را در استخدام خود دارد. اين دو موسسه نه نمودار سازماني دارند و نه بيلان سالانه منتشر مي كنند و هر دو زير نظر رهبرجمهوري اسلامي فعاليت مي كنند و از امسال به پرداخت ماليات موظف شدند.
XS
SM
MD
LG