لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۵:۵۶

دگرگوني هاي گسترده در سازمان مديريت و برنامه ريزي جمهوري اسلامي در آستانه تدوين چهارمين برنامه پنج ساله توسعه اقتصادي


فريدون خاوند (گزارش اقتصادي روز) دكتر فريدون خاوند (راديوآزادي): سومين برنامه پنجساله توسعه جمهوري اسلامي، كه اجراي آن فروردين ماه 1379 خورشيدي آغاز شد، تقريبا حدود نيمي از دوران زير پوشش خود را پشت سر گذاشته و دستگاه اجرايي ايران، از هم اكنون، مقدمات تدارك برنامة پنجساله چهارم را فراهم مي آورد. با توجه به جو حاكم بر سياست هاي دروني و بيروني جمهوري اسلامي، آنچه امروز توجه افكار عمومي ايران را به سوي خود مي كشاند طبعا برنامه ريزي دراز مدت اقتصادي نيست. دير زماني است كه برنامه هاي پنجساله، در پي بحث هاي جنجالي، با هدف هاي بزرگ به اجرا گذاشته ميشوند و در پايان، بدون دستيابي به هدف ها، جاي خود را به برنامة بعدي مي سپارند. با اينهمه، چگونگي تدارك و اجراي همين برنامه ها، تحولات دروني دستگاه كارشناسي جمهوري اسلامي را به نمايش ميگذارد. برنامة پنجساله سوم، كه اكنون به نيمه راه رسيده، در دستيابي به بسياري از هدف هاي خود ناكام مانده است، به ويژه در عرصة اشتغال كه امروز يكي از خطير ترين چالش هاي جامعة ايراني است. قرار بود اين برنامه، با تأمين رشد شش در صد و ايجاد 760 هزار فرصت شغلي در سال، نرخ بيكاري را دستكم ثابت نگهدارد. بر پاية آمار رسمي نرخ رشد مورد نظر در دو سال نخست برنامه كم و بيش تأمين شده، ولي شمار فرصت هاي شغلي ايجاد شده به پنجاه در صد هدف تعيين شده هم نرسيده است. همين امروز، دو شنبه، روزنامة «نوروز» چاپ تهران به نقل از آمار انتشار يافته از سوي وزارت كار جمهوري اسلامي مي نويسد كه در ده ماه نخست سال 1380 شمار كارجويان ثبت نام شده در مراكز خدمات اشتغال نسبت به مدت مشابه سال 79، هشتاد و هفت در صد افزايش يافته و به ويژه شمار فارغ‌التحصيلان بيكار دو برابر شده است. بسياري ديگر از هدف هاي برنامة سوم به همين ناكامي گرفتار آمده‌اند، از حجم نقدينگي گرفته تا صادرات غير نفتي و خصوصي سازي. شكست برنامه ريزي اقتصادي در ايران از عوامل گوناگون سرچشمه ميگيرد : نا هماهنگ بودن برنامه هاي دراز مدت با متغير هاي بيشمار حاصل از جهاني شدن اقتصاد، تأثير تعيين كنندة نفت بر اقتصاد تك محصولي ايران، فشار شديد سياست داخلي و خارجي بر اقتصاد و غيره. نكتة ديگر آنكه در بسياري موارد، طراحان برنامه، مجريان آن نيستند. برنامة پنجسالة سوم توسط ليبرال ترين گروه كارشناسان سازمان مديريت و برنامه ريزي فراهم آمد، اما اجراي آن عمدتا به مديراني سپرده شد كه با اقتصاد آزاد ميانه‌اي نداشتند. محمد ستاري فر، كه از آغاز دومين دور رياست جمهوري محمد خاتمي در راس سازمان مديريت و برنامه ريزي قرار گرفته، پيش تر به طيف منتقدان جدي آزاد سازي اقتصادي تعلق داشته و به نوشتة رسانه هاي تهران، به تازگي بسياري از پست هاي كليدي اين سازمان را به هواداران اقتصاد متمركز و وابستگان بخش دولتي سپرده است.

در حالي كه دستگاه اجرايي ايران مقدمات تدارك برنامه پنجساله چهارم توسعة كشور را فراهم مي آورد، رسانه هاي تهران از دگرگوني هاي گسترده در سازمان مديريت و برنامه ريزي جمهوري اسلامي خبر مي دهند. برنامه پنجساله سوم، كه اكنون به نيمه راه رسيده، در دستيابي به بسياري از هدف هاي خود ناكام مانده است، به ويژه در عرصة اشتغال كه ده ماه نخست سال 1380، شمار كارجويان ثبت نام شده در مراكز خدمات اشتغال نسبت به مدت مشابه سال 79، 87 در صد افزايش يافته و به ويژه شمار فارغ‌التحصيلان بيكار دو برابر شده است. بسياري ديگر از هدف هاي برنامة سوم به همين ناكامي گرفتار آمده‌اند، از حجم نقدينگي گرفته تا صادرات غير نفتي و خصوصي سازي. محمد ستاري فر، كه از آغاز دومين دوره رياست جمهوري محمد خاتمي در راس سازمان مديريت و برنامه ريزي قرار گرفت، پيشتر به طيف منتقدان جدي آزاد سازي اقتصادي تعلق داشت و به نوشته رسانه هاي تهران، به تازگي بسياري از پست هاي كليدي اين سازمان را به هواداران اقتصاد متمركز و وابستگان بخش دولتي سپرده است.
XS
SM
MD
LG