لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۰:۱۵

گزارش اينترنت: فراپيوندهای اينترنتی و معرفی پايگاهی عظيم برای باستان‌شناسی


بهنام ناطقى (نيويورک)

بهنام ناطقي (راديوآزادي): امروز در مجله اينترنت، اطلس قبور دره شاهان مصر باستان، يک سايت، يا پايگاه عظيم و حيرت انگيز باستانشاسي در اينترنت، اما قبل از آن، موهبت کليک زدن به روي پيوندها. يکي از پديده هاي شگفت انگيز جهان اينترنت پيوندهائي است که در هر صفحه ورلدوايدوب قرار داده شده است که با تلنگرزدن يا کليک زدن روي هرکدام از آنها، صفحه اي ديگري که به آن پيوند مربوط است، به فاصله چندثانيه در برابر کاربر ظاهر مي شود. به اين پيوندها در اصطلاح هايپرلينک، يا فراپيوند مي گويند. کسي که صفحه را درست کرده است، کلمه مورد نظر را به آدرس يک صفحه اينترنتي مشخص پيوند داده است. اگر اين هايپرلينک ها وجود نداشتند، کاربران اينترنت ناچار مي شدند براي ديدن هر صفحه جديد، آدرس آن را که معمولا يک خط يا بيشتر مي شود وارد کنند واشتباه در يک حرف يا يک نقطه در اين آدرس آن را بي خاصيت مي کند. يک صفحه ورلدوايدوب ممکن است ده ها هايپر لينک يا «فراپيوند» به صفحات مختلفي داشته باشد در نقاط مختلف دنيا و حسن آن اين است که همه اين اطلاعات را در فاصله يک تلنگر يا کليک د ر دسترس کاربر قرار مي دهد. اما شرکت تلفن انگلستان، بريتيش تله کام با طرح ادعائي عليه يک شرکت خدمت دهنده اينترنتي به نام پرادجي، مي خواست تلنگر زدن به هايپرلينک ها را که تا حالا مجاني بود، پولي بکند. قضيه هنگامي فيصله يافت که هفته گذشته، خانم کالين مک موهون Colleen McMahon يک قاضي فدرال در شهر وايت پلينز نيويورک، با رد ادعاي خسارت شرکت تلفن بريتانيا اين موهبت که روزانه مورد استفاده صدها ميليون نفر در جهان قرار مي گيرد، همچنان مجاني نگه داشت. تلنگرزدن روي پيوندها يا لينک ها در اينترنت مثل اکسيژن هواست و ادعاي بريتيش تله کام مثل اين بود که کسي بخواهد از نفس کشيدن ماليات بگيرد. اين شرکت در دادخواستي خود عليه شرکت پرادجي که مي خواست در صورت موفقيت آن را به همه شرکت هاي خدمت دهنده اينترنت تعميم دهد، مدعي بود که پديده هايپرلينک را براي استفاده از داده هاي موجود در يک کامپيوتر مرکزي نزد?ک به سي سال پيش، ?عن? در سال 1976 به ثبت داده است و استفاده ازپيوندها در صفحات ورلدوايدوب، در واقع سو استفاده از اختراع ثبت شده اين شرکت است. قاضي دادگاه در راي خود نوشت ميليونها کامپيوتري که با اتصال به يکديگر شبکه جهاني اينترنت را به وجود آورده اند را نمي توان يک کامپيوتر مرکزي به حساب آورد و علاوه برآن، اختراعي که در سال 1976 قبل از به وجود آمدن اينترنت و براي منظور ديگري به ثبت داده شده است حالا نمي تواند مبناي ادعاي خسارت قرار گيرد. تبس، باهزاران قبر باستاني، از جمله قبور دره شاهان مصر که گنجينه هاي تاتان خاتوم و ديگر فراعنه مصر را در خود جاي داده است، يکي از مناطق مهم باستانشناسي دنيا است که با تکميل سايت اينترنتي پروژه نقشه برداري تبسي، صاحب يکي از غني ترين پايگاه هاي اينترنتي دنيا شده است. ساختن اين سايت عظيم که از طريق آدرس www.thebanmappingproject.com مي توان به آن دسترسي پيدا کرد، بيش از يک سال طول کشيد و با 2 هزار تصوير و ويژگي هاي خيره کننده، به صورت يکي از عجايب اينترنت عرضه شده است. ويژگي عمده اين سايت يک اطلس يا نقشه قبور دره شاهان مصر، حساس و اينتراکتيور بودن آن است. کاربران مي توانند با حرکت دادن موش کامپيوتر به روي راه هاي زيرزميني و قبرها، اطلاعات، عکس و مقاله هاي متعددي را در باره آنها فرا بخوانند. از جمله، 66 سياحت يا تور هدايت شده در اين سايت قرار داده شده است که خيلي بهتر از سفر به مصر و رفتن به دره شاهان مي تواند کاربران را از جزئيات اين قبور مطلع کند. علاو بر اين، گردش در يکي از بزرگترين و زيباترين اين قبرها، که به ک. و. 14 مشهور است با استفاده از تصويرپردازي سه بعدي در اين سايت ميسر شده است که پديده اي خيره کننده وباستاني را به يکي از پديده هاي خيره کننده فني در اينترنت تبديل کرده است و يکي از پيشرفته ترين استفاده هاي ممکن از امکانات وسيع نرم افزارهاي تصويرپردازي سه بعدي در اينترنت را به نمايش مي گذارد. اين پروژه عظيم باستناشناسي اينترنتي تحت نظر آقاي کنت ويکز Kent Weeks، استادباستانشناسي دانشگاه آمريکائي قاهره انجام شده است که حفاري در دره شاهان را به منظور تهيه نقشه کاملي از آنها و راه هاي زيرزميني که آنها را به هم مرتبط مي کند، در سال 1978 آغاز کرد و معتقد است که در دسترس جهانيان گذاشتن حاصل تحقيقات وي از طريق اينترنت يکي از راه هاي اساسي حفظ تبس است. صفحه خانه اين سايت که با وارد کردن آدرس www.thebanmappingproject.com قابل دسترسي است، علاوه بر سفري سمعي و بصري از روي نقشه و اطلس به اين قبرها، ده ها مقاله، منبع تحقيق و مطالب خواندني و ديدني ديگر را در اختيار کاربران قرار مي دهد. در مقدمه اي که در باره پروژه نقش برداري از تبس در اين سايت قرار گرفته است مي خوانيم که هدف از اين پروژه تهيه بانک اطلاعاتي از يافته هاي باستانشناسي تبس، به خصوص دره شاهان است که با هزاران قبر و معبد، يکي از عظيم ترين مناطق باستانشناسي دنيا است که متاسفانه در طول سالها در اثر دستبرد سارقين آثار باستاني، آلودگي محيط زيست و بالاآمدن آب هاي زميني و همچنين استفاده توريستي انبوهي که از آن مي شود، درمعرض نابودي قرار گرفته است. جالب اينجاست که حتي باستان شناسان نيز در خراب کردن اين مجموعه عظيم سهم داشتند زيرا اوايل به جاي توجه به ساختار پيچيده آن، در پي اشيا باستاني که بتوانند در موزه ها نشان دهند، خيلي از راهروهاي آن را نابود کرده اند. پروژه نقشه برداري و تهيه بانک اطلاعاتي از دره شاهان و تبس، نخستين قدم در حراست از اين گنجينه بشري دانسته مي شود و آقاي پروفسور ويکز معتقد است تنها پس از پايان اين کار عظيم است که مي توان درهاي اين گنجينه را بارديگر به روي توريست ها گشود.

امروز در مجله اينترنت، اطلس قبور دره شاهان مصر باستان، يک سايت، يا پايگاه عظيم و حيرت انگيز باستانشاسي در اينترنت، همچنين موهبت کليک زدن به روي پيوندها، كه با راي يك قاضي فدرال در نيويورك همچنان مجاني باقي مي ماند.
XS
SM
MD
LG