لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۳:۰۸

فعال شدن انجمن حجتيه در مناطق سني نشين و ارتباط آن با دستگيري هاي اخير در شهر قم


مهدي خلجي مهدي خلجي (راديوآزادي): انجمن حجتيه يکي از جريان هاي پيچيده سياسي در ايران است. اين انجمن که در دهه چهل اوج فعاليت خود را مي گذراند, به رهبري محمود حلبي واعظ مشهور خراساني اداره مي شد و در سراسر کشور عضوگيري مي کرد. اين سازمان که بخشي از فعاليت هاي آن پنهاني انجام مي گرفت وظيفه اصلي خود را مبارزه با فرقه بهاييت مي دانست و بر موضوع زنده بودن امام دوازدهم شيعيان که به عقيده آنها از انظار غايب است, تأکيد مي کرد. اما در دهه پنجاه, اين انجمن حامل گرايش هاي سياسي خاصي نيز شناخته شد, از جمله اين که هرگونه تشکيل حکومت قبل از حکومت امام دوازدهم شيعيان را حرام مي دانست و آن را حکومت جور و ستم ارزيابي مي کرد. با انقلاب ايران و سياست بهايي ستيزي جمهوري اسلامي, اين انجمن کارکرد مذهبي خود را از دست داد و به ويزه در دوران کهنسالي و بعد درگذشت رهبرش محمود حلبي, سازمان دهي پيشين از هم پاشيد. پس از انقلاب بسياري از اعضاي انجمن حجتيه از آن فاصله گرفتند و حتا مواضع فکري خود را تغيير دادند و به مناصب حکومتي حتا در سطح وزارت نيز دست يافتند. اما انجمن حجتيه به مثابه تفکري که با حکومت اسلامي مخالف است, به ويژه در بدنه سنتي حوزه هاي علميه ادامه حيات داد. ويزگي بارز تفکر انجمن حجتيه, تأکيد بر تفسيري افراطي از تشيع است که طرفداران اين نوع تشيع را در اصطلاح الاهيات اسلامي شيعيان غلوکننده مي نامند. در انديشه آنها عقل در فهم متون ديني کاربرد چنداني ندارد. آيت الله خميني در سال هاي نخست انقلاب و نيز در واپسين سال هاي عمرش نسبت به آن چه تفکر متحجرانه و خطرناک انجمن حجتيه ناميد هشدار داد. انجمن حجتيه اکنون گروهي رسمي و شناسنامه دار قلمداد نمي شود و کانون رهبري و تصميم گيري آن مشخص نيست. با اين همه, در دهه اخير بسياري از نمايندگان اصلي انجمن حجتيه مانند آيت الله محمدتقي مصباح يزدي, از طرفداران تندرو حکومت اسلامي به شمار مي روند و از چهره هاي شناخته شده محافظه کاران قلمداد مي شوند. در سال هاي اخير, مراسم يادبود سالروز درگذشت حضرت فاطمه, دختر پيامبر اسلام, در شهرهاي مختلف با شدت و غلظت بيشتري برگزار مي شد. در محافل آگاه گفته مي شد که برگزاري اين مراسم به شيوه خاص و تأکيد و تبليغ اين مساله که عمر خليفه دوم مسلمانان قاتل حضرت فاطمه بوده, با انگيزه هاي سياسي صورت مي گرفته است. شماري از تحليل گران مي گويند, نزاع بر سر مرجعيت شيعه در شهرهاي مذهبي مانند قم يکي از دلايل اصلي پررنگ کردن اين مسائل بوده, چون بسياري از مراجع تقليد که عموماً طرفدار جمهوري اسلامي به شمار نمي آيند با برجسته کردن مساله چگونگي درگذشت حضرت فاطمه مخالف هستند. اما همچنان انگيزه ها, برنامه ها و سازمان انجمن حجتيه که اين فعاليت ها به آن نسبت داده مي شود, کاملاً آشکار نيست. طبق گفته هاي معاونان سياسي و امنيتي وزير کشور دستگيري هاي اخير در شهرهايي مانند قم به فعاليت تفرقه افکنانه انجمن حجتيه ارتباط دارد. اين دستگيري ها به گفته اين مقامات, همزمان با کشف و جمع آوري شماري کتاب و نشريه و ضبط آنها صورت گرفته است. به نظر مرتضي مبلغ معاون سياسي وزير کشور انجمن حجتيه هميشه فعال بوده و اخيراً نيز فعاليت خود را در مناطق سني نشين گسترش داده و گاهي فعاليت آنها به اسم نظام و حکومت انجام مي شود.

انجمن حجتيه، يك تشكل سياسي - مذهبي كه در دهه چهل فعاليت آن اوج گرفت، وظيفه اصلی خود را مبارزه با فرقه بهاييت می دانست و بر موضوع زنده بودن امام دوازدهم شيعيان و حرام بودن حكومت تأکيد می کرد. پس از انقلاب بسياری از اعضای انجمن حجتيه از آن فاصله گرفتند و حتي مواضع فکری خود را تغيير دادند و به مناصب حکومتی حتي در سطح وزارت نيز دست يافتند. طبق گفته هاي معاونان سياسي و امنيتي وزير کشور دستگيري هاي اخير در شهرهايي مانند قم به فعاليت تفرقه افکنانه انجمن حجتيه ارتباط دارد. به نظر مرتضي مبلغ، معاون سياسي وزير کشور، انجمن حجتيه هميشه فعال بوده و اخيراً نيز فعاليت خود را در مناطق سني نشين گسترش داده و گاهي فعاليت آنها به اسم نظام و حکومت انجام مي شود.
XS
SM
MD
LG