لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ تهران ۰۶:۲۵

گزارش اقتصادي روز: افزايش واردات و مصرف بنزين در ايران


فريدون خاوند (پاريس) دكترفريدون خاوند (راديوآزادي): سخنان محمد آقايي، معاون وزير نفت جمهوري اسلامي و مدير عامل شركت ملي پخش و پالايش فرآورده هاي نفتي درباره توليد و مصرف اينگونه فرآورده ها در ايران، كه بامداد پنجشنبه با عنوان هاي درشت تقريبا در همه رسانه هاي نوشتاري تهران انتشار يافته، در بر دارنده داده هاي غافلگير كننده اي نيست و پرده از يك راز بزرگ بر نميدارد. سال هاست كه شمار قابل ملاحظه‌اي از مسئولان و كارشناسان ايراني هشدار ميدهند كه بهاي به شدت غير واقعي فر آورده هاي نفتي، منابع كشور را در ابعادي بسيار گسترده به هدر ميدهد، به آلودگي محيط زيست دامن ميزند و منشا پيدايش و رشد يك سلسله شبكه هاي مافيايي است كه از قاچاق اين فرآورده ها به كشور هاي همسايه تغذيه ميكنند. بنزين، ملموس ترين نماد اين اسراف بزرگ و، در همان حال، يكي از شاخص ترين نمونه هاي تنگنا هاي بغرنجي است كه بر سياستگزاري اقتصادي در ايران سنگيني ميكند. تقريبا در تمامي گفتگو هاي ادواري محمد آقايي با خبرنگاران، تداوم رشد بنزين موضوع اصلي است. اينبار هم مدير عامل شركت ملي پخش و پالايش فر آورده هاي نفتي، وفادار به سنت خود، از اوجگيري باز هم بيشتر مصرف روزانه بنزين در كشور سخن گفت : ده در صد در نيمه نخست سال جاري خورشيدي نسبت به مدت مشابه سال پيش! ايرانيان طي اين دوران به طور متوسط هر روز پنجاه ميليون ليتر بنزين مصرف كردند و، مهم تر از آن، روزانه 9.5 ميليون ليتر بنزين وارد كردند، سي و پنج در صد بيش از شش ماه اول سال گذشته. كشور نفتخيز ايران در سال جاري يك ميليارد دلار از منابع ارزي خود را به واردات بنزين اختصاص ميدهد و حتي مجبور خواهد شد تأسيسات فني خود را گسترش دهد تا بتواند از پس واردات اضافي بر آيد. محمد آقايي در گزارش خود درباره توليد و مصرف فرآورده هاي نفتي ميگويد كه در «همه دنيا خريد خود رو ارزان است و مصرف آن گران تمام ميشود، اما در ايران وضع بر عكس است.» معاون وزير نفت با اين سخن بر يكي از حساس ترين نكات پرونده بنزين در ايران انگشت ميگذارد : خود رو هاي گران و نازل داخلي كه گاه تا سه برابر خود رو هاي مشابه خارجي بنزين مصرف ميكنند. آيا به سود ايران است كه با پايين نگهداشتن مصنوعي بهاي بنزين، بقاي مصنوعي تر خود رو سازي را در چار چوب يك بازار انحصاري به هر قيمت حفظ كند؟ در وراي گروه هاي صاحب نفوذي كه منافع خود را در حفظ وضع موجود مي بينند، بخش بسيار وسيعي از مراكز تصميم گيري و محافل كارشناسي ايران ترديد ندارد كه حفظ بهاي بنزين در سطح كنوني هر ليتر پنجاه تومان – حدود يك شانزدهم بهاي آن براي مصرف كننده غربي-، باري است كه كشيدن آن براي اقتصاد ضعيف كشور نا ممكن مي شود. بر پايه خبر هاي پراكنده‌اي كه در محافل اقتصادي تهران به گوش ميرسد، افزايش بهاي بنزين به سطح هر ليتر هشتاد تا صد تومان در دستور كار دولت خاتمي است. با اينهمه دست زدن به پرونده بسيار داغ بنزين طبعا با احتياط فراوان همراه است، به ويژه در فضاي حساس جمهوري اسلامي. محمد ستاري فر، رييس سازمان مديريت و برنامه ريزي ميگويد كه «نگراني از شرايط اجتماعي مانع اصلاح قيمت ها است.»

آخرين آمار مربوط به توليد و مصرف فرآورده هاي نفتي در ايران نشان مي دهد كه مصرف بنزين با شتابي فزاينده افزايش مي يابد و ارز مورد نياز براي واردات اين محصول در سال جاري خورشيدي به يك ميليارد دلار خواهد رسيد.
XS
SM
MD
LG