لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۹:۱۹

نشست اتحاديه عرب در لیبی و آينده مذاکرات صلح خاورمیانه


در حالی که اتحاديه عرب قرار است نشست مهم خود را جمعه در کشور ليبی برای بررسی آينده مذاکرات صلح اسرائيلی - فلسطينی برگزار کند، دولت اسرائيل سياست خانه سازی در يهودی نشين ها را تغيير نداده است.

در چنين وضعيتی نگرانی ها نسبت به ادامه روند گفت و گوهايی که تنها از دوم سپتامبر در سطح سران، و با تلاش های بسيار آمريکا و جامعه جهانی از سر گرفته شده بود، افزايش يافته است.

در همين حال، هفته نامه آمريکايی تايم پنجشنبه از وجود «برخی خوش بينی ها» در دولت آمريکا خبر داده و نوشته است که احتمال کوتاه آمدن و سازش از سوی بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسرائيل کم نيست.

تايم برای اين «خوش بينی» توام با احتياط، چنين استدلال کرده که «نتانياهو نمی خواهد عامل ناکام ماندن مذاکرات معرفی شود».

تايم نوشته است که در برابر سازشی که نتانياهو نشان می دهد، آمريکا از فلسطينی ها نيز خواسته است که کوتاه آمده و موافقت کنند که خانه سازی های يهوديان در شهرک های بزرگ اسرائيلی نشين در کرانه باختری ، به صورت محدود، ادامه يابد.

تايم تاييد می کنند که دولت آمريکا ضمانت نامه های متقابلی به رهبران طرفين مذاکرات داده تا آنها را به ادامه روند تشويق کند - هر چند که به نوشته تايم، اين بسته تشويقی برای فلسطينی ها جذابيتی ندارد.

از بيست و ششم سپتامبر که دوران ده ماهه تعليق در ساختمان سازی در آبادی های يهودی نشين کرانه باختری به پايان رسيد، روند صلح با مانع بسيار جدی روبرو شده، و دولت نتانياهو در برابر درخواست های جهانی برای تمديد رسمی تعليق ساخت و سازها سرسختی نشان می دهد.

در نتيجه فشارهای آمريکا، اتحاديه عرب که قرار بود ابتدا پنجم اکتبر با حضور محمود عباس تشکيل جلسه دهد، موعد اين نشست را دوبار با اين اميد به تعويق انداخت که به دولت نتانياهو فرصت بيشتری داده باشد.

کميته اجرايی سازمان آزاديبخش فلسطين شنبه گذشته در نشستی در رام الله، از ديدگاه آقای محمود عباس حمايت کرد؛ او معتقد است که ادامه دادن به مذاکرات با اسرائيل همزمان با تداوم خانه سازی ها در شهرک نشين های يهودی، تلاشی بيهوده و «اتلاف وقت» است.

جرج ميچل، فرستاده ويژه آمريکا به خاورميانه در ده روز اخير در سفرهای دائمی درمنطقه بوده تا از يکسو دولت اسرائيل را به نرمش وا دارد و از سوی ديگر، از رهبران کشورهای ميانه روی عرب بخواهد تا با اعمال نفوذ بر محمود عباس، مانع از قطع کامل تماس های تازه صلح اسرائيلی - فلسطينی شوند.

گزارش ها حاکی است که هيلاری کلينتون، وزير خارجه آمريکا نيز همراه با دستياران خود، جرج ميچل و دنيس راس در تکاپوی گسترده ای پيش از نشست اتحاديه عرب است تا مانع از اعلام شکست مذاکرات شوند.

در حالی که همه نگاهها در منطقه به تصميم جديد دولت اسرائيل دوخته شده، و در شرايطی که همه وزيران حزب کارگر در اين دولت، به نتانياهو هشدار داده اند که در نبود پيشرفت صلح، هم پيمانی اين حزب با نتانياهو گسسته خواهد شد، نتانياهو مانع از به بحث گذاشته شدن موضوع آبادی سازی ها در نشست های سه شنبه و چهارشنبه کابينه خود شده و بنظر می رسد که او همچنان از بيرون رفتن احزاب راستگرا از دولت خود نگران است.

«همه چیز به شخص نتانیاهو بستگی دارد»

دکتر سفيان ابوزيده، يک شخصيت ميانه روی فلسطينی حامی کوشش های صلح سه شنبه به تلويزيون اسرائيل گفت که «همه چيز به شخص نتانياهو بستگی دارد، و اگر او سياست تعليق در خانه سازی ها را تمديد نکند، اتحاديه عرب ديدگاه ابومازن را به عنوان موضع رسمی اتحاديه اعلام خواهد کرد».

ياسر عبدرب، دبير کميته اجرايی ساف نيز پنجشنبه در مصاحبه با «صوت فلسطين»، راديوی رسمی تشکيلات فلسطينی در رام الله، هشدار داد و گفت: «اگر نتانياهو همين سياست را دنبال کند، صلحی در کار نخواهد بود».

منابع فلسطينی بسياری می گويند اگر مذاکرات سياسی اين بار ناکام شود، ابومازن خود را تحقير شده تر از هرهنگام ديگر احساس خواهد کرد و اين بار از رهبری کناره گيری می کند.

بنيامين نتانياهو در هفته اخير چند بار گفت، فلسطينی ها در ده ماهی که دولت او خانه سازی ها را تعليق کرده بود، تعلل و کوتاهی نشان دادند و از اين فرصت بهره نگرفتند و تنها در آخرين ماه آن، سپتامبر، به ميز مذاکرات بازگشتند.

نخست وزير اسرائيل خانه سازی ها را چندان مهم ندانسته و آن را يکی از اختلافات عادی تلقی کرده و گفته است که پای بندی به مذاکرات نهايی صلح، بيشتر اهميت دارد و اگر مذاکرات موفق شود، برای اين اختلاف نيز راه حل يافت خواهد شد.

سوگند اجباری

در ميانه نااميدی های بسيار نسبت به آينده مذاکرات صلح، تصميمی که بنيامين نتانياهو چهارشنبه اعلام کرد، در زمينه حمايت از پيش نويس طرحی برای اجباری شدن سوگند به کشور يهودی از سوی هر شهروند اسرائيل، اين اميد را تقويت کرده که او با هدف جلب حمايت حزب دست راستی «اسرائيل خانه ماست» به ادامه مذاکرات صلح، از اين طرح ارائه شده از سوی اين حزب حمايت کرده باشد.

اين حزب راستگرا به رهبری آويگدور ليبرمن، وزيرخارجه اسرائيل که حامی ادامه خانه سازی های يهوديان درکرانه باختری نيز هست، از آغاز کار اين دوره کنست گفته است شهروندان عرب در اسرائيل که حاضر نباشند وفاداری خود را به اسرائيل به عنوان «کشور يهود» با ادای سوگند نشان دهند، بايد سلب تابعيت شوند و مزايای شهروندای از آنان گرفته شود.

در حالی که نتانياهو تلاش جدی کرده بود تا پيش نويس اين طرح به رای گيری کنست گذاشته نشود، اکنون خود او به ناگهان به حمايت از اين طرح پرداخته است.

بسياری ازمحافل اسرائيلی اين طرح را جنجالی و حتی «نژاد پرستانه» می دانند.

رهبران مصر و اردن در روزهای اخير به سختی هشدار داده اند که در صورت ناکام شدن تلاش های صلح، خشونت در منطقه و سراسر جهان گسترش يابد.

در همين حال، حسنی مبارک، رييس جمهوری مصر در آيين سی و هفتمين سالروز نبرد «يوم کيپور» گفته بود «اميد به صلح» را از دست نداده است، و ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن نيز سه شنبه در ديداری در امان با اسحاق هرتزوگ، وزير اسرائيلی حامی صلح که عضو حزب کارگر است، قويا درخواست کرد که «برای جلوگيری از ايجاد فجايعی که دامن همه ملل منطقه را بگيرد»، نتانياهو به تعليق خانه سازی ها تن در دهد.

و در حالی که کشاکش اسرائيلی – فلسطينی ادامه يافته است، آمريکا به اميد دميدن روح جديدی در کالبد مرده تماس های سياسی اسرائيل با سوريه، يک ديپلمات ارشد خود را اين هفته راهی سوريه کرد.

فردريک هوف، معاون جرج ميچل، فرستاده ويژه آمريکا به خاورميانه، با بلندپايگان سوری به گفتگو نشسته است تا ببيند که آيا راهی برای تجديد تماس های سوريه با اسرائيل وجود دارد يا خير.

ناظران می گويند اظهاراتی که بشار اسد اين هفته دراين زمينه بيان کرد، در پاسخ به اين تلاش های آمريکا بوده است.

رييس جمهوری سوريه در مصاحبه با تلويزيون دولتی ترکيه، تی آرتی، گفت سوريه صلح را به دست فراموشی نسپرده و در «جستجوی مخرج مشترک» با اسرائيل است، و همچنان پيشنهاد می کند که ترکيه نقش ميانجی در اين تماس ها را ايفا کند هرچند که آقای اسد انتقادهای تند از اسرائيل را نيز تکرارکرده و نسبت به صلح خواهی دولت نتانياهو ابراز ترديد جدی کرد.

وزير خارجه سوريه، وليد المعلم هفته گذشته در حاشيه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد با همتای آمريکايی خود، هيلاری کلينتون ديدار کرده و گفته بود که سوريه برای وارد شدن به دور ديگری از تماسها با اسرائيل آمادگی دارد.

از زمان روی کار آمدن دولت باراک اوباما درآمريکا ۲۱ ماه اخير، ديدار خانم کلينتون با همتای سوری اش، نخستين ديدار رسمی در اين سطح ميان آمريکا و سوريه بود.

بيل کلينتون، رئيس جمهوری اسبق آمريکا و همسر هيلاری کلينتون، سه شنبه در مصاحبه ای گفت آگاهی دارد که اگر صلح ميان اسرائيل و فلسطينی ها بدست آيد، و سوريه نيز بداند که احتمال رسيدن آن کشور به پيمان صلح با اسرائيل تقويت شده، در آن صورت، سوريه حمايت خود را از حزب الله لبنان و گروههای مخالف صلح متوقف خواهد کرد.

تکاپو برای احيای تماس های سياسی اسرائيلی - سوری در حالی از سرگرفته شده که بشار اسد شنبه گذشته ميهمان جمهوری اسلامی ايران در تهران بود.
XS
SM
MD
LG