فرهنگ هفته: برگزيده آخرين اخبار از جهان ادب و نشر

هفته گذشته اعلام شد که کتاب «مفتش بزرگ و روشنفکران رذل» نوشته داریوش مهرجویی در دست انتشار است. مهرجویی که علاوه بر سینما در فلسفه و ادبیات نیز دستی قوی دارد، نوشتن این کتاب را در دهه چهل آغاز کرد. در همان دهه فصلی از این کتاب در نشریه «الفبا» به سردبیری غلامحسین ساعدی به چاپ رسید. «مفتش بزرگ و روشنفکران رذل» بر اساس بخشی از رمان «برادرن کارامازف» نوشته شده است.«لاموزیکا» نوشته مارگریت دوراس نویسنده پر آوازه فرانسوی هفته گذشته به فارسی منتشر شد. سرمقاله شماره صفر «روزنامه حزب الله ایران» که در هفته گذشته متتشر شد، نمونه ای گویا از «تهی کردن زبان از معنا» تلقی شد که از بحث های مهم زبان شناسی است. فرج سركوهي (راديو فردا): هفته گذشته اعلام شد که کتاب «مفتش بزرگ و روشنفکران رذل» نوشته داریوش مهرجویی در دست انتشار است. مهرجویی که علاوه بر سینما در فلسفه و ادبیات نیز دستی قوی دارد، نوشتن این کتاب را در دهه چهل آغاز کرد. در همان دهه فصلی از این کتاب در نشریه «الفبا» به سردبیری غلامحسین ساعدی به چاپ رسید. «مفتش بزرگ و روشنفکران رذل» بر اساس بخشی از رمان «برادرن کارامازف» نوشته شده است. در داستان کوتاهی که داستایوفسکی از زبان یکی از شخصیت های رمان نقل می کند عیسی مسیح در قرون وسطا، به دوران حاکمیت کلیسا و روحانیت به زمین بازمی گردد. مردی که از مهر و عشق و آزادی سخن گفته بود با دیدن سرکوب، شکنجه و کشتار وحشیانه منتقدان، فساد روحانیت حاکم و دردمندی مردمان برمی آشوبد و علیه حکومت روحانیون زبان به اعتراض می گشاید. روحانیت حاکم پیامبر خدا را به اتهام ارتداد و کفر به اعدام محکوم می کند. شب اعدام روحانی اعظم در سلول مسیح به دیدار او می آید. اقرار می کند که به درستی ادعای او باور دارد و می داند که او از زبان خدا سخن می گوید اما اعدام او به سود خدا و دین او است. گفت و گوی عیسی مسیح و روحانی اعظم یکی از درخشان ترین فصل های ادبیات جهان است و تفسیرهای بسیاری بر آن نوشته شده است. آرتور کوستلر با الهام از این داستان در رمان «ظلمت در نیمروز» مکانیزم های روانی سرکوب را به دوران استالین تصویر کرد. به گفته بسیاری از مفسران داستایوفسکی در حکایت مسیح و روحانی اعظم حکومت های مذهبی، ائدیولوژیک و مکتبی و وضعیت دشوار و پیچیده روشنفکران را در این نظام ها پیش بینی و تحلیل کرده است. داریوش مهرجویی در رساله پژوهشی «مفتش بزرگ و روشنفکران رذل» با بررسی نسبت قدرت، حقیقت و روشنفکران ابعاد پیچیده نظام های مکتبی را بررسی می کند. با انتشار «لاموزیکا» نوشته مارگریت دوراس در هفته گذشته اثری دیگر از این نویسنده پر آوازه فرانسوی به فارسی منتشر شد. لاموزیکا را قاسم روبین مترجم برجسته ایرانی ترجمه کرده ست که از پیشگامان ترجمه آثار دوراس به فارسی است و در این عرصه کارنامه درخشانی دارد. دوراس نمایشنامه لاموزیکا را برای تلویزبون انگلیس نوشت و بعدتر روایت دومی خلق کرد که به لاموزیکای دو مشهور است. مترجم هر دو روایت را ترجمه کرده است. سرمقاله شماره صفر «روزنامه حزب الله ایران» ، که در هفته گذشته متتشر شد، نمونه ای گویا از «تهی کردن زبان از معنا» تلقی شد که از بحث های مهم زبان شناسی است. حزب الله که با حمایت نهادهای انتظامی و امنیتی و با شعار حزب فقط حزب الله با حمله به سخنرانی ها، نشریات، اجتماعات دانشجویی و نهادهای سیاسی و صنفی و نیز با پرونده سازی علیه مطبوعات و روشنفکران و اعمال خشونت جسمی علیه دیگر اندیشان در تشدید سانسور و خود سانسوری و تولید فضای رعب و وحشت نقش مهمی داشته است در سرمقاله شماره صفر خود «آزادی» را « گوهر گرانبهایی» توصیف کرد که «در انحصار هیچ کس نیست». در این سرمقاله حزب الله گرایشی توصیف شده است که با اعتقاد به آن که «آزادی ميدان رقابت است و نبايد نگاهی انحصاری به آن داشت» «ایران را از دموکراسی بی نیاز می کند». حزب الله که با الگوبرداری از سیاه پوشان هیتلری به عنوان نیروی سرکوب غیر رسمی شکل گرفت در کنار هجوم های خیابانی به فعالیت های فرهنگی نیز می پرداخت و با انتشار اخبار و اتهامات نادرست در باره روشنفکران ایرانی خشونت علیه دیگر اندیشان را ترویج می می کرد. روزنامه حزب الله با صاحب امتیازی «موسسه خيريه امام حسن عسکری» و مدير مسئوولی محمدباقر خرازی منتشر می شود.