(rm) صدا | [ 4:46 mins ]
در آخرین روزهای هفته گذشته محمود مشرف تهرانی «م. آزاد»، یکی از خلاق ترین شاعران زبان فارسی، رخت از این سرای برکشید. با مرگ محمد علی فرزانه در هفته گذشته، زبان و ادبیات ترکی آذری یکی از درخشان ترین متخصصان خود و جنبش چپ ایران یکی از کوشندگان فعال خود را از دست داد. با انتشار جلد دوم «دائره المعارف سازهای ایرانی» نوشته محمد رضا درویشی آهنگساز و محقق برجسته معاصر، گامی مهم در ثبت بخشی از میراث فرهنگی ایران به ثمر رسید. کتاب در دست انتشار «و از آن سال ها روزها گذشته است» تلاشی است برای ثبت و معرفی زندگی هنری مهین اسکویی، هنرپیشه و کارگردان تاتر از زبان دوستان و همکاران او. فرج سرکوهی (رادیو فردا): در آخرین روزهای هفته گذشته محمود مشرف تهرانی «م. آزاد»، یکی از خلاق ترین شاعران زبان فارسی، رخت از این سرای برکشید. آزاد در 1912 متولد شد، تحصیلات خود را در دانشگاه تهران به پایان رساند و سال ها به تدریس زبان و ادبیات فارسی اشتغال داشت. در جوانی، چون اغلب روشنفکران دهه سی، کوتاه زمانی ، به حزب توده پیوست. ساختار، فرم و زبان شعر در تجربه های شعری آزاد جایگاهی برجسته دارند. آزاد از معدود شاعران معاصر ایران است که زبان، نگاه و جهان شعری ممتاز و مشخصی خلق کرده است که مهر او را بر پیشانی دارند. نخستین مجموعه شعر آزاد، «دیار شب» در 1334 با مقدمه احمد شاملو منتشر شد. شعرهایی که در مجموعه هایی چون قصیده بلند باد، آینه ها تهی است و با من طلوع کن منتشر شده اند م. آزاد را به یکی از درخشان ترین چهره های شعر معاصر فارسی برکشیدند. آزاد در عرصه ادبیات کودکان نیز از پیشگامان بود و آثار با ارزشی در این عرصه خلق کرد.
با مرگ محمد علی فرزانه در هفته گذشته، زبان و ادبیات ترکی آذری یکی از درخشان ترین متخصصان خود و جنبش چپ ایران یکی از کوشندگان فعال خود را از دست داد. محمد علی فرزانه 82 سال پیش در تبریز متولد شد. نخستین اثر او به زبان ترکی آذری در سال 1324 در روزنامه آذربایجان به چاپ رسید. بخش خلاق حیات فکری فرزانه به تحقیق در باره زبان ترکی آذری و گردآوری فرهنگ عامیانه آذربایجان گذشت. کتاب «دستور زبان ترکی آذری» در باره ساختار و گرامر این زبان و مجموعه «بایاتی لر» در فرهنگ عامیانه از آثار با ارزش او است. فرزانه از همکاران و دوستان نزدیک صمد بهرنگی بود و یکی از بهترین شعرهای او مرثیه ای است به زبان ترکی آذری در رثاء صمد بهرنگی. پس از انقلاب اسلامی فرزانه نیز ناچار به مهاجرت شد و در سوئد چشم از این جهان فرو بست.
با انتشار جلد دوم «دائره المعارف سازهای ایرانی» نوشته محمد رضا درویشی آهنگساز و محقق برجسته معاصر، گامی مهم در ثبت بخشی از میراث فرهنگی ایران به ثمر رسید. جهان مدرن و رسانه های جمعی موسیقی فولکلوریک و سازهای بومی را از صحنه خارج می کنند و به همین دلیل ثبت گنجینه های فرهنگی در این عرصه ها ضرورتی مبرم دارد. در کشورهای پیشرفته گردآوری و ثبت فولکلور را آکادمی ها و نهادهای برخوردار از بودجه عمومی بر عهده دارند و در کشور ما تنها همت و کوشش فردی اهل فرهنگ بخشی از گنجینه گذشته را حفظ می کند. جلد اول «دائره المعارف سازهای ایرانی» ده سال پیش منتشر شد و جلد دوم به سازهای کوبه ای و زهی اختصاص یافته است.
کتاب در دست انتشار «و از آن سال ها روزها گذشته است» تلاشی است برای ثبت و معرفی زندگی هنری مهین اسکویی، هنرپیشه و کارگردان تاتر از زبان دوستان و همکاران او. مهین اسکویی، که چندی پیش درگذشت، در 1309 متولد شد. از جوانی به تاتر روی آورد و به همراه همسر خود مصطفی اسکویی در رشته های بازیگری و کارگردانی در مسکو درس خواند. اسکویی ها پس از بازگشت به ایران مدرسه و تاتر آناهیتا را بنیان نهادند و آثاری چون اتللوی شکسپیر و باغ آلبالوی چخوف را به صحنه بردند. مهین اسکویی در کنار کار اصلی خود بازیگری تاتر، چند اثر از استانیسلاوسکی و ماکسیم گورگی را به فارسی ترجمه کرده است.
