(rm) صدا | [ 4:48 mins ]
در میان نامزدهای بهترین فیلم برای جایزه اسکار، دست کم چهار فیلم هستند که ظاهری مستقل دارند و خبر از رشد سینمای کوچک و غیروابسته به استودیوهای هالیوود را میدادند اما زمانی که فیلمهای کوچک در برابر هالیوود قد علم میکردند، سپری شده است. از پنج فیلم نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم، چهار فیلم محصول استودیوهای بزرگ است، که نشان میدهد هالیوود میکوشد در همه بازارها، سهمی داشته باشد اما فروش بیست تا از این فیلمها به پای فروش یک فیلم مثل Cars از شرکت پیکسار نمیرسد که انتظار میرود تابستان امسال یک میلیارد دلار در سراسر جهان بفروشد. بهنام ناطقی (رادیوفردا، نیویورک): یکشنبه آینده برنده جایزه اسکار بهترین فیلم، که به احتمال زیاد سازنده فیلم کوه بروکبک Brokeback Mountain است بالای سکو خواهد رفت و از جسارت هنری سخن خواهد گفت و پیروزی در نزاع نابرابر با غولها. امسال فیلمهائی با محتوای انتقادی و رنگ و بوی مستقل، نامزد دریافت جایزه اسکار هستند، که پیشبینی میشود به خاطر فروش اندکی که در مقایسه با فیلمهای بزرگ هالیوودی دارند، حتی از شمار تماشاگران مراسم جایزه اسکار هم بکاهند.
اما دست کم چهار فیلم از پنج فیلم نامزد اسکار بهترین فیلم، محصول استودیوهای معظم هالیوود هستند. یعنی مبارز جوان نیست که به غولهای سرمایه طعنه میزد، بلکه آنکه بالای سکو ایستاده، یکی از همان غولهاست، منتهی در لباس تهیهکننده متفاوت و غیروابسته.
همین فیلم Brokeback Mountain که مطبوعات آن را به خاطر جسارتش در مطرح کردن موضوع عشق سرخورده و ممنوع دوکارگر گاوداری در کوههای وایومینگ دهه 1950 آن را فیلمی جسورانه و مستقل میدانند، محصول شرکتی است به نام Focus Features که یک واحد از استودیوی معظم NBC-Universal است، که نه تنها یکی از بزرگترین استودیوهای فیلمسازی آمریکاست بلکه یکی از چهار شبکه تلویزیونی را نیز کنترل میکند، و خودش به نوبه خود، یکی از واحدهای شرکت General Electric است که محصولات متعددی دارد از قطعات موتور هواپیما و سفینههای فضائی گرفته تا لامپ چراغ برق.
اما همین کمپانی، یعنی NBC Universal صاحب یک فیلم دیگر از پنج فیلم نامزد اسکار است. فیلم مونیخ Munich از استیون اسپیلبرگ، کارگردان برجسته سینمای تجاری، که تنها فیلمی است تعلق داشتن به یک استودیوی عظیم را پنهان نمیکند و سعی نمیکند خود را غیروابسته جا بزند. تولیدکننده فیلم مونیخ شرکت Dreamworks است که به تازگی یونیورسال آن را خریداری کرد.
فیلم انتقادی و هوادار آزادی بیان، فیلم «شب بخیر و وقت بخیر» که آن را هنرپیشه خوشتیپ و فعال سیاسی جناح چپ آقای جرج کلونی کارگردانی کرده متعلق به یکی از واحدهای تایم وارنر به نام Warner Independent Pictures یا شرکت فیلمهای مستقل وارنر است. فیلم Capote یا کاپوتی، فیلم دیگر ظاهرا مستقل و انتقادی دیگر نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم محصول واحد Sony Pictures Classics از شرکت بینالمللی Sony است. در فیلم ترومن کاپوت تصویری انتقادی از نویسنده مشهور ترومن کاپوت عرضه میشود که برای نوشتن کتاب پرفروش خود در کمال خونسردی، به ریاکاری و دروغگوئی متوسل شد.
در میان پنج فیلم نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم، تنها فیلم واقعا مستقل فیلم Crash یا تصادف است در باره روابط نژادی در لسآنجلس امروز است که آن را شرکت Lions Gate تهیه کرده و پخش میکند.
حضور استودیوهای بزرگ در بازاری که در گذشته قلمرو تهیهکنندگان کوچک و پخشکنندههای مستقل بود، انتهای روندی است که بیست سال پیش با موفقیت تجاری فیلمهای کوچک و مستقل مثل «سکس، دروغ و ویدیو تیپ» Sex, Lies and Videotape شروع شد، که استودیوها را بر آن داشت واحدهائی برای تولید فیلمهای جمعوجور و هنرمندانه و جایزهبگیر راه بیاندازند اما چنانکه نویسنده نیویورک تایمز آقای دیوید کار در مقالهای یادآور میشود این فیلمها بخش کوچکی از کسبوکار هالیوود را تشکیل میدهند و اگر فروش حتی قابل ملاحظه بیست فیلم از این دست را کنار هم بگذاریم باز نمیتواند به پای فروشی که برای فیلم جدید شرکت پیکسر Pixar فیلم «خودروها» یا Cars نزدیک شود که قرار است تابستان امسال بیرون بیاید و ظرف چند ماه یک میلیارد دلار در سراسر دنیا درآمد داشته باشد.
از نظر این نویسنده، تنها اهمیت منشاء هالیوودی فیلمهای جایزه اسکار امسال این است که هالیوود میخواهد در تمام رشتهها فعال باشد زیرا در حالیکه همه جنبههای صنعت فیلم، از نمایش و فروش تا وسایل فیلمبرداری در حال تغییر و تحول است، سعی هالیوود این است که سهم چرب خود از بازار را حفظ کند.
از سوی دیگر، بررسی آمار فروش فیلمها در سال 2005 نشان میدهد که فیلمهای کوچک وضع بهتری از فیلمهای گرانقیمت هالیوودی داشتند. تماشاگران به آثار بزرگی مثل The New World، مرد سیندرلائی و خاطرات گیشا که زیبا ولی خالی بودند، کمتر محل گذاشتند ولی در عوض به فیلمهای جدی با سوژههای جسورانه توجه نشان دادند.