لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۲:۳۳

پیامد اعلام دستیابی جمهوری اسلامی به غنی سازی اورانیوم: نظر سه کارشناس


(rm) صدا | [ 7:48 mins ]
اظهارات سه شنبه رئیس جمهوری اسلامی دایر بر تکمیل چرخه سوخت اتمی در ایران واکنش جامعه بین المللی را برانگخیت. مارک فیتزپتریک کارشناس امور بین الملل در انستیتوی تحقیقات استراتژیک لندن به رادیو فردا می گوید: این گامی است که همه جهان می خواست جمهوری اسلامی آن را برندارد. دکتر فرد تنر معاون انستیتوی تحقیقات استراتژیک ژنو می گوید: پایکوبی دیروز در تهران احتمالا بیشتر سمبلیک است تا تعیین کننده توانایی واقعی ایران در تولید سلاح های اتمی و حل آن هم مستلزم دیپلماسی و تعامل است تا حمله نظامی. سعید رجایی خراسانی نماینده پیشین ایران در سازمان ملل می گوید: آمریکا اگر پیام آقای احمدی نژاد را شنیده باشد، به این نتیجه رسیده که از آنچه که می ترسید اتفاق افتاد و تمام شد. وی معتقد است تهدید به تحریم یا حمله نظامی بر تصمیم جمهوری اسلامی هیچ تاثیری نخواهد گذاشت. اظهارات سه شنبه رئیس جمهوری اسلامی دایر بر تکمیل چرخه سوخت اتمی جمهوری اسلامی، واکنش جامعه بین المللی را برانگخیته است و اکنون این سئوال مطرح است که گام بعدی از تهدیدهای معمول گذشته چه خواهد بود. فریبا مودت (رادیو فردا): روز سه شنبه آقای محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری اسلامی به دنبال وعده هایی که درباره اعلام خبر خوش می داد، گفت: ایران چرخه فن آوری سوخت اتمی را تکمیل کرده و موفق شده است اورانیوم لازم برای سوخت رآکتورهای اتمی خود را تولید کند. صدای محمود احمدی نژاد: در این مسیر پرافتخار ما به لطف خدا گردنه اصلی را عبور کرده ایم. امروز دانشمندان ما و جوانان ما صفر تا صد تولید سوخت هسته ای را در اختیار دارند و انشاءلله این دستاورد عظیم را در خدمت پیشرفت و تعالی کشور قرار خواهند داد. ف . م: هرچند اورانیوم سه درصد و نیم از نظر میزان خالص بودن بسیار بسیار پایینتر از اورانیوم نود درصدی لازم برای تولید سلاح اتمی است، اما این امر جامعه بین الملل را به هر حال سخت مشوش کرده و موجب واکنش های شدیدی به ویژه از سوی اروپا و حتی روسیه شده است. اتحادیه اروپا آن را خبری بسیار بد توصیف کرد و دولت بریتانیا هم گفته است به شدت نگران این تحول است. مارک فیتزپتریک کارشناس امور بین الملل در انستیتوی تحقیقات استراتژیک لندن می گوید: این اقدام شرایطی جدید به وجود آورده است. مارک فیتزپتریک: این گامی است که همه جهان می خواست ایران آن را برندارد. ایران اکنون شرایطی جدید در جهان به وجود آورده است. واقعیت های جدیدی وارد صحنه شدند و ایران به اصطلاح به باشگاه کشورهایی پیوسته که توانایی غنی سازی اورانیوم را دارند. ف . م: آنچه مطرح است این است که جامعه بین الملل احتمال آن را می داد که ایران در مرحله ای به سطحی از فن آوری هسته ای برسد، اما در آن مرحله متوقف شده و قصد ادامه آن را نداشته باشد. اما آقای احمدی نژاد با صراحت گفته است ایران به برنامه های غنی سازی خود ادامه خواهد داد و به این ترتیب به نظر می رسد جامعه بین المللی احتمالا خود را در یک بن بست سیاسی می یابد. این نکته را با دکتر فرد تنر معاون انستیتوی تحقیقات استراتژیک ژنو در میان گذاشتم. دکتر فرد تنر: بله من فکر می کنم مهم است که بدانیم اینگونه پایکوبی ها که نظیرش را دیروز در تهران دیدیم، احتمالا بیشتر سمبلیک است تا تعیین کننده توانایی واقعی ایران در تولید سلاح های اتمی و حل آن هم مستلزم دیپلماسی و تعامل است تا حمله نظامی. ایران بیشتر خواهان آن است که موقعیت خود را در خاورمیانه تثبیت کند، اما در حال حاضر بسیاری از چیزها در هاله ای از ابهام قرار گرفته. ف . م: همین مساله را ساعتی پیش با سعید رجایی خراسانی با نماینده پیشین ایران در سازمان ملل در میان گذاشتم و از او پرسیدم انتظار ایران را از نتیجه این اقدام چگونه می بیند. سعید رجایی خراسانی: جامعه بین المللی خودبخود هیچ موضعی علیه برنامه غنی سازی ایران نداشت. آقای البرادعی مسئول مستقیم این موضوع است از دیدگاه افکار بین المللی. قرارداد عدم گسترش سلاح های هسته ای که در اجرا می خواهد مورد نقد و بررسی قرار گیرد، از دیدگاه سازمان بین امللی انرژی اتمی بررسی می شود، نه از دیدگاه آقای بوش یا دیگر کشورها. این ها هیچ وقت علیه ایران موضع سختی که ما خلاف تعهداتمان به ان پی تی عمل کرده باشیم نگرفتند. من معتقدم به حق که بسیاری از اینها که دارند کمر خم می کنند در برابر این مسائل، تحت فشار آمریکا این کار را می کنند. آمریکا هم الان دیگر اگر پیام آقای دکتر احمدی نژاد را شنیده باشد، به این نتیجه رسیده که آن چیزی که از آن می ترسیده اتفاق افتاده و تمام شد. حالا آمریکا می خواهد چه کار کند؟ بعد هم تصریح کرده با قاطعیت که ما درصدد تولید سلاح هسته ای نیستیم. ان پی تی می خواهد ما سلاح کشتار جمعی تولید نکنیم. چشم نمی کنیم. ف . م: در برخی رسانه ها مطرح شده اکنون که ایران بر خلاف انتظار جامعه بین الملل قصد ادامه برنامه های غنی سازی خود را دارد، دیگر در صورت حمله احتمالی نظامی علیه آن، یا اعمال تحریم های سیاسی و اقتصادی، قادر نخواهد بود مراتب حمایت کشورهایی از قبیل روسیه و هند را به خود جلب کند. اما پروفسور تنر نظر دیگری دارد. فرد تنر: من فکر می کنم ایران از این ریسک مطلع است. اما ایران تنها نیست. اگر حمله نظامی علیه ایران صورت گیرد، این اقدام پیامد گسترده ای در میان سراسر مسلمانان جهان خواهد داشت. فکر می کنم ایران به این نکته آگاه است که اگر مورد حمله قرار گیرد، غرب باید هزینه سنگینی برای آن بپردازد. ف . م: و به همین گونه سعید رجایی خراسانی هم معتقد است که ایران دلیلی برای پرهیز و توقف از برنامه های غنی سازیش ندارد. چه تحریم و چه تهدید به آن. سعید رجایی خراسانی: جامعه بین الملل را تعریف کنید. یعنی کجا؟ مرادتان شورای امنیت است؟ مرادتان مجمع عمومی است، مرادتان کمیته سوم سازمان ملل است؟ کجا است؟ می شود پرونده را فرستاد به شورای امنیت. فرض کنیم می خواهند تحریم کنند. اگر اوایل انقلاب بود که ما کارهایمان خوابیده بود، تولیداتمان بسیار کم بود، محدودیت های اقتصادی حتی در مواد مصرفی خودمان داشتیم، صابون و خمیردندان کم داشتیم، بله آن زمان تحریم معنی می داد. الان چه کار می کنند؟ روغن نباتی نمی دهند، گندم نمی دهند؟ تمام اینها بیش از حد لازم دارد تولید می شود. چیزهایی هم که الان برای ما ارزش دارد قطعات هواپیما است که الان هم به ما نمی دهند و از بازار سیاه می خریم. بنابراین ما از تهدید نمی ترسیم، هیچ تهدیدی. ف . م: این نظریه را با پروفسور تنر در میان گذاشتم و از اوی پرسیدم که آیا به اعتقاد وی ایران تا این مرحله در این بازی های سیاسی پیروز شده است؟ فرد تنر: من اینطور فکر می کنم. ایران با هوشیاری بازی می کند. فراموش نکنیم که هرگونه تحریم یا احتمالا حمله نظامی، پیامد گسترده ای هم بر بازارهای جهانی خواهد داشت. فکر می کنم ایران هنوز به اصطلاح کارت هایی برای بازی دارد و به همین دلیل مهم است که نه تنها آمریکا و اروپا، بلکه حتی روسیه و چین دست به دست هم بدهند و ایران را تحت فشار گذارند. ف . م: در گرماگرم همه اینها، شایعاتی هم حاکی از آن است که سفر محمد البرادعی رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران احتمالا ملغی شده است. اما یک دیپلماتیک آگاه نزدیک به آژانس بین المللی به طور خصوصی به رادیو فردا گفت: آقای البرادعی با ایرانی ها ملاقات خواهد کرد و فردا شب بیانیه ای درباره مذاکراتش صادر خواهد نمود. حال باید دید آژانس بین المللی تا چه حد می تواند در روند تند تحولات جاری موثر باشد.
XS
SM
MD
LG