(rm) صدا | [ 6:10 mins ]
سه کشور آلمان، بریتانیا و فرانسه بار دیگر به هدف متقاعد کردن ایران با توقف برنامه های غنی سازی اورانیوم، تصمیم گرفتند به ایران یک مهلت دو هفته ای بدهند. مارک فیتزپتریک کارشناس امور بین المللی در انستیتوی تحقیات استراتژیک لندن در مصاحبه با رادیو فردا می گوید: هدف اینست که روسیه و چین متقاعد شوند که تمام گزینه های دیپلماتیک در مورد ایران به اجرا گذاشته شده است. آقای فیتزپتریک می گوید اروپایی ها احتمالا امیدوارند افزایش و گسترش امتیازها و اینکه این بار پیشنهاد اروپا از حمایت آتی آمریکا برخوردار است، ایران را ترغیب به تجدید نظر کند. هانس بلیکس رئیس سابق هیات بازرسان سازمان ملل متحد در امور هسته ای می گوید ایران به دستیابی به تکنولوژی مدرن محق است اما اصرار ایران به غنی سازی اورانیوم لازم نیست. سوئد دارای فنآوری هسته ای است اما اورانیوم مورد نیاز را از دیگران خریداری می کند. فریبا مودت (رادیو فردا): قدرتهای غربی تصمیم گرفتند به ایران یک مهلت دو هفته ای بدهند تا در این مدت پیشنهادها و امتیازات تازه ای را که به ابتکار اتحادیه اروپا شکل گرفته در برابر ایران بگذارند. امروز صبح سخنگوی وزارت امور خارجه بریتانیا در گفتگوی اختصاصی با رادیو فردا گفت در طول هفته گذشته سه جلسه عمده در نیویورک میان وزیران امور خارجه کشورهای اروپایی و آمریکا برگزار شد که در جریان آن سه کشور آلمان، بریتانیا و فرانسه بار دیگر در صدد برآمدند که در مقابل متقاعد کردن ایران به تعلیق برنامه های غنی سازی اش امتیازات و پیشنهادهای گسترده تری را برای ایران در نظر گیرند.
یک مقام دیگر نزدیک به وزارت امور خارجه بریتانیا نیز در همین زمینه به رادیو فردا گفت در طول این هفته و هفته آینده جزییات این پیشنهاد مورد توافق اعضا قرار خواهد گرفت اما این مقام آگاه افزود که هدف از ترغیب ایران متقاعد کردن روسیه و چین به این نکته است که غرب کلیه گامهای لازم را برای رضایت ایران برداشته است و اگر ایران با آن مخالفت کند راه برای اقدامهای قاطع شورای امنیت باز می شود. مارک فیتزپتریک کارشناس امور بین المللی در انستیتوی تحقیات استراتژیک لندن می گوید این یکی از عمده ترین بخشهای این استراتژی است.
مارک فیتزپتریک: این یکی از مهمترین بخش های این استراتژی است که روسیه و چین باید متقاعد شوند که تمام گزینه های دیپلماتیک در مورد ایران به اجرا گذاشته شده است. آنها نمی خواهند در مورد ایران تنها زور بکار ببرند. بلکه می خواهند امتیازاتی هم برای ایران در نظر گیرند.
ف.م: اما این سوال مطرح است که با توجه به اینکه ایران بویژه در ماه های اخیر اکیدا و مصرا گفته است که تحت هیچ عنوان دست از برنامه های غنی سازی اش بر نمی دارد، چه امتیازاتی ایران را وادار به تغییر موضع خواهد کرد. این سوال را با مارک فیتزپتریک در میان گذاشتم.
مارک فیتزپتریک: مشکل می توان حدس زد چه عاملی ایران را از غنی سازی اورانیوم منصرف خواهد کرد اما در تابستان گذشته که اروپایی ها پیشنهادهای خود را به ایران ارائه کردند ایران بدون بررسی کل آنرا رد کرد. حالا اروپایی ها احتمالا امیدوارند افزایش و گسترش این امتیازها و نیز اینکه پیشنهادهایشان این بار از حمایت آتی آمریکا برخوردار است، ایران را ترغیب به تجدید نظر کند.
ف.م: اما این نکته نیز مطرح است که ارائه این پیشنهادها و منتظر پاسخ ایران شدن دقیقا همان موقعیتی را بوجود خواهد آورد که غرب همواره از آن پرهیز کرده و آن دادن فرصت بیشتر به ایران است. اما مارک فیتزپتریک می گوید اولویت با تعلیق برنامه های اتمی ایران است و در این میان چند هفته بیشتر یا کمتر دیگر اهمیت چندانی ندارد.
اما با یادآوری ایران در گذشته و موضع سرسختانه ایران برای ادامه برنامه های غنی سازی اش در حال حاضر بنظر نمی رسد که متقاعد کردن ایران در این مرحله کار آسانی باشد. در گفتگویی که ساعاتی پیش با هانس بلیکس رئیس سابق هیات بازرسان سازمان ملل متحد در امور هسته ای داشتم از او پرسیدم که با توجه به تجربیاتش در این زمینه غرب چگونه می تواند روند اوضاع را از حرکت بسوی آنچه برخی کارشناسان بن بست سیاسی تلقی می کنند، تغییر دهد.
هانس بلیکس: اوضاع به گونه خطرناکی بالا گرفته است. البته خوب است که به ایران انگیزه لازم برای توقف برنامه های هسته ای اش داده شود اما آنچه از دیپلماسی گفته می شود گاه به نظرم به معنی آنست که ایران باید بدون هیچگونه اعتراضی تسلیم شود و اگر نشود اتفاق های دیگری خواهد افتاد. دیپلماسی همچنین به معنی گوش دادن و درک کردن است. ایران به دستیابی به تکنولوژی مدرن محق است اما اصرار ایران به غنی سازی اورانیوم لازم نیست. کشورمن سوئد دارای فنآوری هسته ای است اما اورانیوم مورد نیاز را از دیگران خریداری می کند. بنابراین لزومی ندارد که در این مورد ایران برحق خود پافشاری کند.
ف.م: در این میان کاندولیزا رایس وزیر امور خارجه آمریکا بار دیگر ضمن اشاره به اینکه باید فرصت کوتاه دیگری به دیپلماسی داد، گفته است آمریکا خواهان صدور قطعنامه ای از شورای امنیت است که به فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد یعنی استفاده از زور در برابر خطر استناد می کند.
کاندولیزا رایس: آمریکا قویا معتقد است که شورای امنیت باید قطعنامه ای را با استناد به فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد علیه ایران صادر کند. من در مورد آنچه میان ما مورد گفتگو قرار گرفته صحبت نخواهم کرد. بیایید به دیپلماسی فرصت کوتاه دیگری بدهیم.
ف.م: حال باید منتظر شد و دید که آیبا به گفته مقام نزدیک به وزارت امور خارجه بریتانیا اتحادیه اروپا موفق خواهد شد که به هدف خود یعنی رفع نگرانی های ایران، ازمیان برداشتن مخالفت های روسیه و چین و بالاخره تعلیق برنامه های غنی سازی اورانیوم برسد یا نه.
