(rm) صدا | [ 5:29 mins ]
گروه «ریدیوهد» Radiohead که به خاطر موسیقی تجربیای که در کنسرتهای خود عرضه میکند، در میان علاقمندان موسیقی راک پیشتاز طرفدار دارد، این ماه با دادن دو کنسرت عمده در نیویورک و ظاهر شدن در جشنواره بونارو در آمریکا مطرح شد و هرچند از سال 2003 به اینسو آلبوم جدیدی بیرون نداده است، در چند روز اخیر منتقدان آمریکائی مقالات متعددی در باره این گروه منتشر کردهاند بهنام ناطقی (رادیو فردا، نیویورک): سهشنبه هفته پیش پیش ریدیو هد در تئاتر مدیسون اسکوئر گاردن نیویورک ظاهر شد برای کنسرتی دو شبه از ترانههائی که هنوز در آلبوم جدید این گروه بیرون نیامده است و بعضی هنوز ضبط نشده است. بعد از آن، در تور تابستانی دور آمریکا که برخلاف تور گروههای راک دیگر، آلبومی برای فروش ندارد، ریدیو هد در چند تالار مختلف دیگر در آمریکا کنسرت داد و یکشنبه در جشنواره عظیم بونارو در منچستر، تهنهسی روی صحنه رفت.
تنها دستاوردی که این روزها ریدیو هد برای فروش دارد، نخستین آلبوم منفرد آقای تام یورک است به نام The Eraser که هفته گذشته در بریتانیا و آمریکا توزیع شد.
گروه ریدو هد، به سرگردگی تام یورک Thom Yorke، خواننده و ترانهسرای جنجالی آن، هر چند ترکیبی شبیه یک گروه راک دارد، ولی به خاطر استفاده از اصوات تجربی و نغمههای انتزاعی، کمتر به یک گروه راک شبیه است. این گروه، بعد از ابداع سبکی در موسیقی راک که گروههای دیگر مثل Coldplay و Travis و Muse با استفاده از آن به شهرت رسیدند، به کارهای تجربی دیگر روی آورد.
ریدیو هد از همان آغاز با تکنولوژی در آمیخت و به تدریج کنسرتهای آن به تجربههائی با انواع تکنولوژیهای نوین صدا و نور تبدیل شدند، در تقابلی خلاقه با کار نوازندگان و صدای گاه مرتعش و گاه کشدار خود تام یورک. اینک 12 ترانه جدید، به اضافه نگاه دوباره به چندین ترانه از آلبومهای قبلی، برنامه تور ریدوهد است، که در میان آنها منتقدها به خصوص به ترانه Videotape اشاره کردهاند که تام یورک در ابتدای آن میگوید وقتی به دروازههای صدفگون برسم، نوار ویدیوی من این است.»
جدیدترین آلبومی که از ریدیوهد در بازار است، آلبوم درود بر دزد Hail to the Thief سال 2003 است که منتقد نیویورک تایمز آقای نیت چنین آن را سازشی برای غریزههای ستیزهجویانه این گروه توصیف میکند و مینویسد این آلبمی بازگشتی به موسیقی راک مبتنی بر گیتار بود بعد از دو آلبوم با تاکید بیشتر بر اصوات الکترونیک و کیبورد. در دو آلبوم Kid A و Amnesiac گرایش کار ریدیوهد بیشتر به سوی اصوات و صداهای انتزاعی بود، و بافت صدا بود، یعنی چیزی که در کنسرتهای خود نیز این روز ها به نمایش میگذارند.
ریدیو هد را مهمترین گروه راک معاصر خواندهاند و مجله Spin البوم OK Computer ریدیو هد را در راس فهرست خود از صد آلبوم برتر بیست سال اخیر قرار داده است، که به گفته منتقدها اوکی کامپیوتر از نظر اهمیت برای این نسل معادل آلبوم Dark Side of the Moon پینگ فلوید برای نسل پیش است.
ساشا فرر جونز، منتقد موسیقی پاپ مجله نیویورکر که در هفتههای اخیر در باستون، نیویورک وبونارو کنسرتهای متعدد ریدیوهد را دنبال کرده است، درمقاله مفصلی که تحت نام محبوبیت تداومدار ریدیو هد در ستایش کار تام یورک و همراهان منتشر کرده مینویسد:
ترانههای جدید ریدیو هد به طرز غیرمنتظرهای سرزنده هستند، و در برخی ساز اصلی یک جعبه الکترونیک تازه است به نام Kaoss که به آنها اجازه میدهد تکهپارههائی از پیانو و صدای آواز تام یورک را ضبط کنند و تغییر بدهند و روی هم بیاندازند.
از نظر این منتقد، ریدیو هد به خاطر داشتن علاقمندان سرسخت خود به گروه مشهور دهه های قبل The Grateful Dead شبیه است. ریدیو هد هم را علاقمندان سرسخت آن در هر کنسرت از شهری به شهر دیگر تعقیب میکنند، آنها هم از اجراهای زنده نوار میگیرند و مبادله میکنند و مدام بر سر مفهوم شعر ترانهها در حال بحث و جستجو هستند.
ریدیو هد در حال حاضر با هیچ کمپانی صفحهپرکنی قرارداد ندارد و معلوم نیست که ترانه بعدی خود را چگونه منتشر خواهد کرد اما احتیاجی به کمپانی ندارد زیرا به قول آقای ساشا فرر جونز، منتقد نیویورکر، کمپانیهای عمده صفحهپرکنی باید به جای داونلود کردن و فروش کپیهای تقلبی صفحههای خود، نگران گروههائی مثل ریدیود هد باشند که به تدریج دارند این کمپانیها را با آثار باستانی قرن بیستم تبدیل میکند.