(rm) صدا | [ 6:01 mins ]
مفهومي که در چند سال اخير به عنوان ميراث فرهنگي معروف شده و کنوانسيوني هم به آن اختصاص داده شده، نخستين بار در سال 1973 به پيشنهاد بوليوي براي حفظ و حمايت از فلکلور کشورها در يونسکو مطرح شد. تا دهه نود همچنان امر فلکلور و نه ميراث فرهنگي، در يونسکو مطرح بود و حمايتهايي هم از آن مي شد، تا سال 2001 که ايجاد کنوانسيون بين المللي حفظ و حراست از ميراث معنوي جهان در کنفرانس عمومي يونسکو به تصويب رسيد و ماموريت تشکيل آن به مدير کل يونسکو سپرده شد. کنوانسيون حمايت از ميراث معنوي جهان اخيرا در الجزاير کنفرانسي برگزار کرد. دکتر احمد جلالي، نماينده ايران در يونسکو که در اين کنفرانس شرکت داشت، با اشاره به پيشينه کم کاري ايران در معرفي و ثبت ميراث فرهنگي خود، مي گويد که اکنون به دليل بالا رفتن سريع تقاضاي جهاني براي ثبت ميراث فرهنگي، اين کنوانسيون قادر به رسيدگي به همه پرونده ها نيست و از اين رو در سطح سايتهاي معنوي محدوديتهايي قائل شده است. نازي عظيما (راديوفردا): مفهومي که در چند سال اخير به عنوان ميراث فرهنگي معروف شده و کنوانسيوني هم به آن اختصاص داده شده، نخستين بار در سال 1973 به پيشنهاد بوليوي براي حفظ و حمايت از فلکلور کشورها در يونسکو مطرح شد. تا دهه نود همچنان امر فلکلور و نه ميراث فرهنگي، در يونسکو مطرح بود و حمايتهايي هم از آن مي شد، تا سال 2001 که ايجاد کنوانسيون بين المللي حفظ و حراست از ميراث معنوي جهان در کنفرانس عمومي يونسکو به تصويب رسيد و ماموريت تشکيل آن به مدير کل يونسکو سپرده شد. کنوانسيون حمايت از ميراث معنوي جهان اخيرا در الجزاير کنفرانسي برگزار کرد. دکتر احمد جلالي، نماينده ايران در يونسکو که در اين کنفرانس شرکت داشت، با اشاره به پيشينه کم کاري ايران در معرفي و ثبت ميراث فرهنگي خود گفت که اکنون به دليل بالا رفتن سريع تقاضاي جهاني براي ثبت ميراث فرهنگي، اين کنوانسيون قادر به رسيدگي به همه پرونده ها نيست و از اين رو در سطح سايتهاي معنوي محدوديتهايي قائل شده است.
دکتر احمد جلالي (نماينده ايران در يونسکو): در حدود شش سال پيش يک محدوديتي گذاشته شد در کميته ميراث جهاني که اجلاسش در استراليا تشکيل مي شد، که هر کشوري سالي فقط يک سايت مي تواند معرفي بکند. کشورهايي که در سالهاي ديگر که اين محدوديت وجود نداشت، سايتهاي زيادي را معرفي کردند، کشوري مثل ايتاليا، اسپانيا، آلمان بيش از 30 تا 39 اثر را به ثبت رساندند و کشوري مثل برزيل که فقط تاريخ حدود 400 تا 500 سال دارد، تعداد زيادي آثار را به ثبت رسانده ولي کشورهايي مثل ايران، مصر، هند که آثار خيلي زيادتري دارند، اينها نجنبيدند و الان ما اميدواريم که بتوانيم در کنفرانس ميراث جهاني اين استدلال را بقبولانيم که اين محدوديت نامزد کردن يک اثر در هر سال براي بررسي در سطح ميراث جهاني بايد در مورد کشورهايي که تاريخ کهن دارند و از اين جهت مي توانند گنجينه اي باشند براي ميراث جهاني، برداشته شود. براي اين که بعضي سايتها هستند که وقتي به ثبت ميراث جهاني ميرسند، در واقع حيثيت و آبرو را مي گيرند، ولي بعضي سايتها هستند مثل تخت جمشيد، مثل پاسارگارد که اينها وقتي به ثبت ميراث جهاني مي رسند، به آن ليست آبرو مي دهند.
ن.ع.: رئيس مجمع عمومي ميراث فرهنگي يونسکو هدف اصلي از برگزاري کنفرانس الجزاير را معرفي کنوانسيون حمايت از ميراث معنوي به کشورهاي منطقه ذکر مي کند.
دکتر احمد جلالي: کنفرانس روزهاي پنجم و ششم الجزيره در واقع يک کنفرانس منطقه اي بود که با حضور حدود 30 کشور برگزار شد. براي اين که اين کنوانسيون بيشتر معرفي بشود به کشورهاي منطقه. الجزاير کشوري است به لحاظ موقعيتي حساس، از يک طرف به تمدن مديترانه و اروپا وصل است و از يک طرف به تمدن آفريقاي سياه وصل است و بنابراين تصويب اين کنوانسيون در آنجا معناي خاصي دارد. به خصوص کشورهايي که سابقه استعمار داشتند مثل الجزاير که 132 سال سابقه استعمار فرانسه را داشته، بيشتر نياز دارند در تمسک و ثبت دادن آثار فرهنگي و معنوي خودشان، براي اين که اينها پس از دوران استعمار وسيله مهمي است براي بازيافت هويت فرهنگي و کرامت ملي اين کشورها.
ن.ع.: در کنفرانس منطقه اي کنوانسيون ميراث معنوي جهان در الجزاير، دکتر احمد جلالي ارتباط مفهومي گفتگوي فرهنگها با دو موضوع تنوع فرهنگها و ميراث معنوي را موضوع اصلي سخنان خود قرار داده بود.
دکتر احمد جلالي: محورهاي صحبت من در کنفرانس الجزاير يکي تکيه بود بر ارتباط مفهومي سه موضوع جدي تنوع فرهنگي و ميراث فرهنگي و گفتگوي فرهنگها که در چند سال اخير همه اش به طور جدي در دستور کار يونسکو قرار گرفته. چرا يکباره در جامعه جهاني اين ضرورت خودش را نشان مي دهد که ما به امر فرهنگ، به حفظ هويت ملتها، به جايگاهي که در تمدن بشري دارند بايد توجه بکنيم و در حفظش تلاش بکنيم؟ چرا ما مخاطره براي از بين رفتن تنوع فرهنگي را داريم حفظ مي کنيم؟ چرا از ميان رفتن تنوع فرهنگي يک خسارت است، همچنان که از بين رفتن تنوع در طبيعت هم يک خسارت است. و ديگر اين که گفتگوي واقعي فرهنگها مبتني است بر پذيرفتن اين واقعيت که ما آماده تحول هستيم در درون خودمان و اين تحول نمي تواند به معناي از ميان رفتن هويت باشد. اگر هويت معناي استاتيک، معناي ثابت داشته باشد، اصلا اين امري بشري نيست و هر جايي هم که تاريخ توانسته پيش برود و ميوه هاي نو بار آورده در تمدنها، هيچگاه هويت به اين معني لحاظ نشده.
ن.ع.: در بيانيه پاياني کنفرانس الجزاير به يونسکو دو توصيه شده است:
دکتر جلالي: يکي اين که يونسکو بيايد براي اجرايي شدن اين کنوانسيون در سطح بين المللي بودجه و امکانات قرار دهد و و ديگر اين که به کشورها کمک بکند براي تدوين پرونده هاي مربوط به حفظ اين ميراث.
ن.ع.: سفير ايران در يونسکو، دکتر احمد جلالي در پايان سخنانش تاکيد کرد که براي حفظ و حمايت از ميراث فرهنگي ايران بايد در نظام آموزشي کشور روشهايي به کار گرفته شود که مهم دانستن ميراث فرهنگي و حراست از آن در مردم به فرهنگ تبديل شود.
