فرهنگ هفته: آخرین اخبار از جهان ادب و نشر

با انتشار جلد سوم از مجموعه 4 جلدي آثار اکبر رادي، نمايشنامه نويس برجسته، نمايشنامه‌هاي دهه 60 او در يک مجلد در اختيار علاقمندان قرار گرفت. محسن کديور، از مشهور ترين متفکران مذهبي، در هفته گذشته در تازه‌ترين مقاله خود نسبت دين با حقوق شهروندي و حقوق بشر را تحليل کرد. اين مقاله نيز چون اغلب نوشته‌هاي او با استقبال محافل فرهنگي ايران رو به رو شد.با تجديد چاپ کتاب هاي «تاريخ تمدن ايران ساساني» و «تاريخ اجتماعي و سياسي ايران در دوره معاصر » دو اثر ارزنده سعيد نفيسي، محقق و اديب پر آوازه ايراني، در دسترس نسل جوان قرار گرفت. فرج سرکوهی (رادیوفردا، مونیخ): با انتشار جلد سوم از مجموعه 4 جلدي آثار اکبر رادي، نمايشنامه نويس برجسته، نمايشنامه‌هاي دهه 60 او در يک مجلد در اختيار علاقمندان قرار گرفت. اکبر رادي خلاقيت فرهنگي خود را در دهه چهل با نوشتن نمايشنامه‌هايي که تنش‌هاي جامعه ايراني را در آن روزگار به تصوير مي‌کشيد، آغاز کرد. در دهه‌هاي 1340 و1350 برخي از آثار او به صحنه رفت و با استقبال گسترده منتقدان و علاقمندان تئاتر روبه‌رو شد. نمايشنامه‌نويسي فارسي در دهه هاي چهل و پنچاه با آثار غلامحسين ساعدي، بهرام بيضائي، اسماعيل خلج و اکبر رادي شکل گرفت . پيش از آن جز معدودي آثار چون «بلبل سرگشته» اثر علي نصيريان، به ندرت نمايشنامه ايراني به صحنه مي‌رفت. جلد اول مجموعه آثار اکبر رادي نمايشنامه‌هاي او را دهه چهل و جلد دوم نمايشنامه‌هاي او را در دهه پنجاه در بر مي گيرد. جلد چهارم به آثار رادي در دهه هفتاد اختصاص يافته است. در جلد سوم، که هفته گذشته منتشر شد، نمايشنامه هاي پلکان، تانگوي تخم مرغ، آهسته با گل سرخ و شب روي سنگفرش خيس به چاپ رسيده است. محسن کديور، از مشهور ترين متفکران مذهبي، در هفته گذشته در تازه‌ترين مقاله خود نسبت دين با حقوق شهروندي و حقوق بشر را تحليل کرد. اين مقاله نيز چون اغلب نوشته‌هاي او با استقبال محافل فرهنگي ايران رو به رو شد. سازگاري يا ناسازگاري اسلام با حقوق بشر در چند دهه اخير از حادترين بحث‌هاي فرهنگي جوامع اسلامي است. اين مبحث در ايران، به دليل حکومت مذهبي نه فقط بحثي نظري که بعلاوه مبحثي است که با سياست و زندگي فردي و اجتماعي مردم پيوندي تنگاتنگ دارد. محسن کديور در مقاله تازه خود بر آن است که قرائت سنتي دين، به دليل به رسميت شناختن انواع تبعيض ها، از جمله تبعيض ميان مسلمانان و غير مسلمانان، و مشروعيت دادن به امتيارهاي ويژه برخي لايه هاي اجتماعي با اعلاميه حقوق بشر در تعارض است چرا که اين اعلاميه با هر نوع تبعيض ميان شهروندان و با نابرابري انسان ها در برابر قانون مخالف است. کديور رجحان احکام ديني بر راي اکثريت مردم در قرائت سنتي را نيز با حقوق شهروندي در تعارض مي بيند. کديور در اين مقاله قرائت روشنفکرانه دين را قرائتي مخالف با تبعيض و نابرابري انسان ها ارزيابي کرده و بر آن است که به اين دليل و به دليل آن که اين منظر طرفدار گفت و گوي عقلاني در باره احکام ديني است روشنفکري ديني مي تواند با حقوق بشر و حقوق شهروندي سازگار شود. بخش ديگر مقاله به تعارض روشنفکري ديني و لائيسيته اختصاص يافته است. لائيسيته طرفدار جدايي دين از حکومت و دين زدايي در عرصه عمومي بوده و دين را امري شخصي تلقي مي کند اما از منظر کديور روشنفکري ديني بر حضور قرائت روشنفکرانه دين در عرصه زندگي عمومي تاکيد دارد. با تجديد چاپ کتاب هاي «تاريخ تمدن ايران ساساني» و «تاريخ اجتماعي و سياسي ايران در دوره معاصر » دو اثر ارزنده سعيد نفيسي، محقق و اديب پر آوازه ايراني، در دسترس نسل جوان قرار گرفت. سعيد نفيسي از معتبرترين استادان و محققان ايراني پيش از انقلاب اسلامي بود. شهرت او به دليل اجراي برنامه هاي راديويي و نثر روان و ساده، از محافل آکادميک فراتر رفته و آثار او خوانندگان بسيار داشت. سعيد نفيسي در عرصه هاي تاريخ ايران ، ترجمه و تصحيح متون کلاسيک فارسي آثار بسياري از خود به يادگار گذاشت. کتاب «تاريخ اجتماعي و سياسي ايران در دوره معاصر» به شکل گيري حکومت قاجار از دوران سلطنت آغا محمد خان ، بنيانگذار اين سلسله ، تا پادشاهي فتحعليشاه مي پردازد و رخدادهايي چون جنگ هاي ايران و روسيه را در بر مي گيرد. در کتاب «تاريخ تمدن ساساني» شيوه حکومت، ساختار اداري و مالي ، زيست اقتصادي و اجتماعي مردم، معماري و شهر سازي در اين دوران بررسي شده است.