(rm) صدا | [ 3:39 mins ]
بحث در باره نسبت دين و سياست در سال گذشته نيز يکي از داغ ترين، حساس ترين و مطرح ترين بحث هاي فرهنگي ايران بود. انتشار کتاب هايي چون «نقد گفتمان ديني» نوشته نصر حامد ابوزيد، استقبال از کتاب هايي چون «فقر روشنفکران ديني را دريابيم» نوشته غلامرضا کاشي و نقد آراء دکتر سروش و محسن کديوراز منظر مدرنيته همراه با چاپ چند کتاب و مقاله مهم در باره دين و سياست، نشان از نگاه نقاد نسل جوان ايران به ريشه هاي فرهنگي خود داشت. در سال گذشته روزنامه «وقايع اتفاقيه» و «جمهوريت» و چند روزنامه ديگر وابسته به اصلاح طلبان مذهبي منتشر و توقيف شدند. چند مجله تعطيل و تعدادي روزنامه نويس ديگر نيز به زندان افتادند. اما روزنامه نشاط که توقییف بود اجازه انتشار یافت. فرج سرکوهي (راديوفردا): بحث در باره نسبت دين و سياست در سال گذشته نيز يکي از داغ ترين، حساس ترين و مطرح ترين بحث هاي فرهنگي ايران بود. حکومتي که مشروعيت خود را بر دين استوار کرده است، جدال برداشت هاي گوناگون از اسلام، ظهور و شکست جنبش رفرمسيت هاي مذهبي، شدت گرفتن تضاد سنت و مدرنيته در کشورهاي اسلامي در عصر جهاني شدن و جهاني شدن بنيادگرايي اسلامي در قالب تروريسم از زمينه هايي است که نسبت دين و سياست را به يکي از مطرح ترين بحث هاي فرهنگي بدل کرده است.
سازگاري يا ناسازگاري اسلام با دموکراسي و حقوق بشر، حکومت ديني يا جدايي دين از حکومت، تضاد قوانين اسلامي با برابري زن و مرد، آزادي بيان، مذهب و پوشش، تفسيرهاي متفاوت از متون ديني و فقه شيعه از موضوع هاي مطرح محافل فرهنگي در سال گذشته بود. انتشار کتاب هايي چون «نقد گفتمان ديني» نوشته نصر حامد ابوزيد، استقبال از کتاب هايي چون «فقر روشنفکران ديني را دريابيم» نوشته غلامرضا کاشي و نقد آراء دکتر سروش و محسن کديوراز منظر مدرنيته همراه با چاپ چند کتاب و مقاله مهم در باره دين و سياست، نشان از نگاه نقاد نسل جوان ايران به ريشه هاي فرهنگي خود داشت.
چالش مطبوعات و قوه قضائيه جمهوري اسلامي در سال گذشته نيز از مهم ترين چالش هاي فرهنگي و سياسي ايران بود. در سال گذشته روزنامه «وقايع اتفاقيه» و «جمهوريت» و چند روزنامه ديگر وابسته به اصلاح طلبان مذهبي منتشر و توقيف شدند. چند مجله تعطيل و تعدادي روزنامه نويس ديگر نيز به زندان افتادند. هجوم قوه قضائيه به وبلاگ نويسان نيز از داغ ترين خبرهاي سال گذشته بود.
در آخرين ماه سال اعلام شد که با تصميم جديد قوه قضائيه روزنامه توقيف شده «نشاط» به سردبيري ماشالله شمس الواعظين حيات خود را از سر خواهد گرفت. برخي از کارشناسان رفع توقيف نشاط را تمهيدي مي دانند براي داغ تر کردن فضاي انتخابات رياست جمهوري و برخي ديگر موضع رسمي سردبير اين روزنامه را در دفاع از رياست جمهوري هاشمي رفسنجاني در آزاد شدن آن موثر مي دانند. در همين ماه رئيس قوه قضايئه به دادگاه ها دستور داد که در حد امکان از تعطيل کردن نشريات خودداري کنند.
جرائم مطبوعاتي در قانون مطبوعات ايران مبهم و تعميم پذير بوده و متن قانون دست مجريان را باز گذاشته است. در اين قانون نه فقط نويسنده و خبرنگار که مديران مسئول نيز مجازات مي شوند. در بسياري از مواد اين قانون توقيف موقت يا دائمي نشريه نيز به عنوان يکي از مجازات هاي قانوني توصيه شده است و براي انتشار هر نوع نشريه کسب مجوز نشر ضروري است. اين مجوز با اجازه سه وزارت خانه ارشاد، اطلاعات و کشور و اخير قوه قضائيه صادر مي شود.
علاوه بر قوه قضائيه و وزارت ارشاد نهادهاي امنيتي نيز بر مطبوعات نظارت دارند و مجوز نشر روزنامه و مجلات سياسي تنها براي کساني صادر مي شود که به جناح هاي حکومتي وابسته اند. مجوز مجله هاي ادبي نيز به ندرت براي روزنامه نويسان حرفه اي صادر مي شود. علاوه بر قانون و دادگاه مطبوعات اهرم هاي ديگري چون توزيع کاغذ دولتي و امکانات چاپ و نشر نيز براي کنترل مطبوعات به کار مي رود.
«سازمان خبرنگاران بدون مرز» ايران را زندان مطبوعات و رهبر جمهوري اسلامي را يکي از ده دشمن بزرگ آزادي بيان لقب داده است. با اين همه روزنامه نويسان ايراني، و وبلاگ نويسان نيز، در سال گذشته نيز به تلاش هاي خود براي آزادي بيان، آزادي گردش اطلاعات و حق طرح آزاد افکار و آراء گوناگون ادامه دادند.
