(rm) صدا | [ 6:34 mins ]
انتشار آلبومي از MIA خواننده جوان سريلانکائي مقيم لندن که موسيقي هيپهاپ و رپ را با ريتمهاي آسيائي و آفريقائي و جامائيکائي در ميآميزد، مورد توجه منتقدهاي نيويورکي و لندني قرار گرفته است. مایا دختر دختر یک چریک ببرهای تامیل است که در ترانه های متنوع آلبوم خود، از تجربه های یک جهان سومی در لندن و تضادهائی که تجربه کرده است می خواند و از ديدگاه يک انقلابي راديکال آسيائي، به سياست و مسائل اجتماعی ميپردازد و از ديد يک دختر لندني، در باره زندگي شبانه در کلوپها ميگويد. اما مایا که با انتشار نخستین ترانه های خود به صورت زیرزمینی از طریق اینترنت شهرت یافت، نخستین ستاره پاپ زاده اینترنت خوانده می شود. بهنام ناطقي (راديوفردا، نيويورک): درترانه مردم را بکش بالا، Pull Up the People نخستين ترانه Arular اولين آلبوم هنرمند سريلانکائي M.I.A، خواننده به شنوندگان هشدار ميدهد که صاحب بمبهائي که شنونده را داغان ميکنند و ريتمهائي که شنونده را به عشقورزي وامیدارند، و موسيقياي که دراين ترانه و ترانههاي ديگر عرضه کرده، اين ادعا را ثابت ميکند.
نام مختصر M.I.A. نام هنري ترانهسرا، تهيهکننده و مجري سريلانکائي تبار مقيم لندن، خانم مايا ارولپراگاسم Maya Arulpragasm است که به خاطر موسيقي هيپهاپ سرزنده و ترانههاي صريح و پيچيدهاي که از سال گذشته از طريق نوارهاي زيرزميني و اينترنت منتشر کرد، از جمله ترانهاي به نام Galang در ميان علاقمندان موسيقي جدید در جهان به شهرت رسيد.
به خاطر شهرت ترانه Galang و روایتهای مختلف که از ترانههای دیگر خود روی اینترنت پخش کرد، مايا را نخستين ستاره زاده اينترنت ميدانند . وقتي سه ماه پيش براي اجراي کنسرت به نيويورک آمده بود، بليطهاي کنسرت او ناياب شد و نيويورک تايمز در بارهاش نقد نوشت و نيويورکر، هفتگي وزين فرهنگي آمريکا، به بحث در باره نفوذهائي پرداخت که اين هنرمند آسيائيتبار از موسيقي هيپهاپ آمريکا برداشته است. اين هفته، که اولين آلبوم کامل M.I.A. بيرون آمد، مجله تخصصي Spin صفحاتي را به معرفي او اختصاص داده وروزنامههاي معتبر به بحث در باره آن پرداختهاند.
ترانه ديگر اين آلبوم M.I.A. که قبلا به صورت Single بيرون آمد، آهنگي به نام Sunshowers يا رگبارهاي آفتاب، که موسيقي و اجراي آن به حلاوت عسل است، خانم مايا ماجراي دردناک مردي را شرح ميدهد که به خاطر رفتوآمد با مسلمانها مورد اصابت گلوله قرار گرفت.
در آلبوم خود Arular خانم مايا، خواننده سريلانکائي تبار لندني، نقشهاي متعددي را همزمان با موفقيت ايفا ميکند. از از يک طرف يک انقلابي راديکال و ستيزهجو است و از طرف ديگر خوانندهاي است دلفريب، هم رپر است و هم هنرمند گرافيک، هم دختر خوشگذران کلوپهاي شبانه لندن است و هم سرزنشکننده بياخلاقي و فساد، و جالب اينجاست که همه اينها را در زير چهل دقيقه در چند ترانه انجام ميدهد که بعضي هيپهاپ، بعضي Dancehall و بعضي از موسيقي آفريقا متاثرند. ترکيب سازهاي کوبهاي در ترانه Amazon فضاي جنگلهاي بارانخيز rainforests را زنده ميکند.
اما به قول يک منتقد بريتانيائي، آقاي Adrien Begrand آنچه در باره کار خانم مايا ارولپراگاسم تحسينبرانگيز خيرهکننده است، اين است که اين سبکهاي مختلف و اجراهاي متفاوت و متضاد را به دور درونمايه واحدي مبتني بر بيريشگي ميپيچاند، که از تجربه زندگي به عنوان يک جهانسومي در لندن امروز، از تضاد جنگ داخلي در سريلانکا و فرهنگ مدرن و شهرنشيني مايه ميگيرد. منتقد مجله Rolling Stone مينويسد آلبوم M.I.A. غيرقابل طبقهبندي است، بازيگوش، سکسي و غيرعادي است و به شدت اعتيادآور. در ترانه Bingo ريتمهاي کوبهاي آسيائي با صداهاي الکترونيک مخلوط ميشوند.
به قول منتقد نيويورکر، Sasha Ferere-Jonesموسيقي اين هنرمند سريلانکائي بيشتراز آنکه از موسيقي محلي هند يا آسيا متاثر باشد، نشان دهنده گسترش نفوذ غيرقابل انکار موسيقي هيپهاپ آمريکائي است و نميتوان آن را در کنار کارهنرمندان آفريقائي و آسيائي در طبقهبندي World Music قرار داد. در هرحال شکي نيست که خانم Maya Arulpragasm ساخته و پرداخته فرهنگ قرن بيست ويکم است که در آن اينترنت وسيله اصلي ارتباط و رسانه محوري است، و MTV سليقهساز موسيقي براي صدها ميليون جوان در کشورهاي مختلف جهان است.
خانم مايا که با نام M.l.A. صفحه ضبط ميکند، فرزند يکي از رهبران گروه راديکال و چپگراي ببرهاي تاميل است که دهههاست با دولت سريلانکا به مبارزه مسلحانه مشغول هستند. مايا بچگي خود را در لندن گذارنده و بعد بارها بين سريلانکا و هند در رفت و آمد بوده تا اينکه سرانجام در لندن منزل کرد. اما تاريخچه و تبار او به موسيقي هيپهاپ پيشتازي که او عرضه ميکند، چندان مربوط نيست هرچند در ترانههايش ميتوان نشانههاي آن را يافت. به عبارت ديگر، او در اين آلبوم از يکسو مليت خود و ژانر محدود موسيقي هيپهاپ را رد ميکند و از طرف ديگر از آنها قدرت ميگيرد.
منتقدها براي Arular نخستين آلبوم خانم M.I.A. موفقيت زيادي پيشبيني ميکنند، بيشتر به خاطر اينکه اين هنرمند سريلانکائي به قول منتقد مجله تخصيي Stylus نشان ميدهد که از نظر تنوع موسيقي و منابع الهام، از مايکل جکسون و Prince دو نابغه غيرقابل طبقهبندي موسيقي پاپ آمريکا چيزي کمتر ندارد.