سردرگمی مصرف کننده در بازار موسیقی آمریکا: بحران قیمت گذاری

با ورود کمپانی‌های فروش قانونی ترانه به صورت mp3 از طریق اینترنت و رواج انواع دستگاه‌های توجیبی پخش فایل‌های الکترونیکی موسیقی، مثل iPod قیمت‌گذاری در جهان موسیقی به سردرگمی دچار شده است به طوریکه یک آلبوم موسیقی مثلا از گروه Linkin Park را می‌توان با پرداخت از یک دلار و چند سنت تا 21 دلار به طور قانونی خریداری یا داون لود کرد. در این میان مبلغ ناچیزی نصیب هنرمندان می‌شود. بهنام ناطقی (رادیوفردا، نیویورک): گسترش بازار موسيقي به روي اينترنت، و افزايش شرکت‌هائي که از طريق اينترنت يا سي دي مي‌فروشند يا ترانه را به صورت فايل الکترونيکي براي داون لود به مشتريان عرضه مي‌کنند، بحراني در قيمت‌گذاري موسيقي در آمريکا به وجود آورده است که مصرف‌کننده‌ها را سرگردان و هنرمندان را اغلب از بهره‌برداري از حاصل زحمات خود، بي‌نصيب مي‌سازد. فرض کنيد جواني بخواهد آلبومي از گروه جنجالي راک – رپ لينکن پارک Linkin Park خريداري کند که اين روزها به خاطر دعوا با کمپاني وارنر بر سر اينکه از فروش سهام اين شرکت به مردم سهمي برايشان منظورنشده، سروصدا به راه انداخته‌اند. آلبوم Meteor لينکلن پارک که ترانه Breaking My Habits يا ترک عادت جزئي از آن است، را مي‌توان از مغازه صفحه‌فروشي، مثلا يکي از شعبه‌هاي فروشگاه‌هاي Tower يا Virgin به مبلغ 18 دلار و 98 سنت يا در واقع 19 دلار خريداري کرد که با ماليات فروش مي‌شود چيزي در حدود 21 دلار. صاحب اين سي‌دي، مي‌تواند آن را به mp3 تبديل کند و از طريق کامپيوتر گوش بدهد يا آن به دستگاه‌هاي جيبي‌اي مثل iPod منتقل کند. مي‌تواند بعد آن را به دوستي هديه کند يا ببرد به يک مغازه سي‌دي‌هاي دست دوم به مبلغ سه چهار دلار بفروشد. اما همين جوان اگر حاضر باشد چند روز صبر کند، مي‌تواند همين سي‌دي را از يکي از سايت‌هاي فروش سي‌دي، مثل CDNow يا Amazon.com روي اينترنت سفارش بدهد و چند روز بعد در منزل از پست دريافت کند و به جاي 19 دلار، حدود 14 دلار خرج کند. همين آلبوم گروه لينکن پارک را مي‌توان به صورت CD از يک سايت اينترنتي به نام yourmusic.com خريداري کرد به مبلغ شش دلار. اين سايت به شرکت آلماني برتلسمان Bertelsman يا BMG تعلق دارد که حالا بزرگترين شرکت بازاريابي موسيقي از طريق کاتولگهاي پستي است. مشکل کار اينجاست که شش دلاري که اين شرکت از مصرف‌کننده مي‌گيرد از قيمت عمده‌فروشي که صفحه‌فروشي بايد به کمپاني بپردازد کمتر است و BMG چند تا از صفحه‌فروشي‌ها را که با بازکردن حسابهاي متعدد سعي کردند از اين سرويس استفاده کنند، به دادگاه برده است. اما جوان علاقمند به لينکن پارک، اگر خود سي‌دي و بسته‌بندي آن را نخواهد، شرکت کامپيوتري Apple از طريق مغازه ترانه‌فروشي اينترنتي خود iTune و شرکتهاي ديگر مثل Rhapsody اين آلبوم را به مبلغ ده دلار براي داون‌لود کردن به صورت mp3 به او مي‌فروشد. همين داون لود را مي‌توان از شرکت روسي allofmp3.com به مبلغ يک دلار و هشت سنت داون لود کرد. اما اشکال کار اين است که البومي که به صورت فايل‌هاي الکترونيک صدا داون‌لود شود، صدايش به اندازه صداي CD شفاف نيست، و البته برخلاف خود CD نمي‌شود اين فايل‌هاي الکترونيک را به دوستي هديه داد يا در مغازه دست دوم فروخت. اما براي جوان علاقمند به لينکن‌پارک ارزان‌ترين کار اين است که به جاي خريدن اين سي‌دي، اجازه شنيدن آن را از سايت‌هاي متعدد کامپيوتري آبونه‌اي، دريافت کند. مثلا سايت رپسودي با گرفتن حق عضويت ماهي 15 دلار و سايت موسيقي ياهو با حق عضويت ماهانه 5 دلار دسترسي براي شنيدن ميليون‌ها ترانه را براي کاربران ميسر کرده‌اند، و حتي مي‌توان تا آبونمان ماهانه پرداخت مي‌شود، ترانه‌ها را به روي دستگاه‌هاي جيبي هم منتقل کرد. اشکال اين سيستم در اين است که سهم گروه لينکن پارک از آبونمان ماهانه‌اي که اين جوان به ياهو يا شرکت رپسودي مي‌پردازد، کسر يک سنت است.