فرهنگ هفته: برگزیده آخرین اخبار از جهان نشر و ادب

ترجمه فارسی رمان «مرشد و مارگریتا»، یکی از پرفروش ترین کتاب‌های بازار آزاد ایران، پس از سال‌ها اجازه نشر مجدد را به دست آورد. چاپ اول متن فارسی شاهکار میخائیل بولگاکف با ترجمه روان و زیبای عباس میلانی در 1362 منتشر شد. در کتاب «گزینه ای از شعرهای منوچهر نیستانی که در هفته گذشته منتشر شد، علاوه بر شعرهایی چون دختر جوانه‌ها، «خراب، دیروز، خط فاصل ، دو با مانع و چند غزل نیستانی، مقالاتی در نقد آثار او نیز گردآوری شده است. کتاب «خنیاگر در خون»، تالیف میرزا آقا عسکری شاعر معاصر، تصویری است گویا از زندگی، آثار و مرگ فریدون فرخ‌زاد. فرج سرکوهی (رادیوفردا، مونیخ): هفته گذشته ترجمه فارسی رمان «مرشد و مارگریتا»، یکی از پرفروش ترین کتاب‌های بازار آزاد ایران، پس از سال‌ها اجازه نشر مجدد را به دست آورد. چاپ اول متن فارسی شاهکار میخائیل بولگاکف با ترجمه روان و زیبای عباس میلانی در 1362 منتشر و با استقبال گسترده اهل فرهنگ رو به رو شد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از آن پس از تجدید چاپ این کتاب جلوگیری کرد، اما «مرشد و مارگریتا» پنهانی تکثیر و در بازار آزاد توزیع می‌شد. سرنوشت رمان «مرشد و مارگریتا» در ایران به سرنوشت این رمان در میهن خود، روسیه عصر جوزف استالین، شباهت می‌برد. میخائیل بولگاکف ، خالق این اثر به دلیل مواضع انتقادی خود بارها بازداشت شد. پلیس استالین برخی دست نوشته‌های او را ضبط و به شعله‌های آتش سپرد، اما همان‌سان که بولگاکف در«مرشد و مارگریتا» نوشته است «دست نوشته ها هرگز نمی سوزند». «مرشد و مارگریتا»، که به دوران استبداد استالین اجازه نشر نیافت، مرزهای استبداد را درنوردید. رمان پنهانی تکثیر و توزیع و کوتاه مدتی پس از انتشار غیرقانونی به اغلب زبان‌های دنیا ترجمه و چاپ شد. تخیل غنی، خلاقیت شگفت‌انگیز و طنز متعالی بولگاکف در «مرشد و مارگریتا،» آن را در صدر آثار مهم و با ارزش قرن بیستم جای داد. «مرشد و مارگریتا» با درهم بافتن هنرمندانه سه داستان در روایتی درخشان، قدرت، خشونت و وحشت جباریت را به مضحکه ایی حقیر بدل کرده و تصویری جذاب از پوچی استبداد به دست می دهد. منوچهر نیستانی، به نسل اول شعر نیمایی، به نخستین شاعرانی تعلق داشت که نوآوری و بدعت‌های نیما را در شعر فارسی دنبال کردند و در ادامه زندگی فرهنگی خود در شعر به زبان و روالی مستقل دست یافتند. منوچهر نیستانی با خلق منظومه‌های زیبایی چون «شمع آجین» روالی تازه در منظومه سرایی پیشنهاد کرد. در کتاب «گزینه ای از شعرهای منوچهر نیستانی» که در هفته گذشته منتشر شد، علاوه بر شعرهایی چون دختر جوانه‌ها، «خراب، دیروز، خط فاصل ، دو با مانع و چند غزل نیستانی، مقالاتی در نقد آثار او نیز گردآوری شده است. کتاب «خنیاگر در خون»، تالیف میرزا آقا عسکری شاعر معاصر، تصویری است گویا از زندگی، آثار و مرگ فریدون فرخ‌زاد. فرویدن فرخ‌زاد در 1317 در تهران متولد شد. تحصیلات دانشگاهی خود را در آلمان و اتریش در زمینه حقوق سیاسی پی گرفت و رساله دانشگاهی خود را در باره «تاثیر عقاید مارکس بر کلیسا» نوشت. شعرهای او به زبان آلمانی با استقبال منتقدان آلمان رو به رو شد. سیزده شعر او به انتخاب ارتین والسار، ز معتبرترین نویسندگان آلمان، در مجموعه ادبی «انتشارات زورکام» به چاپ رسید. «فصل دیگر»، نخستین مجموعه شعر فریدون فرخ‌زاد به زبان آلمانی در 1964 با مقدمه یواهنس بوبرفسکی، منتقد مشهور چاپ و «جایزه ادبی برلین»، از معتبرترین جوایز ادبی اروپا را نصیب خود کرد. فرخ‌زاد با تلفیق ملودی‌هایی برگرفته از موسیقی فولکلور با موسیقی غربی روز جایزه اول جشنواره اینسبروگ اتریش را در 1967 به دست آورد. وی پس از مرگ خواهر خود، فروغ فرخ‌زاد به ایران بازگشت و با تولید شوهای جذاب تلویزیونی و ساختن و خواندن ترانه زندگی فرهنگی خود را ادامه داد. پس از انقلاب اسلامی به ناچار تن به مهاجرت داد. فریدون فرخ‌زاد که به دوران تبعید از فعال‌ترین منتقدان جمهوری اسلامی بود و برنامه‌های جذاب و زیبای او در میان ایرانیان طرفداران بسیار داشت، سیزده سال پیش در آلمان با ضربه های کارد به قتل رسید.