(rm) صدا | [ 4:11 mins ]
حسن روحاني مذاكره كننده ارشد ايران پيش از روي كار آمدن دولت جديد گفت: ما از وقت استفاده كرديم تا برخي ضعف هاي خود را جبران كنيم. ديويد آلبرايت تحليلگر هسته اي در واشنگتن مي گويد: تعويق برنامه ها مانع از فعاليت دستگاه هاي گريز از مركز شده و نداشتن قابليت هاي لازم در اين زمينه مي تواند همه توانايي هاي هسته اي ايران را زير سئوال ببرد. ژنرال آهارون زيوي رئيس ضد اطلاعات ارتش اسرائيل مي گويد: اسرائيل پيش بيني مي كند كه ايران تا سه سال ديگر بمب اتمي بسازد. يك كارشناس سازمان بين المللي انرژي اتمي گفت ايران ضمن مذاكره با اروپاييان، برنامه خود راهم پيش مي برد. گري سيمور كارشناس در لندن مي گويد: ايران فعاليت در تاسيسات اصفهان را از سر گرفت، چون بايد برخي اشكالات را مي ديد و روي آنها كار مي كرد. با وجود تعليق برخي فعاليت هاي هسته اي حساس در ايران در نتيجه تلاش اروپاييان جمهوري اسلامي توانسته است برنامه هسته اي خود را به پيش ببرد. اما در ميان تحليلگران در باره ميزان پيشرفت ايران در اين زمينه اتفاق نظر وجود ندارد.
مريم احمدي (راديو فردا): اين كه قابليت هاي هسته اي ايران در حال حاضر در چه حد است، مساله مهمي است. چرا كه ايران در پي ازسرگيري برخي فعاليت ها خواستار جلب موافيت جامعه جهاني براي غني سازي اورانيوم است. ايران در اكتبر سال 2003 با آلمان، بريتانيا و فرانسه توافق كرد در ازاي امتيازهاي تجاري برنامه غني سازي اورانيوم را به حالت تعليق درآورد. در نوامبر سال 2004 نيز توافقي در زمينه تعليق همه فعاليت هاي مربوط به غني سازي به عمل آمد. از هشتم ماه اوت ايران توافق با كشورهاي اروپايي را نقض كرد و فراوري اورانيوم در تاسيسات اصفهان را از سر گرفت، اما هنوز غني سازي اورانيوم را آغاز نكرده است.
تحليل گفته هاي مقامات ايراني و نظر كارشناسان حاكي از آن است كه ايران استراتژي جديدي را در پيش گرفته است. قبول تعليق چرخه سوخت، اما ادامه برخي از فعاليت ها و در عين حال ادامه مذاكره با كشورهاي اروپايي.
حسن روحاني مذاكره كننده ارشد ايراني در مذاكرات هسته اي پيش از روي كار آمدن رئيس جديد جمهوري اسلامي در ماه ژوئيه به روزنامه كيهان گفت: تاكتيك ايران در دو سال گذشته به تعويق انداختن امكان ارجاع پرونده ايران، تعليق برخي فعاليت ها و تمركز بر ديگر زمينه ها بوده است. آقاي روحاني گفت: درواقع ما از وقت استفاده كرديم تا برخي ضعف هاي خود را جبران كنيم.
حسن روحاني گفت ايران براي تبديل سنگ اورانيوم يا كيك زرد به گاز اورانيوم كه در دستگاه گريز از مركز به اورانيوم غني شده تبديل مي شود، ذره ذره پيش رفته است و حالا ايران تعداد قابل توجهي دستگاه گريز از مركز دارد كه براي استفاده آماده است.
اما ديويد آلبرايت تحليلگر مسائل هسته اي در واشنگتن مي گويد: تعويق برنامه ها مانع از فعاليت دستگاه هاي گريز از مركز شده و نداشتن قابليت هاي لازم در اين زمينه مي تواند همه توانايي هاي هسته اي ايران را زير سئوال ببرد. ديويد آلبرايت با اشاره به ارزيابي مقامات آمريكايي داير بر اينكه ايران تا رسيدن به مرحله توليد اورانيوم بسيار غني شده و نهايتا ساخت بمب اتمي ده سال فاصله دارد، مي گويد ايراني ها نشان نداده اند كه از عهده اين كار برمي آيند. هنوز تاسيسات نطنز را راه اندازي نكرده اند. ديويد آلبرايت به خبرگزاري فرانسه گفته است در زمينه فراوري اورانيوم پيشرفت هايي داشته اند، اما نتوانسته اند دستگاه هاي گريز از مركز را راه اندازي كنند و تا وقتي اين كار را نكنند، درواقع برنامه اي ندارند.
اما همه كارشناسان با اين تحليل موافق نيستند. ژنرال آهارون زيوي رئيس ضد اطلاعات ارتش اسرائيل مي گويد: اسرائيل پيش بيني مي كند كه ايران تا سه ساسل ديگر بمب اتمي بسازد. يك كارشناس سازمان بين المللي انرژي اتمي هم گفته است: اگر جدول مراحل پيشبرد يك برنامه هسته اي را پيش روي خود بگذاريد، مي بينيد كه ايران در دو سال گذشته ضمن مذاكره با اروپاييان برنامه خود راهم پيش مي برده است.
گري سيمور كارشناس مسائل هسته اي در لندن مي گويد: ايران فعاليت در تاسيسات اصفهان را از سر گرفت، چون بايد برخي اشكالات را مي ديد و روي آنها كار مي كرد. يك كارشناس ديگر هم گفته است در مدت تعليق فعاليت شديدي در زمينه رفع برخي مشكلات در تاسيسات اصهان صورت گرفت. اين كارشناس مي گويد: تاكتيك ايراني ها اين است كه وقتي به دليل مشكلات كارشان به بن بست مي رسد، براي تعليق اعلام آمادگي كنند و وقتي مي خوااهند دوباره آن كار را از سر گيرند در مذاكرات بحران ايجاد كنند.
