(rm) صدا | [ 4:47 mins ]
روز سه شنبه مجلس شورای اسلامی جلسه غیرعلنی و غیررسمی برای بررسی آخرین نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی تشکیل می دهد. مقامهای ایران در واکنش به قطعنامه شورای حکام نداشتن اتفاق نظر و ترکیب آرا را نشانه شکست اروپا خواندند. دکتر رضا تقی زاده استاد روابط بین الملل دانشگاه گلاسگو اسکاتلند درباره واکنش ایران در مصاحبه با رادیو فردا می گوید: مساله این نیست که این تصمیم به اتفاق آرا و اجماع گرفته شده یا با اکثریت مطلق، اتفاقی که در سازمان بین المللی انرژی اتمی افتاد برای ایران یک شکست سیاسی به حساب می آید. دکتر تقی زاده معتقد است گزینه های ایران برای مواجه شدن با این قطعنامه گزینه های محدودی است. و در هرصورت برای دیپلماسی ایران شکست تلقی می شود و انکار این شکست در ماهیت آن تغییری ایجاد نمی کند. وی می گوید: رفتن پرونده به شورای امنیت یک نوع انزوای سیاسی برای ایران خواهد بود. قرار است روز سه شنبه علی اردشیر لاریجانی دبیر شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی برای بحث درباره تحولات هسته ای ایران در مجلس شورای اسلامی حاضر شود. این جلسه غیرعلنی و غیررسمی اعلام شده و به درخواست شماری از نمایندگان برای بررسی آخرین نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی تشکیل می شود. شورای حکام روز شنبه با تصویب قطعنامه ای راه را برای ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد هموار کرد. مقامهای ایران در واکنش به قطعنامه بر تعداد آرا یعنی 22 رای مثبت، 12 ممتنع و یک رای مخالف انگشت گذاشتند و نداشتن اتفاق نظر و ترکیب آرا را نشانه شکست اروپا خواندند. دکتر رضا تقی زاده استاد روابط بین الملل دانشگاه گلاسگو اسکاتلند درباره واکنش ایران می گوید:
رضا تقی زاده: اتفاقی که دیروز در سازمان بین المللی انرژی اتمی افتاد برای ایران یک شکست سیاسی به حساب می آید بدون تردید. مساله این نیست که این تصمیم به اتفاق آرا و اجماع گرفته شده یا با اکثریت مطلق. اگر دیپلماسی ایران انتظاراتش را اینقدر پائین بیاورد که اکثریت مطلق را بعنوان یک پیروزی در قبال نداشتن اتفاق نظر تلقی کند، این کم کاری و کوتاهی دیپلماسی ایران است و دست کم گرفتن افکار عمومی مردم.
مینا بهارمست (رادیو فردا): واکنشی که از طرف وزارت امور خارجه ایران، آقای متکی و همینطور نماینده ایران در آژانس نشان داده شده اینست که گفته اند که ما همچنان به پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای متعهد خواهیم بود ولیکن این قصعنامه غیرقانونی و غیرمنطقی است و نمی پذیریم. آیا ایران این گزینه را دارد که قطعنامه شورای حکام را نپذیرد؟
رضا تقی زاده: بی اعتنایی یک کشور به جامعه جهانی و به سازمان ملل متحد همیشه می تواند عواقب سنگینی داشته باشد برای آن مملکت و مردم. این قضاوت دولت ایران است که آیا قطعنامه را موافق با موازین قانونی تلقی می کند یا نه. ولی بقیه دنیا بهرحال طی قطعنامه از ایران خواسته هایی را مطرح کردند. گزینه های ایران برای مواجه شدن با این قطعنامه گزینه های محدودی است. یا باید پشت کند به قطعنامه یا باید مفاد قطعنامه را بپذیرد و در هردو صورت این برای دیپلماسی ایران شکست تلقی می شود و انکار این شکست در ماهیت آن تغییری ایجاد نمی کند.
م.ب: پرونده ایران هنوز در شورای حکام و آژانس باقی مانده ولی اگر این پرونده به شورای امنیت ارجاع شود چه اتفاقی خواهد افتاد؟ قدم بعدی چه خواهد بود؟
رضا تقی زاده: من تصور می کنم تصمیمی که در سازمان انرژی اتمی و شورای حکام گرفته شد از نقطه نظر کسانی که مخالف این پرونده بودند تصمیم گیری زیرکانه ای بود برای اینکه ایران را در شرایط دشوارتری قرار خواهد داد و در حقیقت خواسته های سازمان انرژی اتمی از ایران مطرح شده و این خواسته هایی است که سه کشور اروپایی طی گفتگوهای دو سال گذشته در قبال ایران عنوان می کردند و در قبال پذیرفتن آن می خواستند که امتیازات چشمگیری به ایران بدهند منجمله استفاده از تکنولوژی پیشرفته تر در برنامه های هسته ای و داشتن رآکتور های اتمی آب سبک برای تامین برق هسته ای. ولی با پشت کردن به این مذاکرات حالا خواسته های سازمان انرژی اتمی بدون داشتن پاداشی به ایران تحمیل می شود و ایران موظف است یا موظف خواهد بود به سمت مذاکره حرکت کند. درصورت پشت کرده به خواسته های سازمان انرژی اتمی یقینا زمینه ارسال فوری پرونده به شورای امنیت را فراهم می کند.
م.ب: اگر پرونده ایران به شورای امنیت برود آیا شورای امنیت برنامه دیگری را صادر خواهد کرد که ایران را موظف به اجرای آنچه از ایران خواسته شده، خواهد کرد یا اینکه شورای امنیت بلافاصله تحریم های اقتصادی خواهد کرد؟
رضا تقی زاده: انتظار می رود که نخست شورای امنیت خواسته هایش را از ایران مطرح کند ولی زمانی را برای اجرای خواسته هایش تعیین خواهد کرد درصورت عدول از این خواسته ها درمرحله بعد انتظار می رود شورای امنیت تحریم هایی را علیه ایران اعمال کند. البته همین رفتن پرونده به شورای امنیت یک نوع انزوای سیاسی برای ایران خواهد بود. بنابراین باید انتظار داشته باشیم از نظر سیاسی و اقتصادی و هم از نظر امنیتی ایران در مضیقه قرار گیرد. حتی اگر در وحله اول شورای امنیت علیه ایران قطعنامه ای را صادر نکند و تحریم ها را اعمال نکند.
