(rm) صدا | [ 4:54 mins ]
در حالیکه رئیس جمهوری آمریکا برای پیشبرد پیمان منطقه تجارت آزاد آمریکا و برداشتن موانع بر سر تبادل کار، سرمایه و محصول میان کشورهای قاره عظیم آمریکا در دیدار سران 34 کشور این قاره شرکت داشت، بیشتر خبرها به تظاهرات چندهزار نفر از مخالفان روند جهانی شدن به سرکردگی رئیس حکومت ونزوئلا مربوط بود اما چنانکه روزنامه وال استریت جورنال در سرمقالهای یادآور میشود، خبر اصلی روز بعد از کنفرانس سران، نه در خیابان های مار دل پلاتای آرژانتین، بلکه در برزیل روی داد که آمریکا و برزیل گامهای بزرگی در راه آزادسازی تجارت برداشتند، و راه را برای ادامه مذاکرات در باره تجارت آزاد جهانی در کنفرانس دوحه قطر هموار ساختند. بهنام ناطقی (رادیوفردا، نیویورک): در کنفرانس سران کشورهای قاره آمریکا در آرژانتین، چنانکه آقای وینستنه فاکس، رئیس جمهوری مکزیک اشاره کرد، 29 کشور با انعقاد پیمان تجارت آزاد منطقه آمریکا موافق و پنج کشور، به رهبری برزیل با آن مخالف بودند.
وال استریت جورنال، در سرمقالهای روز سه شنبه مینویسد برای مطبوعاتیها و رادیوتلویزیونها گزارش صحنهسازی خیابانی همیشه بیشتر از گزارش جزئیات سیاستگذاری خواننده و تماشاگر میآورد، اما رویداد خبرساز واقعی، نه صحنهپردازی خیابانی در آرژانتین و سخنرانی آتشین هوگو چاوز، بلکه دیدار روز بعد رئیس جمهوری آمریکا از برزیل بود که به مراتب بیشتر از آن تظاهرات پرسرو صدا در زندگی آینده 500 میلیون مردم آمریکای لاتین تاثیرگذار خواهد بود.
چاوز در این برخورد شکست خورد، زیرا رئیس جمهوری آمریکا و همتای برزیلی روز بعد از کنفرانس آرژانتین بر سر کاستن از رایانههای کشاورزی به توافق رسیدند، و راه را برای موفقیت در مذاکرات به بنبست رسیده سازمان تجارت جهانی در دوحه قطر گشودند.
رئیس جمهوری آمریکا خطاب به مردم برزیل گفت: «رئیس جمهوری شما از رایانههائی که کشورهای پیشرفته به کشاورزان خود میپردازند، که توازن تجارت را به ضرر کشاورزان سختکوش کشورهای در حال توسعه برهم میزند، شکایت کرده است.» آقای بوش افزود: «من هم با پرزیدنت لولا موافق هستم.»
سفیر برزیل در آمریکا گفت سفر رئیس جمهوری آمریکا به برزیل چنانکه مطبوعات برزیل نوشتهاند، سفری سازنده بود.
وال استریت جورنال مینویسد تعجبی ندارد زیرا کشاورزان برزیل دهههاست که برای رقابت آزاد در سطح جهانی اصرار میورزند. وال استریت جورنال، پرزیدنت لولای برزیل را یک چپگرای سابق توصیف میکند که درک میکند منافع دراز مدت مردم برزیل در ادغام در اقتصاد جهانی نهفته است.
وال استریت جورنال میافزاید درست است که آقای بوش در پیشبرد پیمان منطقه آزاد تجاری قاره آمریکا موفقیت پیدا نکرد، اما موفقیت در کنفرانس دوحه بیشتر اهمیت دارد. آمریکا در قراردادهای جداگانه، از تجارت آزاد با شیلی، مکزیک وکانادا، و کشورهای آمریکای مرکزی بهرهمند است و دیگر کشورهای آمریکای لاتین نیز میتوانند اگر بخواهند قراردادهای تجارت آزاد جداگانه با آمریکا منعقد کنند.
کاهش از رایانههائی که دولتهای اتحادیه اروپا، ژاپن و همچنین دولت آمریکا به کشاورزان میپردازند، موضوع اصلی مذاکرات در کنفرانس سازمان تجارت جهانی در دوحه است، مذاکراتی که چهارسال پیش شروع شد. اما این مذاکرات به خاطر مقاومت آمریکا، ژاپن و اتحادیه اروپا در برابر آزادسازی سیاست کشاورزی به بن بست برخورد کرده بود. برزیل و بیست کشور در حال توسعه دیگر اعلام کردند تا وقتی پیشرفتی در امر رایانههای کشاورزی حاصل نشود، از ادامه مذاکرات در باره امور دیگر مثل کالاهای صنعتی و خدمات امتناع میکنند.
چند ماه پیش، رئیس جمهوری آمریکا برای برداشتن مانع بر سر پیشرفت مذاکرات در دوحه، پیشنهاد کرد که تعرفههای کشاورزی و رایانههای کشاورزی آمریکا کاهش یابند و ظرف 15 سال به کلی از میان برداشته شوند، به شرط آنکه کشورهای دیگر، یعنی کشورهای اروپائی و ژاپن نیز چنین کنند. به این ترتیب، رئیس جمهوری آمریکا توپ را به زمین اتحادیه اروپا فرستاد که به خصوص به خاطر مخالفت فرانسه، در برابر کاهش از تعرفهها و رایانههای کشاورزی مقاومت میورزد. وال استریت جورنال مینویسد فرانسه به مقاومت خود ادامه خواهد داد، مگر اینکه آمریکا و کشورهای در حال توسعه در موضع واحدی قرار گیرند.
وال استریت جورنال مینویسد اقدام آمریکا را میتوان دیپلماسی چندجانبه توصیف کرد برای مقابله با سیاست یک جانبه فرانسه.