(rm) صدا | [ 4:14 mins ]
جلسه ماه نوامبر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد ایران آغاز شد و به نظر می‌‌رسد که جامعه بین‌الملل تصمیم دارد پرونده ایران را، از راه مذاکرات حل کند نه تهدید به ارجاع به شورای امنیت. اتحادیه اروپا و آمریکا موافقت کردند که به ایران مهلت بیشتری داده شود. قرار است جمهوری اسلامی و اتحادیه اروپا مذاکرات خود را در اوایل ماه دسامبر از سر گیرند. دکتر سعید محمودی استاد حقوق بین‌الملل از دانشگاه سوئد، در مصاحبه با رادیو فردا می‌گوید، برای اتحادیه اروپا و آمریکا، مهمترین مساله این است که ایران را قانع بکنند تا از برنامه غنی سازی اورانیوم دست بردارد و بر اساس تجزیه و تحلیل آنها، رفتن ایران به شورای امنیت، پاسخگوی این نیاز نیست و باعث نخواهد شد که ایران در این زمینه کوتاه بیاید. امروز (پنجشنبه) جلسه ماه نوامبر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد ایران آغاز شد. تا این لحظه به نظر می‌‌رسد که جامعه بین‌الملل تصمیم گرفته است که مورد ایران را حداقل در حال حاضر از راه مذاکرات حل کند تا تهدید به ارجاع ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد. ایران از هم اکنون این تحول را پیروزی برای خود و شکست برای آمریکا توصیف کرده است.
فریبا مودت (رادیو فردا): آنچه تا کنون از اجلاس آژانس به دست آمده، این است که ایران حداقل در این نشست به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع نخواهد شد. اتحادیه اروپا و آمریکا موافقت کردند که به ایران مهلت بیشتری داده شود تا شاید بتوان مساله فعالیتهای هسته ای ایران را از طریق مذاکره و راههای دیپلماتیک حل کرد. هم اکنون هم قرار بر این شده که ایران و اتحادیه اروپا مذاکرات خود را در اوایل ماه دسامبر از سر گیرند.
در گذشته مهلت‌ها و فرصت‌هایی از این قبیل، بدون دستیابی به نتیجه رضایتبخش برای طرفین، گذشته است. و اکنون این سئوال مطرح میشود که مهلتی که این بار جامعه بین‌الملل برای تعامل مجدد با ایران در نظر گرفته، چه تفاوتهایی با موارد پیشین دارد و غرب به چه امیدی بار دیگر چنین فرصتی برای ایران قائل شده است. دکتر سعید محمودی استاد حقوق بین‌الملل در سوئد در این سئوال می گوید:
دکتر سعید محمودی (استاد حقوق بین‌الملل در سوئد): به نظر من شاید مهمترین عاملش این باشد که برای اتحادیه اروپا و آمریکا، مساله این است که چه بکنند که به طور موثر ایران را قانع بکنند که از برنامه غنی سازی اورانیوم دست بردارد و به این خاطر ،تجزیه و تحلیل اروپا و آمریکا، الان در این است که رفتن ایران به شورای امنیت پاسخگوی این نیاز نیست و باعث نخواهد شد که ایران در این زمینه کوتاه بیاید.
ف. م: یکی از راههایی که از طرف جامعه بین‌الملل به ایران پیشنهاد شده، انتقال حداقل بخشی از فعالیتهای غنی سازیش به روسیه است. پیشنهادی که در مواردی ایران آن را رد کرده، اما سیاست ایران در قبال آن سکوت دیپلماتیک بوده است. تحلیلگران عمدتا معتقدند که این احتمالا تنها مفر ایران برای خروج از معضلات دیپلماتیک کنونی است. بنابراین، این سئوال مطرح است که مقامهای ایران، از جمله آقای لاریجانی دبیر شورایعالی امنیت ملی، تا چه حد در مخالفتهایش با این پیشنهاد جدی است؟
دکتر سعید محمودی: به نظر من این مساله را باید از دیدگاه آثارش در داخل ایران هم بررسی کرد. در داخل ایران، این انتظار را دولت بوجود آورده که تحت هیچ شرایطی، در مورد مساله غنی سازی هیچ نوع کوتاهی نکند، هیچ نوع امتیازی به غرب ندهد و این حق را برای ایران نگه دارد. بنابراین، اگر الان مستقیما بپذیرند که حاضریم راجع به این پیشنهاد روسیه به طور مثبت مذاکره کنیم، طبیعی است که یک گام وسیع به عقب حساب میشود. و این با شرایطی که در داخل ایران، جوی که الان در ایران ایجاد کردند، مشکل است.
ف. م: از هم اکنون دولت ایران به خاطر عدم اصرار جامعه بین‌الملل در ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد، در برابر آمریکا اعلام پیروزی کرده است. از دکتر محمودی می پرسم که آیا از نظر او این حقیقتا آن پیروزی ای است که ایران ادعای آن را دارد؟
دکتر سعید محمودی: من شاید به این اندازه پیروزی بزرگ برای ایران نبینم، ولی نمی‌‌شود این را هم نادیده گرفت که وضع ایران خیلی مناسبتر است، از نظر مذاکره نسبت به یک ماه و نیم، دو ماه پیش؛ یعنی 24 سپتامبر. مساله بردن پرونده ایران به شورای امنیت یک مساله خیلی جدی بود و حالا می‌‌بینیم که به خاطر مسائل مختلفی که به هر حال در دنیا پیش آمده، غرب خودش را موظف دیده که از این خواسته‌ها، لااقل از یکی از این خواسته‌های بسیار مهمش که غیرقابل تعویض حساب می‌شد، یعنی مساله بستن مجدد، یعنی تعلیق مجدد فعالیتهای مجتمع اصفهان چشم پوشی کند و البته از این دیدگاه باید گفت که این یک پیروزی است برای ایران، و این پیروزی، در واقع پیروزی ای نیست که به خاطر عملکرد ایران به دست آمده باشد؛ این پیروزی است که مسائل جنبی و کلی بین‌المللی برای ایران ایجاد کرده است.
