(rm) صدا | [ 4:46 mins ]
برخی از ناظران اوضاع عراق میگویند شرکت عراقیها در انتخابات پارلمانی هرچند گستردهتر از انتخابات قبلی بود، ولی در نتیجه تغییری نمیدهد، زیرا عراقیها بر اساس قومیت و مذهب خود رای دادند و این انتخابات نیز مرحله دیگری بود از حرکت عراق به سوی جنگ داخلی میان گروههای مشخص مذهبی و قومی که جامعه عراق را تشکیل میدهند. اما دیوید بروکس، مفسر نیویورک تایمز مینویسد جنگ داخلی در عراق به بیش از 225 جنگ داخلی شبیه است که در شش دهه اخیر در گوشه و کنار جهان درگرفت و پایان سریع آن ممکن است، زیرا از یک سو اعراب سنی با شرکت در انتخابات نشان دادند که به عراقی یکپارچه و متحد، متعهد هستند و از سوی دیگر، ادامه حضور نیروهای آمریکا کمک می کند که طرفین به سازش وفادار بمانند. بهنام ناطقی (رادیوفردا، نیویورک): بلافاصله بعد از انتخابات پیروزمندانه عراق که طی آن برای نخستین بار اهل سنت نیز به طرز گستردهای در روند سیاسی شرکت کردند، مفسران سیاسی خارجی، به خصوص در روزنامههای عربی و اروپائی، یادآور شدند که این انتخابات تغییری در مسیر عراق به سوی جنگ داخلی نمیدهد. از جمله، روزنامه دیلی استار، چاپ بیروت، مینویسد این انتخابات برای مدت کوتاهی به روی شکاف روزافزون میان کردها و اعراب عراق سرپوش گذاشت.
دیلی استار بیروت میافزاید کردها به سوی هدف خود که تشکیل حکومتی مستقل است پیش میروند و معلوم نیست اعراب عراق بعد از اینکه آمریکا از حمایت نظامی و مالی کردها دست بردارد، با آنها چه خواهند کرد.
منتقد دیلی استار میافزاید هرچند نتیجه انتخابات هنوز بیرون نیامده اما قابل پیشبینی است که این بار هم عراقیها در جهت منافع قومی یا مذهبی خود رای داده باشند، نه در جهت یک عراق دمکرات و متحد.
آقای دیوید بروکس، مفسر نیویورک تایمز مینویسد آمریکائیها به سبب اینکه جنگ داخلی آمریکا با همه جنگهای داخلی در دنیا متفاوت بوده است درک درستی از جنگ داخلی ندارند در حالیکه آنچه در عراق میگذرد تفاوتی با جنگهای داخلی که در دهههای اخیر در گوشه و کنار دنیا رخ داده است ندارد. وی میافزاید توجه به خاصیتهای جنگهای داخلی به درک اوضاع عراق کمک میکند. این مفسر میافزاید در شش دهه اخیر 225 جنگ داخلی بوده است که تقریبا همه همین الگوی شورش و ضد شورش در عراق را دنبال کردهاند و همین الگوی خشونت آمیخته با انتخابات را در آنها شاهد بودهایم.
دیوید بروکس میافزاید با مطالعه مطالب نشریه تحقیقات صلح Journal of Peace Research دیدگاه تازهای نسبت به اوضاع عراق میتوان بدست آورد، از جمله اینکه جنگهای داخلی به طور متوسط حدود شش سال طول میکشند، همه آنها بعد از پدید آمدن خلاء در قدرت مرکزی شروع میشوند، و در کشورهای دارای نفت یا منابع طبیعی دیگر بیشتر هستند.
فرماندهان نیروهای شورشی بر غرور و تمایلات قومی و مذهبی تاکید میکنند اما اینها نیست که آنها را به سوی راه انداختن جنگ داخلی میکشاند بلکه برای آنها جنگ داخلی نوعی سرمایهگذاری است در راه بدست آوردن قدرت و ثروت در آینده. کسانی که در جنگ داخلی خشونت میکنند و دست به آدمکشی میزنند ممکن است از عرق ملی و خشم مذهبی انباشته باشند اما سران آنها اغلب منطقی و طمعکار هستند.
وی میافزاید طول جنگ داخلی معمولا بسته به قدرت و عزم دولت مرکزی دارد، و شدت عرق ملی و نفرت مذهبی دستجات جنگنده، که در عراق ادامه حضور آمریکا را توجیه میکند. ولی حضور گسترده سنیها در انتخابات روز پنجشنبه نشان میدهد که شیعیان وسنیهای عراقی هنوز به عراقی متحد متعهد هستند.
مفسر نیویورک تایمز دیوید بروکس مینویسد در چنین مواقعی راه حل خاتمه جنگ داخلی نه کشتار است نه تجزیه و جدائی دو گروه از یکدیگر، بلکه راه پایان دادن جنگ داخلی سازش است و اعتماد، و قدرت سومی لازم است که دو طرف را وادار کند به سازش احترام بگذارند. برای همین است که بازهم تداوم حضور نظامی آمریکا در عراق ضرورت پیدا میکند.
بروکس مینویسد در حالیکه در آمریکا مخالفان دولت خواهان بازگشت سربازان آمریکائی هستند، مدام خبرهای خوب از عراق می رسد: گسترش توان نیروی امنیتی عراق در سرکوب شورشیان و اقتصاد در حال شکوفائی عراق، و استراتژی بهتر کاخ سفید در ایجاد ارتباط، و از همه بهتر انتخابات باشکوه روز پنجشنبه که حاکی از اعتماد به نفس مردم عراق بود. همه اینها نشان می دهد که اگر عراقیها به استقامت ادامه دهند و آمریکا به ماندن تا پایان کار متعهد باشد، جنگ داخلی در عراق لازم نیست جنگی مصیبت بار باشد.