چشم انداز روشن شدن موارد ابهام در مورد سياره کيوان با استقرار فضاناو کسيني

فضاناو کسينيCassini پس از سفر هفت ساله خود، روز پنجشنبه به وقت ايران در مدار سياره کيوان (زحل)، قرار خواهد گرفت. کيوان تنها سياره منظومه شمسي است که چگالي آن از چگالي آب کمتر است. 97 درصد اين سياره گازي از هيدروژن و سه درصد از هليم تشکيل شده است. دکتر محمد حيدري ملايري، اخترشناس رصدخانه پاريس، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که سفر اين فضاناو به سياره کيوان، شناخت ما را از اين سياره به کلي دگرگون خواهد کرد. وي مي گويد که ويژگي هاي جو کيوان و ترکيب شيميايي آن را نمي دانيم. وي مي افزايد که در لايه هاي بالايي جو کيوان مقدار زيادي اکسيژن وجود دارد که علت آن دانسته نيست. توفان هاي بسيار شديدي در جو زحل وجود دارد، با سرعت هزار و 800 کيلومتر در ساعت، که علت اين طوفان ها نيز شناخته شده نيست. آقاي ملايري مي گويد که کيوان دو برابر آن چيزي که از خورشيد دريافت مي کند، انرژي پس مي دهد، پس بايد داراي منبعي دروني باشد که نمي دانيم چيست. امير آرمين (راديوفردا): فضاناو کسيني، پس از سفر هفت ساله خود، روز پنجشنبه به وقت ايران، در مدار سياره کيوان يا زحل قرار خواهد گرفت. يک اختر شناس رصد خانه پاريس مي گويد: سفر اين فضاناو به سياره زحل يا کيوان، شناخت ما را از اين سياره بکلي دگرگون خواهد کرد. فاطمه امان در باره اهميت سفر اين فضاناو به کيوان، با دکتر محمد حيدري- ملايري، اختر شناس رصدخانه پاريس گفتگو کرده است. فاطمه امان (راديوفردا): زحل يا کيوان، ششمين سياره منظومه خورشيدي ما است و فاصله آن با خورشيد، ده برابر فاصله زمين از خورشيد است. حجم کيوان، 730 برابر حجم زمين و جرم آن تقريبا صد برابر جرم زمين است. کيوان تنها سياره منظومه خورشيدي است که چگالي آن از چگالي آب کمتر است، يعني اگر آن را در آب بيندازيم، مانند چوپ پنبه روي آب شناور مي ماند. 97 در صد اين سياره گازي، از هيدروژن و سه درصد از هليم تشکيل شده است. دکتر محمد حيدري ملايري، اخترشناس رصدخانه پاريس، مي گويد: فضاناو کسيني هوگنز، که 18 دستگاه گوناگون با خود حمل مي کند، به بسياري از پرسش هاي ما در باره اين سياره، از جمله جو آن پاسخ خواهد داد: محمد حيدري ملايري: مثلا ويژگي هاي جو کيوان و ترکيب شيميايي و دقيق آنرا نمي دانيم. در لايه هاي بالايي آن مقدار زيادي اکسيژن وجود دارد که علتش دانسته نيست. طوفان هاي بسيار شديدي در جو زحل وجود دارد با سرعت هزار و 800 کيلومتر در ساعت. علت اين طوفان ها شناخته نيست. ظاهرا کيوان سطح جامد ندارد. فقط گاز است. ولي اين را بايد مطالعه کرد با عکسبرداري ژرف و استفاده از رادار. همچنين نمي دانيم که آيا هسته جامدي دارد يا نه. اگر دارد، به چه اندازه است. يک مساله ديگر، مساله انرژي زحل است. سياره ها از خود انرژي ندارند، بلکه انرژي خورشيد را باز مي تابانند. کيوان دو برابر آنچه که از خورشيد دريافت مي کند، انرژي پس مي دهد. بنابراين داراي يک منبع دروني ست که نمي دانيم چيست. يکي ديگر مسئله حلقه هاي کيوان است که نمي دانيم اينها چطور بوجود آمده اند. آيا همزمان با کيوان بوجود آمده اند، يا با برخورد سيارک ها يا ستاره هاي دنباله دار با ماه هاي کيوان بوجود آمده اند. يا اينکه در موقع نزديک شدن بيش از حد ماه ها به کيوان و نابود شدن آنها بوجود آمده اند. ف.ا.: دکتر محمد حيدري ملايري اخترشناس رصدخانه پاريس، از اهميت سفر فضاناو کسيني به کيوان مي گويد که پس از هفت سال، صبح روز پنج شنبه، در مدار اين سياره قرار مي گيرد. محمد حيدري ملايري: دور زحل را حلقه اي از سنگ و يخ و غبار گرفته که صدها هزار کيلومتر امتداد دارند. يک مساله ديگر مطالعه ساختار اين حلقه ها است، به ويژه تاثير ماه هاي زحل بر اين حلقه ها و يک پديده اي که به آن پديده چوپا مي گويند، ميدان مغناطيسي زحل. ولي از همه هيجان انگيزتر، آن بخشي است که به مطالعه تيتان مي پردازد. تيتان بزرگترين ماه زحل است که در سال 1655 توسط هوگنز کشف شد. تيتان کي از جالب ترين ماه هاي منظومه خورشيدي ماست. اندازه آن تقريبا برابر اندازه عطارد نخستين سياره منظومه خورشيدي است. جالب اين است که جو آن اساسا از ازت تشکيل شده مانند جو زمين. تنها از جو زمين، ده برابر چگال تر است. دماي آن منهاي 175 درجه است. در جو تيتان اثرهايي از مولکول هاي آلي بخصوص اسيد سيانيدريک ديده شده که بسيار جالب است چون نشانه اي از شرايط پيش زيستي است. در واقع تيتان حالتي را دارد که زمين ما چند ميليارد سال پيش داشته است و اين يک آزمايشگاه طبيعي بي نظيري است براي مطالعه نحوه بوجود آمدن زيست. ف.ا: دکتر محمد حيدري ملايري از سفر فضاناو کسيني به سياره کيوان مي گويد. محمد حيدري ملايري: فضاناو کسيني در ماه ژانويه 2005، گمانه اي را بدرون جو تيتان رها خواهد کرد براي مطالعه تيتان. اين گمانه را هوگنز ناميده اند. شش دستگاه مختلف دارد براي انواع و اقسام مطالعه ها، دما، فشار، ترکيب شيميايي. دو ساعت و نيم طول خواهد کشيد تا به سطح تيتان برسد. نمي دانيم آيا روي يخ هاي تيتان فرود خواهد آمد يا در درياهاي متان آن. با خود ميکروفوني خواهد داشت که صداها را ضبط خواهد کرد، براي اينکه ببينيم ايا در آنجا آذرخش وجود دارد، رعد و برق وجود دارد يا نه. البته مي دانيم که هم اکنون در تيتان زيست وجود ندارد، ولي اگر به دليلي گرماي آن بالا برود مثلا به علت برخورد شديد ستاره هاي دنباله دار يا سيارک ها، يا فعاليت هاي آتش فشاني، آبي که بصورت يخ وجود دارد به مايع تبديل مي شود و اکسيژن مي تواند با ازت ترکيب شود و مولکول هاي آلي جديدي بوجود بياورد که بتواند به زيست بينجامد. ف.ا.: فضاناو کسيني، صبح پنج شنبه به وقت ايران پس از سفر هفت ساله خود، در مدار کيوان قرار خواهد گرفت.