بررسی علل آغاز مجدد روند افزایش بهای نفت

در پي چند هفته آرامش، بازار جهاني نفت با تنش هاي تازه اي روبرو شده و بهاي اين کالا بار ديگر رو به اوجگيري گذاشته. آرامش حاکم بر بازار جهاني نفت، همانگونه که انتظار ميرفت، چند هفته اي بيشتر دوام نيآورد و بهاي طلاي سياه در پايان معاملات ديروز در بازار نيويورک به هر بشکه سي و نه دلار نزديک شد و در بازار لندن از مرز هر بشکه سي و شش دلار گذشت. البته بازار نفت که ماه گذشته در نيويورک هر بشکه چهل و سه دلار را تجربه کرد هنوز سراسيمه نشده، ولي اين اوجگيري دوباره، وزنه نظريه اي را سنگين تر ميکند که نفت گران را پديده اي دراز مدت ميداند. ياد آوري ميکنيم که سوم ژوئن گذشته، در نشست بيروت، يازده عضو «اوپک» تصميم گرفتند براي بازگرداندن آرامش به بازار نفت از اول ژوييه، يعني ديروز، سقف رسمي سازمان را با دو ميليون افزايش به 25.5 ميليون بشکه برسانند و سپس، اول ماه اوت، توليدشان را پانصد هزار بشکه ديگر بالا ببرند. البته سخن بر سر سقف رسمي است، زيرا کيست که نداند شماري از اعضاي «اوپک» چند ماهي است سهميه مجاز خود را پشت سر گذاشته و نفت بيشتري را روانه بازار ميکنند. با اين حال اعلام همين افزايش فرضي نيز آبي بر التهاب بازار ريخت، به ويژه از آنرو که قدرت سنگين وزن «اوپک»، عربستان سعودي، اراده خود را براي مهار قيمت نفت به نمايش گذاشت. مسئله در آنجا است که دو روز پيش، چهارشنبه، علي النعيمي، وزير نفت همان قدرت، قيمت کنوني طلاي سياه را «عادلانه» توصيف کرد و افزود که از ديدگاه او، افزايش توليد ضروري به نظر نمي رسد. ظاهرا همين موضعگيري يکي از دلايل اصلي تب و تاب دوباره بازار نفت است که در اوجگيري ديروز بهاي اين کالا تجسم يافت. اين اوجگيري دليل ديگري هم دارد و آن انتشار آمار تازه است درباره پايين بودن سطح ذخاير نفت در انبار هاي آمريکا که طبعا به نگراني خريداران اين کالا دامن ميزند و تقاضاي آنرا بالا ميبرد. در وراي اين دو عامل مقطعي، طبعا بايد عوامل دراز مدت ديگري را نيز در نظر گرفت به ويژه تداوم تنش در حوزه خليج فارس، قلب تپنده انرژي، و نيز آهنگ نسبتا سريع رشد اقتصادي در بسياري از مناطق جهان که طبعا به صادر کنندگان نفت اطمينان ميدهد هنوز ماه هاي پر برکتي را پيش رو دارند. در پي چند هفته آرامش، بازار جهاني نفت با تنش هاي تازه اي روبرو شده و بهاي اين کالا بار ديگر رو به اوجگيري گذاشته. دکتر فریدون خاوند (رادیوفردا، پاریس): آرامش حاکم بر بازار جهاني نفت، همانگونه که انتظار ميرفت، چند هفته اي بيشتر دوام نيآورد و بهاي طلاي سياه در پايان معاملات ديروز در بازار نيويورک به هر بشکه سي و نه دلار نزديک شد و در بازار لندن از مرز هر بشکه سي و شش دلار گذشت. البته بازار نفت که ماه گذشته در نيويورک هر بشکه چهل و سه دلار را تجربه کرد هنوز سراسيمه نشده، ولي اين اوجگيري دوباره، وزنه نظريه اي را سنگين تر ميکند که نفت گران را پديده اي دراز مدت ميداند. ياد آوري ميکنيم که سوم ژوئن گذشته، در نشست بيروت، يازده عضو «اوپک» تصميم گرفتند براي بازگرداندن آرامش به بازار نفت از اول ژوييه، يعني ديروز، سقف رسمي سازمان را با دو ميليون افزايش به 25.5 ميليون بشکه برسانند و سپس، اول ماه اوت، توليدشان را پانصد هزار بشکه ديگر بالا ببرند. البته سخن بر سر سقف رسمي است، زيرا کيست که نداند شماري از اعضاي «اوپک» چند ماهي است سهميه مجاز خود را پشت سر گذاشته و نفت بيشتري را روانه بازار ميکنند. با اين حال اعلام همين افزايش فرضي نيز آبي بر التهاب بازار ريخت، به ويژه از آنرو که قدرت سنگين وزن «اوپک»، عربستان سعودي، اراده خود را براي مهار قيمت نفت به نمايش گذاشت. مسئله در آنجا است که دو روز پيش، چهارشنبه، علي النعيمي، وزير نفت همان قدرت، قيمت کنوني طلاي سياه را «عادلانه» توصيف کرد و افزود که از ديدگاه او، افزايش توليد ضروري به نظر نمي رسد. ظاهرا همين موضعگيري يکي از دلايل اصلي تب و تاب دوباره بازار نفت است که در اوجگيري ديروز بهاي اين کالا تجسم يافت. اين اوجگيري دليل ديگري هم دارد و آن انتشار آمار تازه است درباره پايين بودن سطح ذخاير نفت در انبار هاي آمريکا که طبعا به نگراني خريداران اين کالا دامن ميزند و تقاضاي آنرا بالا ميبرد. در وراي اين دو عامل مقطعي، طبعا بايد عوامل دراز مدت ديگري را نيز در نظر گرفت به ويژه تداوم تنش در حوزه خليج فارس، قلب تپنده انرژي، و نيز آهنگ نسبتا سريع رشد اقتصادي در بسياري از مناطق جهان که طبعا به صادر کنندگان نفت اطمينان ميدهد هنوز ماه هاي پر برکتي را پيش رو دارند.