(rm) صدا | [ 5:53 mins ]
تنها زن فيلمساز در عربستان سعودي، محدوديتهائي را که رهبران ديني و حکومتي بر جامعه و خاصه جامعه زن اين کشور بشدت اعمال مي کنند به چالش مي خواند. هيفاء المنصور 31 سال دارد ودر دانشگاه آمريکائي قاهره درس خوانده است. در کشور او، عربستان سعودي، نه سينمائي وجود دارد و نه چيزي به نام صنعت فيلمسازي و تهيه فيلم. زنان هم در پرتو روايت بسيار محدودي که از اسلام مي شود از کمترين حقوق انساني برخوردارند. هيفاء سه فيلم کوتاه ساخته است که براي او اعتبار بين المللي به همراه آورده است. تنها زن فيلمساز در عربستان سعودي، محدوديتهائي را که رهبران ديني و حکومتي بر جامعه و خاصه جامعه زن اين کشور بشدت اعمال مي کنند به چالش مي خواند.
امير آرمين (راديوفردا): هيفاء المنصور 31 سال دارد ودر دانشگاه آمريکائي قاهره درس خوانده است.در کشور او سعودي نه سينمائي وجود دارد و نه چيزي به نام صنعت فيلمسازي و تهيه فيلم. زنان هم در پرتو روايت بسيار محدودي که از اسلام مي شود از کمترين حقوق انساني برخوردارند.
هيفاء توانسته است سه فيلم کوتاه بسازد فيلمنامه هارا هم خود او نوشته است وهمين سه فيلم براي او اعتبار بين المللي به همراه آورده است. هيفاء مي گويد: تازه من خيلي خوش اقبال بودم که در اين برهه زماني کارم را شروع کردم چون تاکنون هيچ نهاد حکومتي و رسمي با کارم در حيطه فيلمسازي مخالفت نشان نداده اند. مردم هم مايلند به آنچه که از راه فيلمهايم مي گويم گوش فرا دهند. وي ادامه مي دهد: در پي حمله ها ي11 سپتامبر و خشونتهاي بعدي، توسل به هنر و بهره گيري از آن به منظور بررسي مسائل پيشروي جامعه انساني به يک امر حاد و مبرم تبديل شد.
سال گذشته کشور هيفاء نيز عرصه نبرد القاعده بانيروهاي حکومتي سعودي شدو القاعده تلاش کرد حکومت دودمان سعود را سرنگون سازد و حکومت اسلامي اي بمراتب ناب تر از آنچه در عربستان معمول بوده است درآن سرزمين برقرار نمايد. هيفا منصور در فيلم خود به نقد هنجارهاي اجتماعي در اين کشور شديدا محافظه کار مي پردازد. نقد او از جامعه سعودي همزمان است با فشار فزاينده بين المللي و داخلي بر دودمان حاکم داير بر ايجاد اصلاحات گسترده سياسي و اجتماعي .
هيفاء يکي از 12 فرزند خانواده است. خانواده طبقه متوسط و در هنجارهاي سعودي، ليبرال. پدرش مشاور حقوقي و مادرش امدادگر و بنا براين عجيب نيست که او هم باهنر خود بخواهد جامعه فرا سنتي سعودي را به چالش بخواند. در آزاد منشي خانواده او همين بس که او را براي تحصيل به خارج از کشور به مصر فرستاده اند واين فرصت نصبي همه کس در کشور سعودي نمي شود. هيفا مي گويد پدرم هم در مصر درس خوانده به همين سبب مشکلي در فرستادن من به آن کشور براي تحصيل دانشگاهي نداشته است.
هيفا در سال 1997 در رشته ادبيات فارغ التحصيل شد و در بازگشت به کشورش در مقام تحليلگر در يک شرکت نفتي مشغول کار شد. چند سال بعد به نداي غريزي خلاقانه و آفرينشگر خود پاسخ داد و به پيشنهاد موسسه فيلم نيويورک دوره فيلمسازي خبرنگاري را گذراند. مي گويد به جشنواره ها رفتم با کارگردانان عرب ديدار کردم و چقدر برايم جالب بود نمي توانم توصيف کنم . و حالا با کاري که مي کنم احساس رضايت مي کنم، بيش از هر زمان در زندگيم.
هيفا در مقام تنها فيلمساز در کشور سعودي ، فيلم را عامل تحول و دگرگوني مي بيند و مي گويد اين تنها راه برون رفت از بن بست جاري در جامعه بسته سعودي است عنوان يکي از فيلمهايش هم همين است: «تنها راه برون رفت». فيلم، سرگذشت سه مهندس سعودي است يک ليبرال، يک بنياد گراي ديني و نفر سوم که مرام وايدئولوژي خاصي ندارد. اتومبيل اين 3 مهندس خراب مي شود و در مي يابند با يکديگر توافق ندارند. افقهاي فکريشان تفاوت شديد دارد. با هم به گفتمان مي پردازند.
هيفا مي گويد فيلم نماد جامعه سعودي و بر خورد آراء و انديشه ها در برهه جاري است که نياز به گفتمان و به دنبال آن، بردباري و مدارارا بسيار مبرم مي سازد. ما يک جامعه يک دست نيستيم، برعکس از تنوع بسيار گسترده اي برخورداريم.
فيلم «تنها راه برون رفت» در جشنواره فيلم هلند مورد تحسين قرار گرفت و در امارات، ترکيه و آمريکا نيز از آن استقبال شد. الاخباريه، تلويزيون دولتي سعودي، نيز بخشي ازآن را نشان داد و روزنامه هاي دولتي سعودي درباره آن نقد نوشتند.
در فيلم «کي؟» هيفاء يک آدمکش حرفه اي را نشان مي دهد که با پوشيدن عبا از معرکه ها ي قتل فرار مي کند. فيلم که انتقادي از پوشش لباده مانند زنان سعودي است خواهان تحولي در پوشش زنان کشور و بازنگري در سنتهاست خودش مي گويد تلاش کرده ام به مردم اين فکررا القا کنم که دوباره بينديشند، آنهم در باره بسي چيزها که آنهارا اموري عادي و پذيرفته شده تلقي مي کنند. «کي؟» در خود سعودي با هزينه 1000 دلار ساخته شده است و 15 دقيقه است. خودش مي گويد چالش آن به مراتب بيش از فيلم «تنهاراه برون رفت» بودکه در امارات ساخته شد.
نبود صنعت فيلم در عربستان و محدوديتهاي گسترده اجتماعي خاصه برزنان کشور بر کارهيفا اثر گذار بوده است زنان سعودي حق رانندگي،کار، سفر،باز کردن حساب بانکي و اداره امور شرکتهاي بازرگاني را ندارند. زنان را در تلويزيون هم نشان نمي دهند بنا براين طبيعي است که هنر پيشه زن هم در اين سرزمين وجود نداشته باشد يا بسيار اندک.
زني که با اجازه شوهرش در يک نمايش مورد استقبال تلويزيوني شرکت کرده بود، ناچار به ترک کار شد چون قبيله اش وي را به قتل تهديدکرده بودند، واين رويداد اراده هيفاء را در ادامه کارش مستحکم تر کرد. و در حال حاضر در صدد تامين مالي و يافتن هنرپيشه زن براي چهارمين فيلم خويش است که تاکيدش روي زنان سعودي است او مي خواهد سردمدار مبارزه در راه تحول اجتماعي کشورش بشود مي گويد همه در سعودي با محدوديتها موافق نيستندو هر سنتي که مورد تاييد عامه نباشد دير يازود از صحنه ناپديد مي شود.
