دیدگاه یک کارشناس در باره کسری بودجه 40 میلیارد ریالی

به گفته رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی، میزان کسری بودجه دولت در سال جاری در مقایسه با کسری 24 هزار میلیاردی سال پیش نزدیک به دو برابر شده است. او می‌افزاید دولت هم اکنون با یک کسری اعتبار کالاهای یارانه‌ای هم به مبلغ 10 هزار میلیارد ریال روبرو است. دکتر حسین پژویان، کارشناس اقتصاد و استاد دانشگاه در مصاحبه با رادیوفردا می‌گوید رقم اصلی کسری بودجه بییش از اینهاست. وی می‌گوید کسری واقعی بعد از کسر درآمدهائی که از طریق فروش اموال دولت یا استقراض در بودجه پیش‌بینی شده، محاسبه شود. امیر مصدق کاتوزیان (رادیو فردا): به گفته رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی، میزان کسری بودجه دولت در سال جاری در مقایسه با کسری 24 هزار میلیاردی سال پیش نزدیک به دو برابر شده است. او می‌افزاید دولت هم اکنون با یک کسری اعتبار کالاهای یارانه‌ای هم به مبلغ 10 هزار میلیارد روبرو است. رادیوفردا در مصاحبه‌ای با دکتر جمشیدپژویان، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی در تهران، به بررسی کسر بودجه دولت پرداخته است. فریدون زرنگار (رادیو فردا): رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی می‌گوید که دولت امسال با کسری بودجه 40 هزارمیلیارد ریالی روبرو است. آیا این کمبود بودجه از پیش قابل پیش بینی نبود؟ دکتر جمشید پژویان: کسری بودجه قابل پیشگویی بوده و اقتصاددانان این پیشگویی را در طی این سالها کرده اند. من جمله برای امسال هم زمانی که بودجه برای تصویب به مجلس ارائه شد، گروهی از اقتصداددانان من جمله خود من به مساله کسر بودجه ای که در این بودجه وجود دارد اشاره کردیم، البته کسر بودجه ای که به نظر ما وجود دارد بیش از اینها است. ف.ز.: باید کسری بودجه دولت را چه مبلغی تخمین زد؟ دکتر جمشید پژویان: برای این که به این عدد برسیم، آنچه که در درآمدهای دولت به عنوان فروش اوراق مشارکت و فروش داراییهای دولت و خصوصی سازی آمده اگر کسر کنید، یک درآمد واقعی دولت خواهد بود. مقایسه این درآمد با کله هزینه های دولت، کسر بودجه را نشان خواهد داد. چون دولت و سازمان برنامه و بودجه بعضی از اقلام را به عنوان درآمد منظور کردند که اینها از نظر ساختار اقتصادی و نظریه های اقتصادی جزو درآمدهای دولت محسوب نمی شود، بلکه خود آنها از جمله موارد جبران کسر بودجه تلقی می‌شوند، مانند فروش ارواق مشارکت یا فروش داراییهای دولتی. ف . ز : این کسر بودجه بیشتر در چه زمینه هایی موجود است، یعنی در کجاها دولت با تنگناههای مالی روبرو است؟ دکتر جمشید پژویان: آنچه که آقای رئیس سازمان برنامه و بودجه گفتند، حتما متکی به اطلاعاتی است که خودشان دارند، من اطلاع دقیقی از آن ندارم، اما آنچه که پیشگویی شده بوده و ما پیشگویی کردیم، در رابطه با اقلام بودجه دولت، درآمدی که به عنوان درآمد واقعا تلقی می‌شود و احتمال عدم تحقق آن وجود دارد، یکی درآمدهای مالیاتی است. ف. ز.: چه راهی اصولا برای مقابله با این کمبود بودجه برای دولت می‌ماند؟ دکتر جمشید پژویان: مساله ای که هست این است که دولت باید یک بازنگری بسیار جدی و دقیق و اقتصادی از نقطه نظر بودجه و تراز مالیش انجام دهد. این شامل هر دو بخش دیگر است. هم شامل هزینه های دولت است که باید حتما در اقلام هزینه های جاری به خصوص هزینه های جاری غیر دستمزد و حقوقش، یک بازنگری جدی داشته باشد. ف . ز : مثلا در چه زمینه هایی می‌تواند دولت پس انداز کند در زمینه هزینه ها؟ دکتر جمشید پژویان: بسیاری هزینه ها، هزینه های تشریفاتی هستند حالا ممکن است اقلام عمده نباشد، مثلا بسیاری از سمینارها، مسافرتها و بعضی از اقلام خریدهای دولت فکر می‌کنیم اگر با دقت به این اقلام و هزینه ها نگاه بشود، در اینها امکان صرفه جویی بدون صدمه به وظایفی که دولت باید انجام دهد وجود دارد. ف . ز : با در نظر گرفتن افزایش بهای نفت در سالهای گذشته نمی تواند دولت کسر بودجه خودش را از محل تامین کند؟ دکتر جمشید پژویان: بله ما همیشه در زمانی که درآمدهای نفتی خوبی داشتیم، دولتهای هزینه هایشان را افزایش دادند و گاهی حتی زیاده روی کردند و آن را از درآمدهای نفتی تامین شده. ولی قرار بر این بوده که طی برنامه سوم و احتمالا هم در برنامه چهارم همچین نظری است که دولت از درآمدهای نفتی خودش اندازه ای که درواقع تنظیم می‌شود در بودجه استفاده کند و مازاد آن را در یک حساب ذخیه ارزی نگاه دارد و احیانا اگر آن حساب هم به اندازه کافی ذخیره داشت، بتواند آن را در بازار عرضه کند برای جذب بخش صنعت و بخشهای اقتصادی.