اختلاف بر سر تعیین قیمت فروش بنزین در ایران، از دید یک روزنامه نگار

در ایران باز هم بحث و جدل درباره قیمت بنزین بالا گرفته است. دکتر حسن سبحانی رئیس کمیسیون تلفیق مجلس هفته گذشته پس از پایان یافتن بررسی برنامه چهارم توسعه اعلام کرد که قیمت تمام شده بنزین نصف قیمتی است که در پمپ بنزینها به فروش میرسد. از این رو هر لیتر بنزین باید حدود 35 تومان قیمت گذاریشود. این در حالی است که دولت سال پیش قیمت هر لیتر بنزین را 80 تومان تعیین کرد. حسین نظریان روزنامه نگار درتهران در این باره به رادیو فردا میگوید: کمیسیون تلفیق مجلس اخیرا بحثی را مطرح کرده که قیمت تمام شده بنزین 35 تومان است و دولت دارد گرانفروشی می کند و 80 تومان به مردم می دهد. آنها با این استدلالشان نتیجه می گیرند که دولت نه فقط رایانه نمی پردازد، بلکه از ملت دارد یارانه هم از این بابت می گیرد. جمشید زند (رادیو فردا): در ایران باز هم بحث و جدل درباره قیمت بنزین بالا گرفته است. دکتر حسن سبحانی رئیس کمیسیون تلفیق مجلس هفته گذشته پس از پایان یافتن بررسی برنامه چهارم توسعه اعلام کرد که قیمت تمام شده بنزین نصف قیمتی است که در پمپ بنزینها به فروش می رسد. از این رو هر لیتر بنزین باید حدود 35 تومان قیمت گذاری شود. این در حالی است که دولت سال پیش قیمت هر لیتر بنزین را 80 تومان تعیین کرد. مجلس شورای اسلامی که در دست محافظه کاران است، دولت را متهم به گران فروشی می کند. در حالی که دولت می گوید بخش مهمی از بنزین مورد نیاز از خارج و با قیمت 280 تومان برای هر لیتر وارد می شود. حسین نظریان روزنامه نگار درتهران در گفتگویی با فریدون زرنگار می گوید: حدود 40 درصد بنزین مورد نیاز در ایران وارداتی است. حسین نظریان: امسال یک چیزی حدود 32 میلیون لیتر بر اساس آمارهای منتشره ما باید بنزین وارد کنیم و تقریبا می توانیم بگوییم که روند افزایش مصرف بنزین در ایران، در دنیا بی سابقه است. فریدون زرنگار (رادیو فردا): این 32 میلیون چند درصد کل بنزین مورد نیاز است؟ حسین نظریان: تقریبا حدود بیش از 40 درصد است. ف . ز.: قیمت هر لیتر وارداتی برای دولت چقدر تمام می شود؟ حسین نظریان: تا قبل از شروع این بحثها عنوان می کردند که حدود 200 تا 220 تومان است قیمت بنزین وارداتی. الان اعضای کمیسیونهای مختلف مجلس چند روز است که این بحث را مطرح کردند به خصوص کمیسیون تلفیق که قیمت تمام شده بنزین 35 تومان است و دولت دارد گرانفروشی می کند و 80 تومان به مردم می دهد. آنها با این استدلالشان نتیجه می گیرند که دولت نه فقط رایانه نمی پردازد، بلکه از ملت دارد یارانه هم از این بابت می گیرد. ف . ز.: این محاسبه بدون محاسبه قیمت وارداتی بنزین است، بلکه برای بنزینی است که در ایران تولید می شود یا اینطور نیست؟ حسین نظریان: نخیر، بنزین وارداتی بر مبنای 25 سنتی که اینها قیمت جهانی را حساب می کنند، 25 سنت همان 200 تومان است حالا به یک ذره کمتر و بیشتر حدود 220 تومان است. این قیمت بنزین وارداتی است، اما قیمتی که در ایران تولید می شود، جدیدا این بحثهایی که مطرح شده هزینه تمام شده تولید هر لیتر بنزین را در ایران کمیسیون تلفیق مجلس 35 تومان اعلام کرده و حتی گفته دولت در هر لیتر 45 تومان دارد گرانفروشی می کند. ف.ز.: ولی خب نظری است که می گوید این محاسبه درست نیست برای اینکه بخشی از نفتی که درواقع از آن بنزین در ایران تولید می شود، از خارج دوباره وارد می شود. حسین نظریان: آنهایی که این حرف را می زنند، ارزش نفت خام را صفر حساب می کنند. هزینه تولید خود نفت که به طور متوسط رقم دقیقش اعم از فراساحلی و زمینی یک چیزی حدود دو دلار و 18 سنت است. ما این رقم را باید مبنای هزینه تمام شده تولید هر بشکه نفت خام در ایران بدانيم. حالا این 5/2 و یک چیزی حدود چهار دلار هم می گویند که هزینه فراوری است، این شش دلار. حتی برخی این را کمتر هم محاسبه می کنند. می گویند در مجموع هزینه تولید هر بشکه نفت خام در ایران و هزینه فراوری در مجموع چهار دلار است که در مجموع قیمت این بنزین تولید داخل را مثلا 35 تومان اعلام کردند. اما ما یک قیمت دیگری هم برای نفت داریم و آن قیمت ذاتی نفت است که همان قیمتی است که نفت در ته چاه دارد، بدون اینکه بالا بخواهد بیاید. آقایان نمایندگان مجلس مبنای محاسبه شان این است که هر بشکه نفت خام را به قیمت صفر ریال تحویل پالایشگاه ها می دهند. ف . ز.: یعنی در مقابل این نظر می شود مطرح کرد اگر این نفت را ایران بفروشد در بازار جهانی، بشکه ای 40 دلار پول می گیرد، یعنی در واقع مجانی مقداری از نفت را به یک عده ای می دهند که صاحب خودرو هستند. حسین نظریان: اینجا بحث همان ارزش ذاتی نفت پیش می آید که حتی در قانونی که در جمهوری اسلامی برای نفت نوشتند، ماده اول این قانون این را می گوید که نفت از انفال متعلق به عموم مردم ایران است و در اختیار حکومت اسلامی .