پيامدهاي افزايش بهاي نفت بر اقتصاد جهاني

اوجگيري بهاي نفت تا کجا ادامه خواهد يافت و چه پيآمد هايي براي رشد اقتصاد جهاني خواهد داشت؟ پاسخ پرسش نخست در باره دامنه افزايش بهاي نفت را کسي به درستي نمي داند. داده هاي موجود از تداوم تنش در بازار جهاني نفت، دستکم در چند ماه آينده، حکايت مي کند. به نظر مي رسد که عرضه نفت همچنان بيش از تقاضا است، اما مسئله در آنجا است که با نزديک شدن زمستان ترس از کمبود بر ذهنيت معامله گران سنگيني مي کند و همين ترس رواني، بهاي آن را بالا و بالا تر مي برد. اما پرسش دوم درباره پيآمد هاي اين اوجگيري : در کشور هاي ثروتمند اگر مصرف کنندگان هزينه بيشتري را براي پرداخت بهاي سوخت متحمل شوند، به ناچار مصرف ديگر کالا ها را کاهش خواهند داد. در کشور هاي در حال توسعه و قدرت هاي نوظهور، به ويژه چين و هند نيز تب اوجگيرنده نفت طبعا مي تواند موتور رشد را از نفس بيندازد. در پي فرا رفتن بهاي نفت از مرز هر بشکه چهل و چهار دلار، ترس از اوجگيري باز هم بيشتر بهاي اين کالا بيش از پيش محافل اقتصادي جهان را در بر مي گيرد. «اقتصاد جهاني و معماي طلاي سياه»، عنوان گفتاري است از فريدون خاوند. فريدون خاوند (راديو فردا، پاريس): بهاي نفت ديروز در بازار نيويورک از مرز هر بشکه چهل و چهار دلار گذشت و دو پرسش عمده را، که معمولا به هنگام بالا گرفتن تب طلاي سياه مطرح مي شود، دوباره مطرح کرد : اوجگيري بهاي نفت تا کجا ادامه خواهد يافت و چه پيآمد هايي براي رشد اقتصاد جهاني خواهد داشت؟ پاسخ پرسش نخست در باره دامنه افزايش بهاي نفت را کسي به درستي نمي داند. داده هاي موجود از تداوم تنش در بازار جهاني نفت، دستکم در چند ماه آينده، حکايت مي کند. غول نفتي روسيه، يوکوس، در وضعيت سخت دشواري است. خرابکاري شاه لوله هاي نفتي در عراق ادامه دارد. رفراندوم ونزوئلا، و تنش هاي احتمالي آن، در پيش است. خطر تروريسم بر تأسيسات و حمل و نقل نفت سنگيني مي کند. و در اين ميان آژانس بين المللي انرژي نيز خبر مي دهد که مصرف روزانه نفت در جهان از 79 ميليون بشکه به 81.5 ميليون بشکه در سال جاري مي رسد، به ويژه از آنرو که چين با اشتهاي سيري ناپذير خود براي انرژي به دومين مصرف کننده نفت جهان بدل شده، بعد از آمريکا و پيش از ژاپن. در اين ميان پورنومو يوسجيانتورو، رئيس اندونزيايي «اوپک» اعلام مي کند که سازمان او هم ديگر توانايي آنرا ندارد که با افزايش توليد خود، آبي بر تنش هاي بازار بپاشد. به رغم همه اين داده ها، به نظر مي رسد که عرضه نفت همچنان بيش از تقاضا است، اما مسئله در آنجا است که با نزديک شدن زمستان ترس از کمبود بر ذهنيت معامله گران سنگيني مي کند و همين ترس رواني، بهاي طلاي سياه را بالا و بالا تر مي برد. و اما پرسش دوم درباره پيآمد هاي اين اوجگيري : در کشور هاي ثروتمند اگر مصرف کنندگان هزينه بيشتري را براي پرداخت بهاي سوخت متحمل شوند، به ناچار مصرف ديگر کالا ها را کاهش خواهند داد. در کشور هاي در حال توسعه و قدرت هاي نوظهور، به ويژه چين و هند نيز تب اوجگيرنده نفت طبعا مي تواند موتور رشد را از نفس بيندازد.