لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۲:۰۸

فرهنگ هفته: مروری بر رویدادهای ادبی و فرهنگی


(rm) صدا | [ 4:25 mins ]
«امتناع تفکر در فرهنگ دینی» اثر آرامش دوستدار نتایج سلطه دین بر فرهنگ را تحلیل می کند. پس از دو دهه ممنوعیت، شعرهای سیاوش کسرایی در یک مجلد منتشر خواهد شد. ناشر این مجموعه در هفته گذشته اعلام کرد که این مجلد شعرهای دوران تبعید کسرایی را نیز در بر می گیرد. دکتر عبدالکریم سروش در سخنرانی خود در مشهد گفت: «جامعه ما به شست و شوی اخلاقی احتیاج دارد». نشست ماهانه کتاب ماه در خانه کتاب به رمان «عادت می کنیم» دومین اثر رویا پیر زاد اختصاص یافت فرج سرکوهی (رادیو فردا): «امتناع تفکر در فرهنگ دینی» اثر ارزشمند آرامش دوستدار مباحث مهمی را در میان روشنفکران ایرانی مطرح کرده است. نقد بنیادین فرهنگ، حتی در نحله های مدعی مدرنیته و عقلانیت، در ایران کم سابقه است اما ژرف اندیشی در فرهنگ ایرانی در دو دهه اخیر با استقبال محققان و لایه هایی گسترده ایی از خوانندگان رو به رو شده است. آرامش دوستدار، متفکر ایرانی مقیم آلمان، پیش از این در کتاب «درخشش های تیره» با نقد تاریخ اندیشه ایرانی چشم اندازهای تازه ای را در نقد فرهنگ مطرح کرده است. کتاب اخیر او نتایج سلطه دین بر فرهنگ را تحلیل می کند. بررسی ساختارهای فکری ایران پیش از اسلام، تحلیل نامه رستم فرخ زاد در شاهنامه فردوسی، اسلامی شدن ایران یا ایرانی شدن اسلام و بررسی آراء عبدالله روزبه و زکریای رازی از بخش های مهم این کتاب است. عبدالله روزبه، مترجم کلیله و دمنه و نویسنده باب برزویه طبیب و زکریای رازی از معدود متفکرانی بودند که با نقد فرهنگ مسلط دینی با عقل ستیزی به مبارزه برخاستند. پس از دو دهه ممنوعیت، شعرهای سیاوش کسرایی در یک مجلد منتشر خواهد شد. ناشر این مجموعه در هفته گذشته اعلام کرد که این مجلد شعرهای دوران تبعید کسرایی را نیز در بر می گیرد. سیاوش کسرایی از نخستین پیروان نیما بود و تا پیش از انقلاب آثار مهمی چون منطومه بلند «آرش کمانگیر» و شعرهای مجموعه «خانگی» را خلق کرد. در شعرهای کسرایی رومانتیسیزم و زبانی روان در تصویرهایی آسان اما زیبا ترکیب می شوند. سیاوش کسرایی که در جوانی عضو حزب توده بود پس از انقلاب فعالیت های خود را در این حزب از سر گرفت. کسرایی در سرکوب های دهه 60 به شوروی گریخت و پس از فروپاشی بلوک شرق به اروپای غربی پناه برد و در تبعید رخت از این سرای برکشید. شعرهای کسرایی در تبعید تصویر گر سرخوردگی او از حزب توده و روایت تلخکامی شاعری آرمان گرا است که پیرانه سر در گذشته خود به دیده تردید می نگرد. دکتر عبدالکریم سروش، از با نفوذترین متفکران ایرانی دهه های اخیر، در هفته گذشته در سخنرانی خود در مشهد با طرح زوال اخلاقی جامعه ایرانی بر یکی از مهم ترین مشکلات فرهنگی و اجتماعی ایران انگشت گذاشت و گفت: «جامعه ما به شست و شوی اخلاقی احتیاج دارد» . نسبت اخلاق و سیاست از مهم ترین مباحث فلسفی و اخلاقی است. برخی کارایی را برترین معیار ارزیابی حکومت ها می دانند و اغلب سیاستمدارن برای دست یابی به اهداف خود به کار گیری هر وسیله ایی را مجاز تلقی می کنند. دکتر سروش در سخنرانی خود با اشاره به ضرورت ادامه «نقد قدرت و دین» بر لزوم نقد اخلاقی تاکید کرد. از منظر دکتر سروش حذف اخلاق از سیاست به جنایت های بزرگ می انجامد و روند انحطاط اخلاقی جامعه را تشدید می کند چرا که ابزار شر جز به تداوم شر نمی انجامد. دکتر سروش در این سخنرانی از استبداد به عنوان یکی از عوامل موثر نزول اخلاقیات جامعه یاد کرد. نشست ماهانه کتاب ماه در خانه کتاب به رمان «عادت می کنیم» دومین اثر رویا پیر زاد اختصاص یافت. در این نشست دکتر علی محمد حق شناس زبانشناس و شاعر، حسین پاینده، فتح الله بی نیاز و بلقیس سلیمانی سخن گفتند. رویا پیر زاد در اثر قبلی خود «چراغ ها را من خاموش می کنم» تنهایی و ملال زن ایرانی را با مهارتی تحسین برانگیز در قالب داستانی جذاب و ساختاری منسجم و پرداخته تصویر کرده است. در فضای ادبیات داستانی چند ساله اخیر ایران که با آثار ضعیف و تقلیدی به اصطلاح پست مدرن اشباع شده است رمان پیر زاد خوش درخشید و با استقبال گسترده منتقدان و خوانندگان رو به رو شد. در جلسه نقد «عادت می کنیم» دکتر حق شناس زبان این رمان را زبانی روان، از نظر دستوری سالم، برخوردار از ظرافت متنی و گفتمان و منطبق با شخصیت های داستان توصیف کرد.
XS
SM
MD
LG