(rm) صدا | [ 3:23 mins ]
همانطور که انتظار می رفت گزارش تازه آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره ایران ابزار لازم را به آمریکا برای کشاندن پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل نخواهد داد. به گفته دیپلماتها بسیار بعید است که آمریکا بتواند دیگر اعضای آژانس را متقاعد کند که پرونده ایران را به شورای امنیت برای در نظر گرفتن تحریمهای احتمالی ارجاع دهند. چند مقام آمریکایی گفتند: احتمالا آمریکا قطعنامه ای را به شورای حکام ارائه خواهد داد که بر اساس آن اگر تا زمان تشکیل جلسه بعدی آژانس یعنی در آبان ماه ایران خود را با استانداردهای آژانس تطبیق ندهد، پرونده ایران به طور خودکار و بدون بحث بیشتر به شورای امنیت خواهد رفت. سیاوش اردلان(رادیو فردا): از چند روز پیش از انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره ایران، انتظار می رفت که این گزارش ابزار لازم را به آمریکا برای کشاندن پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل نمی دهد. بسیاری از دیپلماتهای مقیم وین مقر آژانس، گزارش آن را برای ایران روی هم رفته مثبت ارزیابی کردند. ایران هم از زبان حمید رضا آصفی سخنگوی وزارت خارجه اش، گزارش آژانس را توجیهی دیگر بر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران دانست.
دراین گزارش دو نکته مثبت برای ایران وجود داشت. یکی این که کم و بیش بر درستی گفته ایران مبنی بر این که رگه های اورانیوم یافت شده بر تاسیسات هسته ایش به خاطر آلودگی دستگاههای وارداتی بود، مهر تایید نهاد. دوم آن که فعالیتهای ایران در زمینه تبدیل اروانیوم با آنچه خود ایرانیها قبلا گفته بودند همخوانی دارد. اما برای آمریکا که تاکید می کند ایران یک برنامه مخفی تولید سلاحهای هسته ای دارد، بخشهای دیگر گزارش آژانس قابل توجه بود.
اول این که در غنی سازی اورانیوم یک قدم به مرحله ای که می تواند این اورانیوم را در ساخت سلاحهای هسته ای به کار گیرد، نزدیکتر شده است. آمریکاییها می گویند: با این مقدار اورانیومی که ایران می تواند به مصارف نظامی برساند، می توان 5 بمب هسته ای خام تولید کرد. نکته دوم گزارش راه اندازی دستگاههای سانتریفیوژ در ایران است که این هم می تواند مصرف نظامی داشته باشد. هر چند هر دو مورد مواردی هستند که ایران یا گزارش آن را قبلا به آژانس داده بود، یا خود رسما اعلام کرده بود، اما اینها از آمریکا رفع نگرانی نکرد.
آن گونه که دیپلماتها در آژانس به خبرگزاریهای خارجی گفته اند، بسیار بعید است که آمریکا بتواند دیگر اعضای آژانس، بویژه اروپاییها را متقاعد کند که پرونده ایران را به شورای امنیت برای در نظر گرفتن تحریمهای احتمالی ارجاع دهند. جان بولتون معاون وزیر خارجه آمریکا در امور خلع سلاح از ضرورت چنین کاری سخن راند. اما مافوق او کولین پاول وزیر امور خارجه آمریکا، همین دیروز از عزم کشورش برای ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت خبر داد. کولین پاول گفت: وقتی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در 26 شهریورماه تشکیل جلسه دهد ما این موضوع را به بحث خواهیم گذاشت. با این حال کولین پاول این احتمال را نیز داد که اعضای شورای حکام آژانس با آمریکا همکاری نکنند و گفت: ما یک سری برخوردهای سیاسی دیپلماتیک و اقتصادی را مد نظر قرار می دهیم.
اما چند مقام آمریکایی که نخواستند نامشان فاش شود، به خبرگزاری رویتر گفتند: احتمالا آمریکا قطعنامه ای را به شورای حکام ارائه خواهد داد که بر اساس آن اگر تا زمان تشکیل جلسه بعدی آژانس یعنی در آبان ماه ایران خود را با استانداردهای آژانس تطبیق ندهد، پرونده ایران به طور خودکار و بدون بحث بیشتر به شورای امنیت خواهد رفت. اما آبان ماه ماه انتخابات ریاست جمهوری در آمریکاست و کارشناسان برداشتشان این است که ایران فعلا می تواند با توجه به شرایط داخلی آمریکا و شرایط بین المللی، تا این حد از فشارها را برای پیشبرد برنامه های هسته ایش تحمل کند.
