لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۹:۵۶

سانسور و آفرینش هنری: چالش های جدی در برابر کميسيون طبقه بندی فيلمها در فرانسه


(rm) صدا | [ 4:11 mins ]
سانسور فيلم های سينمايی، دوباره به بحث داغی در محافل فرهنگی فرانسه بدل شده است. کميسيون جديد طبقه بندی فيلمها در فرانسه اکنون با چالش های جدی روبه روست. آيا قوانين اخلاقی، مانعی برای آفرينش هنری نيستند؟ آيا تصور خلاقيت و ابداع ادبی با قبول مرزها و هنجارهای پذيرفته بخش غالب جامعه با هم سازگار است؟ آيا دولت بايد هوادار اخلاق عمومی باشد يا ارزشهای هنری؟ منتقدانِ سينمايی و شرکت های تهيه کننده فيلم از جمله مخالفان اصلی تصميم گيریهای اين کميسيون هستند. مهدی خلجی (رادیو فردا): حفاظت از کودکان و جوانان يا از خلاقيت؟ اين پرسش اصلی در نزاع بر سر طبقه بندی فيلم هاست. فيلم هايی که طبقه بندی عمومی نمی شوند، اجازه نمايش در همه سينماها يا شبکه های تلوزيونی را نمی يابند. به همين خاطر، در درجه نخست، طبقه بندی فيلم ها منافع اقتصادیِ تهيه کنندگان فيلم را هدف می گيرد. اما اين همه داستان نيست. طبقه بندی فيلم، همچنين، میتواند محدوديتی در راه خلاقيت هنری ارزيابی شود. کميسيونِ طبقه بندی فيلمها در فرانسه، بيست و هشت عضو دارد و هر هفته دو نشست برگزار می کند. سيزده نماينده اين کميسيون، کارشناسانِ مسائل خانواده، با گرايشهای حقوقی، قضايی و انتظامی هستند و تنها نه تن از آنها در کار فيلم تخصص دارند که تازه فقط دو نفر از ميان آنها سينماگرند. کميسيونِ طبقه بندی فيلمها در سال 2003 با اين انتقاد نهادهای حمايت از کودکان و خانواده روبه رو شد که فرانسه نسبت به ديگر کشورها از جمله امريکا مجوز بيش از حد به فيلمها می دهد. در سال 2003 در فرانسه از ميان 238 فيلم، 217 فيلم مجوز نمايش عمومی گرفتند در حالی که مثلاً در همين سال در امريکا تنها 124 فيلم مجوز نمايش عمومی دريافت کردند. با تشکيل کميسيون تازه طبقه بندی فيلمها اکنون نگرانیها درباره مجوز ندادن به برخی فيلمهای امسال افزايش يافته است. سال گذشته بحث بر سر نمايشِ فيلمِ Brown Bunny يا خرگوش قهوه ای، ساخته Vincent Gallo جنجال برانگيخت. در اين فيلم نمايش داده شده در جشنواره کن، صحنه های جنسی ای وجود دارد که از نگاهِ مربيانِ اخلاقی و نيز شماری از منتقدان سينما شبه پورنوگرافيک است. اين فيلم، داستان عشقی از دست رفته است. اما سانسور در فرانسه، فقط در گستره فيلم ماجرا نمی سازد. باز هم سال گذشته، انتشارات گاليمار در پاريس رمانی از Nicholas Jones-Gorlin منتشر کرد با عنوانِ Rose Bonbon يا آب نباتِ صورتی. اين رمان متهم شد به داشتن گرايشهای Pédophilie يا غلامبارگی و ميل جنسی به کودکان. يک نهاد حمايت از کودکان از انتشارات گاليمار شکايت کرد و خواستار برچيدن نسخه های رمان از کتابفروشیها شد. گرچه شکايت آن نهاد به جايی نرسيد و انتشارات گاليمار از بابت فروش آب نبات صورتی، سود زيادی هم برد؛ بحثهای گسترده درباره اين رمان در رسانه ها و به ويژه تلویزيون و راديو و نيز محافل حقوقی پرسشهای بسياری را از نو طرح کرد. آيا قوانين اخلاقی، مانعی برای آفرينش هنری نيستند؟ آيا تصور خلاقيت و ابداع ادبی با قبول مرزها و هنجارهای پذيرفته بخش غالب جامعه با هم سازگار است؟ آيا دولت بايد هوادار اخلاق عمومی باشد يا ارزشهای هنری؟ و پرسش بنيادی تر آنکه چه نسبتی ميان اثر ادبی و هنری با عمل واقعی وجود دارد؟ يعنی نوشتن درباره سکس، يا تصوير کردن خشونت آيا همان قباحتی را دارد که خود واقعيتِ سکس در برابر ديگران يا اعمال خشونتِ عملی؟ به سخن ديگر چه پيوندی برقرار است ميان نشانه و جهان واقعی و ملموس. با اينهمه، قلمرو اصلی سانسور در فرانسه سينماست. گويی تصوير قدرتی بيش از کلمه دارد. خشونت و سکس، و نه بيشتر؛ اين است طعمه های شکارچيانِ سانسور در فرانسه.
XS
SM
MD
LG