کمک هسته ای هند به ایران و آینده روابط دو کشور از دید هفته نامه اکونومیست

اخيرا آمريکا شماری از اشخاص و شرکتهاي اروپايي و آسيايي را به اين اتهام که تجهيزات و فن آوري ساخت سلاحهاي کشتار جمعي را در اختيار ايران قرار داده اند تحريم کرده است. در فهرست تحريم آمريکا که هفته پيش انتشار يافت، نام دو دانشمند هندی نیز به چشم می خورد. هفته نامه اکونوميست با مقاله اي تحت عنوان «بحث بر سر کمک هسته اي هند به ايران» می نویسد: هر دو دانشمند هندي اين اتهام را تکذيب کردند. دولت هند خواستار لغو تحريم آمريکا عليه اين دو دانشمند شده است. دولت هند اعلام کرد ممکن است این دانشمندان بدون جلب موافقت دهلي نو با ایران همکاری کرده باشند. مساله دانشمندان هسته اي اينک مي تواند آنچه را که هند و ایران اميد داشتند به همکاري استراتژيک بيانجامد دچار اشکال کند. تارا عاطفي (راديو فردا): هفته نامه اکونوميست چاپ لندن در آخرين شماره خود اين سئوال را مطرح مي کند: ممکن است ايران مخفيانه از همکاري هر دو رقيب هسته اي هند و پاکستان سود برد؟ عبدالقديرخان پدر بمب هسته اي پاکستان اوايل امسال اقرار کرد به ايران، ليبي و کره شمالي اسرار غني سازي اورانيوم را فروخته است. اکنون ايالات متحده انگشت اتهام را متوجه دو دانشمند بلندپايه هندي کرده است و وی اس آرپراساد V.S.R.Prasad و سي سورندار C.Surendar را متهم کرده که در برنامه هاي سلاحهاي ممنوع به ايران کمک کرده اند و بر همين اساس آمريکا تحريمهايي در همکاري با هند در زمينه هاي تکنولوژي فضايي و نيروهاي هسته اي غير نظامي اعمال کرده است. در فهرست تحريم آمريکا که هفته پيش انتشار يافت، علاوه بر اين دو دانشمند هندي نام شرکتهايي از اسپانيا، اوکراين، روسيه، چين و کره شمالي به چشم مي خورد. همگي اين شرکتها متهم شده اند به ايران در ساخت موشک شهاب سه يا ديگر سلاحهاي کشتار جمعي کمک کرده اند. موشک شهاب سه همان موشکي است که با برد دو هزار کيلومتر توانايي هدف گرفتن اسرائيل و يا بخشهايي از اروپا را دارد. هفته نامه اکونوميست در مقاله بحث بر سر کمک هسته اي هند به ايران در ادامه مي نويسد: هر دو دانشمند هندي اين اتهام را تکذيب کردند. آقاي سورندار مي گويد: هرگز پايش را به ايران نگذاشته است. آقاي پراساد نيز مي گويد: از زمان بازنشستگيش در سال 2000 تنها به ايران در رابطه با تجهيزات ايمني نيروگاه اتمي بوشهر کمک کرده است. هفته نامه چاپ لندن مي نويسد: و اشکال کار در کجا است؟ دولت هند خواستار لغو تحريم آمريکا عليه اين دو دانشمند شده است. با وجود اين وقتي براي نخستين بار نام آقاي پراساد در ارتباط با ايران در سال گذشته برده شد، اين دولت اعلام کرد با توجه به قوانين اکيد حاکم بر ديدار دانشمندان اتمي از کشورهاي خارجي ممکن است آقاي پراساد بدون جلب موافقت دهلي نو به ايران سفر کرده باشد. هنري سکولوسکي، مدير مرکز آموزشي سياستهاي منع گسترش جنگ افزارهاي هسته اي مي گويد: نگراني آمريکا احتمالا به خاطر روشي است که دانشمندان هندي در استخراج تريتيوم اختراع کرده اند. تريتيوم از ايزوتوپهاي هيدروژن است و براي افزايش قدرت انفجار بمبهاي هسته اي به کار مي رود و در رآکتورهاي هسته اي برخي کشورها از آب سنگين استخراج مي شود. اين کار به منظور بهتر کردن ايمني انجام شده و نتيجه آن ذخيره بيشتري از تريتيوم توليدي به قيمت ارزان است. با وجود آنکه سازمان بين المللي انرژي اتمي از ايران خواسته تا فعاليت هسته ايش را متوقف سازد، ايران در نظر دارد يک راکتور آب سنگين بسازد. اين راکتور بيش از آنکه مناسب توليد الکتريسيته باشد، براي توليد پلوتونيم وبمب اتمي مناسب است. آيا ممکن است ايران از ايجاد اين راکتور قصد توليد تريتيوم مصرفي خود را هم داشته باشد؟ اکونوميست در پايان مي نويسد: اين از زيرکي ايرانيها است که در زمينه پروژه هاي هسته اي با هند کار مي کردند و نشان مي دادند که به طرحهاي نيروگاههاي هسته اي زيردريايي اين کشور علاقه مند هستند و اين تنها موردي است که در ليست تحريمهاي آمريکا در همکاري هسته اي با ايران قرار ندارد و شرکتهاي هندي مجاز به انجام آن هستند. هند معمولا در زمينه هاي حساس هسته اي مثبت عمل مي کند و در سالهاي اخير سعي داشته روابط رو به گسترش خود با آمريکا را خدشه دار نکند. مساله دانشمندان هسته اي اينک مي تواند آنچه که دو کشور اميد داشتند به همکاري استراتژيک بيانجامد را دچار اشکال کند.