(rm) صدا | [ 5:33 mins ]
گزینش کاندولیزا رایس به جای کولین پاول به سمت وزیر خارجه آمریکا، نگاهها را به تغییرات احتمالی در چشم انداز سیاست خارجی آمریکا معطوف کرده است. این تغییرات احتمالی به سیاست آمریکا در مورد ایران هم مربوط می شود. دکتر هوشنگ امیر احمدی استاد دانشگاه راتگرز آمریکا و رئیس شورای ایرانی – آمریکایی در آن کشور در مصاحبه با رادیو فردا می گوید: بر خلاف تصور رایج، جابجایی افراد چندان تغییری در سیاست دولت آمریکا نمی گذارد و مشکل مناسبات واشنگتن – تهران همچنان مشکلی است میان دو کشور و این جابجاییها تاثیر چندانی در آن نمی گذارد. دکتر هوشنگ امیر احمدی: مشکل ایران و آمریکا یک مشکل حزبی نیست، یک مشکل فردی نیست، یک مشکل وسیعتر بین دو کشور است.
بهمن باستانی (رادیو فردا): آقای دکتر امیر احمدی، چگونگی برخورد با این مسائل و مشکلاتی که هنوز حل نشده است متفاوت بوده است تا الان، آشکار بوده همیشه اختلافی که بین آنچه که گفته می شود گروه بازها، تیم بازها در دستگاه هیات حاکمه آمریکا برای مثال دانلد رامسفلد وزیر دفاع چهره شاخصش است و از طرف دیگر کولین پاول وزیر خارجه و ریچارد آرمیتیج معاونش که او هم استعفا داد. به هر حال آن تیمی که به هر حال اختلافاتی با گروه بازها داشته و پنهان نبوده کنار می رود و در واقع یک یکدستی در هیات حاکمه آمریکا پدید می آید در دوره دوم ریاست جمهوری آقای جرج بوش. این را طبیعتا نمی شود به عنوان جابجایی یک نفر صرفا ارزیابی کرد.
دکتر امیر احمدی: به هر حال یک تفاوتهایی وجود دارد بین آقای کولین پاول و خانم رایس، البته خانم رایس به نظر من تندتر حرف خواهد زد. بهترین شکلی که خانم رایس را آدم می تواند تعریف بکند، این است که بگوید خانم رایس، برژینسکی محافظه کارهاست. آقای برژینسکی اگر یادتان باشد رئیس شورای امنیت ملی آقای کارتر بود. ایشان اصولا هر حرکتی را که در منطقه خاورمیانه، مخصوصا ایران می کرد، در رابطه با سیاستشان، آن موقع در رابطه با شوروی سابق می کرد. الان خانم رایس، یادتان باشد که ایشان تخصص اصلی اش روسیه است. و اعتقاد دارد که روسها را کماکان باید از کشورهای منطقه دور نگه داشت، حتی از ایران. بنابراین هر حرکتی را که خانم رایس در رابطه با ایران انجام بدهد به یک شکلی برای دور نگه داشتن روسیه و من فکر می کنم همچنین اروپا هم خواهد بود. من یکی از نگرانیهایم الان این است که معامله ای که بین ایران و اروپا شده را آمریکاییها نپذیرند.
ب.ب.: ولی تا کنون در 48 ساعت گذشته، دولت آمریکا و وزارت خارجه آمریکا دستکم به نوعی محتاطانه این را پذیرفته است، مثبت دانسته است این معامله را، اصولا گفته است که ما با هیات مدیره آژانس باید در جلسه 25 نوامبر (5 آذر) بحث بکنیم و بر اساس تصمیم جدید حکومت ایران، ما هم برخورد خواهیم کرد. به این معنی که در واقع یک مقدار بازگشت است از سیاست فشار آوردن برای ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت و برخورد به گفته شما احیانا خشن با مساله ایران.
دکتر امیر احمدی: هر نوع سازشی یا هر نوع عقب نشینی از طرف آمریکا هم کوتاه مدت و موقت خواهد بود. برای این که در تحلیل نهایی آمریکاییها کماکان سوء ظنشان را نسبت به جمهوری اسلامی حفظ خواهند کرد. برای این که بین این دو کشور مساله مهمی حل نشده. یک مشکلی بین اروپا و ایران دارد به طور موقت حل می شود. این که آمریکاییها بتوانند بپذیرند که اروپاییها در چارچوب این معامله کمکهای اقتصادی سیاسی و یا حتی نظامی به ایران بکنند را من خیلی امیدوار نیستم. زیرا آمریکاییها اهرمهای زیادی دارند که هم بتوانند روی ایران فشار بیشتری بیاورند و هم این که در رابطه ایران و اروپا و یا ایران و روسیه اخلالگریهای بیشتری بکنند.
ب.ب.: چه راههایی برای مثال آقای دکتر؟
دکتر امیر احمدی: مثلا الان ایران می گوید که یکی از شرطهایی که من موقتا این قرارداد را قبول کردم این است که می خواهم عضو سازمان تجارت جهانی شوم. ما می دانیم که آنجا آمریکاست که تصمیم اساسی می گیرد. اگر آمریکا نخواهد اروپا نمی تواند این قول را بدهد. آمریکا اگر نخواهد مثلا اروپا نمی تواند به ایران ایرباس بفروشد. ما دیدیم که ایران سعی کرده ارباس بخرد ولی نتوانسته برای این که بخش وسیعی ارباسهای اروپا یدکیها و وسایل آمریکایی درونشان است و مورد تحریم است. مثال دارم می زنم فقط. این مساله نظامی هم کماکان هست در اینجا. حال نباید به هیچ وجه این طوری تصور کرد که چون اروپاییها با ایران معامله کردند و آمریکا هم در عراق مشکل دارد، دیگر آمریکاییها ایزوله شدند و در رابطه با ایران کاره ای نخواهند بود و هر تصمیمی که اروپا در مورد ایران بگیرد را آمریکاییها اتوماتیک می پذیرند. این برخورد بسیار خطرناک است و کم بها دادن به هم قدرت سیاسی نظامی آمریکاست و هم اصولا بی توجهی به نحوه دید آمریکا از منطقه مخصوصا ایران است، در رابطه با اروپا و روسیه.
