(rm) صدا | [ 6:40 mins ]
شرايط پيچيده اي بحران دارفور را ايجاد کرده است و به نظر نمي رسد اين بحران راه حل فوري داشته باشد. دفتر صداي آمريکا در نايروبي در گزارشي به ريشه هاي اختلاف هاي دارفور پرداخته است. يک گروه شورشي به نام ارتش آزادي بخش سودان با چند حمله به تشکيلات دولتي باعث شد جنگ داخلي در غرب سودان در فوريه 2003 آغاز شود. آنها مي گويند براي پايان دادن به چند دهه تسلط اقتصادي و بي توجهي از طرف حکومت عرب ها در خارطوم دست به چنين شورشي زده اند. ارتش آزادي بخش سودان بعد از اين که شورشيان کنترل چند شهر را در دست گرفتند، به يک گروه ديگر به نام جنبش عدالت و تساوي پيوست. بر طبق گفته هاي ريچارد کورنوال کارشناس امور سودان از بنياد مطالعات امنيتي در بنياد آفريقاي جنوبي بسياري از سوداني ها اعتقاد دارند پيدايش اين گروه معلول نبرد قدرتي بود که در سال 1999 ميان رئيس جمهوري سودان و حسن ترابي جريان داشت. دولت آمريکا، سازمان ملل متحد و گروه هاي مدافع حقوق بشر اعتقاد دارند گروه هاي شورشي در ارتکاب اين جنايت وحشتناک سهيم هستند، ولي نبايد فراموش کرد که بيشتر درد و رنج مردم در اين جنگ به علت خشونت هاي افراد دولتي و يک گروه تندروي عرب به نام جنجاويد بوده است. بحران دارفور تاريخچه اي پيچيده دارد ، و به نظر نمي رسد راه حلي فوري داشته باشد. از زماني که گروههاي شورشي در منطقه دارفور در غرب سودان، در مقابله با دولت سودان دست به اسلحه بردند، خشونت حاصل از آن، به قول سازمان ملل متحد، به وخيم ترين بحران بشريت در در حال حاضر تبديل شده است. در عين حال مشکلات بسياري بر سر راه ميانجيگراني قرار دارد که در تلاش پايان دادن به اين جنگ خانمانسوز هستند. دفتر صداي امريکا در نايروبي - آفريقاي شرقي در گزارشي به ريشه هاي اختلافات دارفور پرداخته که برگردان آن را از نادر وکيلي مي شنويد.
نادر وکيلي (راديوفردا): يک گروه شورشي بنام آرتش آزاديبخش سودان با چند حمله به تشکيلات دولتي ، باعث شد جنگ داخلي در غرب سودان در فوريه 2003آغاز شود. اين گروه شورشي که مسلمان و ساکن دارفور هستند، از افراد قبايل محلي تشکيل شده است. آنها مي گويند که براي پايان دادن به چند دهه تسلط اقتصادي و بي توجهي از طرف حکومت عربها در خارطوم پايتخت سودان دست به چنين شورشي زده اند.
ارتش آزاديبخش سودان مي گويد: آنها از نمونه ارتش آزاديبخش مردم در جنوب سودان که بعد از 20 سال جنگ ويران کننده با خارطوم ، دولت را مجبور به مذاکره و تقسيم قدرت و ثروت کرد، پيروي ميکنند. ارتش آزاديبخش سودان بعد از اينکه شورشيان، کنترل چند شهر رادر دست گرفتند به يک گروه شورشي ديگر در دارفور بنام جنبش عدالت و تساوي پيوست. اغلب اعضاي اين گروه شورشي ، از قبيله با نفوذ زاگاوا هستند.
بر طبق گفته هاي ريچارد کورنوال، کار شناس امور سودان از بنياد مطالعات امنيتي در افريقاي جنوبي، بسياري از سودانيها اعتقاد دارند که پيدايش اين گروه از شورشيان، معلول نبرد قدرتي بود که در سال 1999جريان داشت. اين نبرد قدرت ميان عمر حسن بشير، رئيس جمهوري سودان و حسن ترابي، متحد سياسي سابقش بود. اگر چه آقاي ترابي که از قبيله ي زاگاوا ست، در اين نبرد قدرت بازنده شد، اما همچنان محبوبيت خود را در سودان حفظ کرده است. آقاي کورنوال با تاکيد بر نقش ترابي در وقايع سودان، مي گويد احتمال دارد در گيريها بعلت دعوا بر سر قدرت شروع شده باشد.
ريچارد کورنوال مي گويد: نقش ترابي در چنين اوضاعي بسيار مهم است . بعضي ها اعتقاد دارند که طرفداران ترابي در خار طوم و همچنين در دارفور آگاهانه دست به ايجاد چنين بحراني زده اند تا بتوانند قدرت را بدست گيرند.
از ابتداي قيام در دارفور ، سازمان ملل متحد تخمين مي زند حدود 70 هزار نفر مردم بيگناه کشته شده و پيش از يک و نيم ميليون نفر ديگر از خانه ها و مرزعه هاي خود آواره شده اند. دولت امريکا ، سازمان ملل متحد و گروههاي مدافع حقوق بشر اعتقاد دارند که گروههاي شورشي در ارتکاب اين جنايات وحشتناک سهيم هستند. ولي در عين حال نبايد فراموش کرد که بيشتر درد و رنج مردم در اين جنگ بعلت خشونتهاي افراد دولتي و نيروها ي حکومتي سودان و يک گروه تند روي عرب بنام "جن جا ويد" بوده است. خانم بنديکت گودريو، بازرس سازمان عفو بين الملل بر خورد افراد دولتي سودان را با گروههاي شورشي در دارفور، بي رحمانه توصيف کرده است.
خانم گودريو مي گويد: در چنين اوضاعي مردم بيگناه مرتبا زير بمبارانهاي نيروي هوايي سودان هستند و مهمتر از همه حمله هاي زميني گروه جن جاويد است، که غالبا با همراهي سربازان ارتش سودان انجام مي شود. بعنوان مثال اين نيروها يک ده را محاصره مي کنند ساکنان آن را مي کشند، زنان و دختران را مي زنند و بعضي اوقات به آنها تجاوز مي کنند و سپس خانه ها را آ تش زده، محصولات کشاورزي را نابود کرده و دامها را به غارت مي برند.
دولت سودان اتهامهاي ايالات متحده آمريکا و سازمان ملل متحد مبني بر نسل کشي و يا پاکسازي قومي در دارفور را قويا رد مي کند. دولت سودان همچنين اضافه مي کند نيروهاي دولتي صرفا در مقابل شورشيان که ثبات ملي را بخطر انداخته اند از خود دفاع مي کنند. خارطوم خبر مبني بر حمايت از جن جاويد و مسلح کردن آنها را نيز تکذيب مي کند. ناظران اعتقاد دارند که دولت سودان براي پيشبرد اهدافش چاره اي جز استفاده از شبه نظاميان جن جاويد ندارد، زيراافراد ارتش سودان چندان رغبتي به حمله به مردمي که از خود آنان هستند، نشان نميدهد.
ريچارد کورنوال مي افزايد: يکي از دلايل حمله خارطوم به دارفور مي تواند ترس از اين باشد تا مجبور شود همان امتيازاتي را که احتمالا در مذاکراتش به گروه آزاديبخش مرد م جنوب سودان خواهد داد، به اين گروه نيز اعطا کند.
مدارکي در دست است که مقامهاي رسمي در خارطوم جنبش گروههاي شورشي در دارفور را به عنوان يک خطر جدي براي قدرتشان ميدانند. دولت مرتبا شورشيان دارفور، به خصوص گروه آزاديبخش سودان را به داشتن ارتباط نظامي با شورشيان جنوب متهم مي کند و معتقد است که آنها با کشور همسايه اريتره نيز در ارتباط هستند. سودان مي گويد اريتره و ارتش آزاديبخش مردم جنوب در تهيه ي پول و اسلحه به گروههاي دار فور کمک ميکنند و قصد دارند يک اتحا د نظامي جديدي بوجود آورند تا موفق شوند دولت خارطوم را سرنگون کنند.
اريتره و ارتش آزاديبخش مردم جنوب در سودان حمايت از شورشيان دارفور را رد ميکنند. عمر آدم، يک سخنگوي نظامي جنبش عدالت و تساوي به راديو صداي امريکا گفته است: تغيير رهبري سياسي در خارطوم ، هدف تمام گروههاي شورشي در سودان است.
عمر آدم گفت: ما اعتقاد داريم که براي پايان دادن به اين اوضاع در سودان، چه در غرب چه در جنوب و چه در شرق، تغيير رژيم در خارطوم ضروري است. دولت سودان مسئول چنين وضعي است.
با توجه به شرايط پيچيده و دشمني علني خارطوم و گروههاي شورشي ، ناظران اميد چنداني به پيشروي در مذاکرات صلح که از طرف اتحاديه ي آفريقا آغاز شده ندارند. در واقع ميانجيگران در حال حاضر با مشکلات فراواني روبرو هستند تا چنين مذاکراتي را بتوانند ادامه دهند.
