(rm) صدا |
فريدون زرنگار (راديو فردا): آيا خاتمي با مردم خواهد ماند وبه وعده هايش به ايرانيان ديار بر حکومت قانون و برقراري آزادي و اصلاحات وفا مي کند، يا با هيات حاکمه مي ماند و تن به سازش مي دهد؟ اين پرسشي است که خبرگزاري Reuters مطرح کرده است و در حد امکان به آن پاسخ گفته است. امير آرمين برگردان مطلب رويتر را گزارش مي دهد.
امير آرمين (راديو فردا): سياستمدار مردمي يا يخشي از هيات حاکمه ايران؟ به اين پرسش طي چند هفته آينده پاسخ داده خواهد شد و معلوم مي شود آيا محمد خاتمي بنا به عهدي که با ايرانيان در زمينه انجام اصلاحات و برقراري حکومت قاونو آزادي بسته است، وفادار خواهد ماند يا ماندن در هيات حاکمه را بر وفاي به عهد ترجيح مي دهد؟
تندروهاي محافظه کار ايران که از زمان پيروزي حيرت انگيز وي در دوم خرداد 1376 دولت او را در زمينه انجام وعده ها فلج کرده اند، اين بار نيز با سنگ اندازي در مسير اصلاحات صدها تن از متحدان وي و طرفداران آزادي را از نامزد شدن در انتخابات مجلس هفتم محروم کرده اند. خاتمي 60 ساله که از نظر درجات روحاني در حد وسط قرار دارد، در حال حاضر بر سر دوراهي تعيين کننده اي قرار دارد. مخاطره افزايش بحران را با تضعيف نظام سياسي جمهوري اسلامي بپذيرد و يا تلاش کند با محافظه کاران سازش کند.
مهرداد خوانساري، ديپلمات پيشين ايران در لندن، مي گويد بعيد مي داند خاتمي با هيات حاکمه کنار بيايد او نياز به آن دارد که دست کم به بخشي از خواست هايش برسد. البته او سرو صدايي به راه خواهد انداخت، هرچند اعتبارش تا هم اکنون آن چنان لطمه ديده است که راهي براي جبران آن متصور نيست.
جوانان ايران هنگام پيروزي او در سال 1376 در خيابان ها به پايکوبي پرداختند. او با 70 درصد آراء مردم به رياست جمهوري انتخاب شد و چهار سال بعد براي يک دوره ديگر مورد تاييد راي دهندگان قرار گرفت، هرچند عامه مردم در توانايي وي در انجام وعده هايش، يعني برقراري حکومت قانون، رفع محدوديت هاي گسترده اجتماعي، و بالا بردن سطح زندگي جامعه، ترديد کرده بودند.
در نخستين روزهاي به قدرت رسيدن حکومت خاتمي نوعي احساس تحول در ايران به چشم مي خورد. روزنامه هاي طرفدار آزادي و دموکراسي شکوفا شدند. زنان در راه کسب حقوق برابر به مبارزه پرداختند و از سختگيري پليس مذهبي درباره حجاب دختران جوان کاسته شد. شوراهاي شهر و روستا براي نخستين بار در جمهوري اسلامي انتخاب شدند و در سال 1380 اکثريت مجلس در دست اصلاح طلبان قرار گرفت.
خاتمي کوشيد مناسبات ايران با جهان خارج را بهبود بخشد. با جهان عرب رابطه را تا حد گسترده اي عادي ساخت، با اروپائيان به گفتمان پرداخت، و حتي دست دوستي به سوي آمريکا دراز کرد. اما واکنش محافظه کاران سريع و خصمانه بود. آن ها با استفاده از نهادهاي غير انتخابي نظير قوه قضائيه و شوراي نگهبان، که اعضايش از سوي رهبر جمهوري اسلامي برگزيده مي شوند، روزنامه هاي آزاديخواه را بستند، چهره هاي برجسته روزنامه نگاران را به زندان انداختند، و جلو اصلاحات سياسي و اجتماعي را سد کردند.
دانشجويان، يکي از ستون هاي قدرت خاتمي، اکنون از او بريده اند و خواهان استعفاي او هستند. حتي عده اي از طرفداران و راي دهندگان به وي مي گويند که او سد راه اصلاحات شده است. مهدي، جوان تهراني، مي گويد: شش سال ئقتمان را به اميد وعده هاي اين جناح تلف کرديم. او را پاسخي مي دانستيم به مشکلاتمان، در حالي که او بخشي از مشکل بود.
نزديکانش مي گويند او در دام محاصره اي اسير شده است که علي خامنه اي، رهبر نظام، براي اصلاحات ايجاد کرده است و به رقم انتقادها، تحليلگران اعتبار رابطه ايران با دنياي خارج، پيشبرد اصلاحات، و انجام اصلاحاتي در حوزه اقتصادي را به خاتمي نسبت مي دهند و مي گويند با توجه به پيچيدگي هاي سياسي، اقتصادي، و فرهنگي و اجتماعي ايران، دستاوردهاي خاتمي قابل قبول است. سياستمدار مردمي يا يخشي از هيات حاکمه ايران؟ تندروهاي محافظه کار ايران که از زمان پيروزي حيرت انگيز وي در دوم خرداد 1376 دولت او را در زمينه انجام وعده ها فلج کرده اند، اين بار نيز با سنگ اندازي در مسير اصلاحات صدها تن از متحدان وي و طرفداران آزادي را از نامزد شدن در انتخابات مجلس هفتم محروم کرده اند. خاتمي 60 ساله که از نظر درجات روحاني در حد وسط قرار دارد، در حال حاضر بر سر دوراهي تعيين کننده اي قرار دارد. مخاطره افزايش بحران را با تضعيف نظام سياسي جمهوري اسلامي بپذيرد و يا تلاش کند با محافظه کاران سازش کند. در حال حاضر حتي دانشجويان عضو انجمن هاي اسلامي و جواناني كه در انتخابات به او راي دادند، از وي بريده اند.
