لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۰۰:۴۳

گزارش ويژه راديو فردا: بحران انتخابات: از ديد سه داوطلب رد صلاحيت شده


(rm) صدا |
ليلي صدر(راديو فردا): امروز 19 روز از آغاز اعتراض نمايندگان به رد گسترده صلاحيت ها توسط شوراي نگهبان مي گذرد و قرار است تا پايان امشب مسير تحولات آتي روشن شود، زيرا شوراي نگهبان اعلام خواهد کرد چه کساني از رد صلاحيت شده ها براي شرکت در انتخابات تاييد شده اند و چه کساني حق رقابت در انتخابات مجلس هفتم را نخواهند داشت. چهره هاي ميانه روتر جناح اصلاح طلب، مانند رئيس جمهوري و رئيس مجلس، گرايش هاي فکري ديگر در اين جناح را در جمع نمايندگان در مجلس، به مدارا و دادن فرصت نهايي به شوراي نگهبان تشويق مي کنند. اما نمايندگان متحصن نسبت به نتايج اعلام نظر نهايي امشب شوراي نگهبان ابراز بدبيني مي کنند. آخرين تحولات پيرامون انتخابات آينده مجلس، موضوع گزارش ويژه اي است که در آن امير مصدق کاتوزيان با يک نماينده متحصن مجلس و دو داوطلب رد صلاحيت شده نمايندگي به گفتگو مي نشيند. امير مصدق کاتوزيان (راديو فردا): امروز يک روز پيش از آن که شوراي نگهبان نتايج قطعي را درباره بازنگري به رد صلاحيت هاي گسترده داوطلبان نمايندگي مجلس هفتم اعلام کند، وزارت کشور خبر داد همراه با استانداران در حال بررسي طرح تعويق انتخابات است، اما با اين همه ياد آوري کرد که تصميم نهايي را در اين باره محمد خاتمي، رئيس جمهوري، خواهد گرفت. روشنترين بازتاب بروز تفاوت نظر در ميان گرايش هاي مختلف اصلاحگرا درباره به تعويق افتادن يا سر موعد برگزار شدن انتخابات که در پي هشدار رسمي هفته گذشته شوراي هماهنگي گروه هاي دوم خرداد به رئيس جمهوري به بحث مهمي در ميان اصلاحگرايان تبديل شده است، ديروز بازتاب يافت، هنگامي که از سويي استانداران در نامه اي به وزير کشور نوشتند: به دليل عدم وجود شرايط يک رقابت قابل قبول و رعايت حقوق مردم، برگزاري يک انتخابات آزاد در اول اسفند امکان پذير نيست و از سوي ديگر از محمد خاتمي، رئيس جمهوري، نقل قول شد که انتخابات در موعد مقرر برگزار مي شود. امروز نيز پيش از اظهار نظر محمود ميرلوحي، معاون حقوقي – پارلماني وزير کشور درباره بررسي طرح به تعويق افتادن انتخابات، مهدي کروبي، رئيس مجلس، اعلام کرد عليرغم ناراحتي از رد صلاحيت ها، اعتقادي به تعويق زمان انتخابات مجلس هفتم ندارد. گفته هاي آقاي کروبي و آقاي خاتمي در حالي مطرح مي شود که دو روز پيش اعلام شد، به پنج تن از وزيران دولت، که طي 19 روزي که نمايندگان معترض دست به تحصن در مجلس زده اند، تهديد به استعفا نکرده اند، ماموريت داده شده که براي رسيدن به راه حلي براي برگزاري انتخابات در موعد مقرر، با شوراي نگهبان رايزني کند. به نظر مي رسد که اساس چنبن توافقي قرار است رقابتي بودن انتخابات آينده و نه آزاد بودن آن باشد، به اين معنا که در هر حوزه انتخاباتي نامزدهايي اصلاحگرا خارج از دايره جناح راست نيز در انتخابات شرکت کنند. اين در حالي است که شماري از نمايندگان متحصن عملا عليه چنين راه حلي موضع گرفته اند. از جمله محسن ميردامادي، رئيس کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس، مي گويد از دنبال کردن حداقل بايد پرهيز کرد و بايد مشکل همه رد صلاحيت شدگان حل شود. ناصر قوامي، يکي ديگر از نمايندگان متحصن، نيز مي گويد: نمايندگان به انتخابات صرفا رقابتي راضي نمي شوند و در اين ميان علي تاجرنيا، نماينده متحصن فراکسيون جبهه مشارکت بزرگترين تشکل جناح اصلاحگرا، با شديدترين لحن مي گويد: برگزاري انتخابات تحت چنين شرايطي لکه ننگ است. وي هدف از رقابتي کردن انتخابات بدون تامين آزادي آن را به وجود آوردن دو پارگي ميان جبهه هاي دوم خرداد اعلام کرد تا درباره خواست سالم و آزاد بودن انتخابات ايجاد اختلاف نظر شود. پرسشي که اکنون در برابر نمايندگان متحصن قرار گرفته است اين است که آيا براي رعايت مصلحت هاي سياسي رسيدن به توافقي قابل وصول خواست خود را به حد رقابتي بودن انتخابات آينده محدود کنند و يا همچنان بر خواست انتخابات آزاد تا احراز صلاحيت داوطلبان دگرانديش نمايندگي، پافشاري کنند. حسين لقمانيان، نماينده متحصن مجلس شوراي اسلامي (نماينده همدان)، به اين سوال پاسخ مي دهد. حسين لقمانيان (نماينده متحصن مجلس شوراي اسلامي و نماينده همدان): به نظر من ما راه بازگشتي نداريم. يا مي بايستي که اين راه را ادامه بدهيم و اگر هم که به هر حال شکستي باشد، در مقابل اقتدار و فشارهايي که بر ما است نوعي پيروزي به حساب مي آيد. ما نمي توانيم از حقوق ملت بگذريم. بعد هم اين مسائل ما بر نمي گردد به کساني که در صلاحيت شده اند، بلکه اين حقوق ملتي است که مي خواهد حق حاکميت داشته باشد و در واقع حاکميت با يک انتخاب درست و دموکراتيک مي تواند محقق بشود. در غير اين صورت ما حاکميت مليمان نقض شده است و نمي شود که در واقع از حقوق ملت گذشت. من هم يکي از ان کساني هستم که دوست ندارم که سر سوزني از حقوق ملتمان آسيب ببيند و يا نديده گرفته شود. ا.م.ک.: ممکن است که به آن اهدافي که شما مي خواهيد متحصنين برسند، در عين حالي که طرفين درگير هردويشان يک حفظ وجهه اي مي کنند؟ حسين لقمانيان: من فکر مي کنم که اگر طرف مقابل کوتاه بيايد، که در واقع مي شود بگوييد که ديگر آن نوعي کوتاه آمدنش و تسليم شدن در مقابل اين طرف است. اگر که آن باشد، اشکالي ندارد، اما اگر که يک نفر از اين طرف مانده باشد و راه پيدا نکرده باشد، همه آن کساني هم که تاييد مي شوند زيان مي بينند و ملت هم زيان مي بيند. اين است که اين طرف اگر کوتاه بيايد، خسارت کلي ديده است و مردم هم هيچ وقت امثال ما را نخواهند بخشيد. ا.م.ک.: هم آقاي کروبي و هم آقاي خاتمي گفته اند که انتخابات سر موعد برگزار خواهد شد. الان حرف امروز در مجلس اين است که اين موعد برگزاري با توجه به اين که مهلت احراز صلاحيت ها هم تمام مي شود، همان موعد يک اسفند خواهد بود يا اين که انتخابات به عقب خواهد افتاد؟ حسين لقمانيان: به نظر من آقاي خاتمي نمي تواند يک انتخابات غير آزاد و غير دموکراتيک برگزار کند. اگر هم چنين کاري بکند، در پيشگاه ملت ايران هيچ گاه بخشيده نمي شود. اگر آقاي خاتمي رسيده است به اين که به چنين انتخابي و چنين انتخاباتي دست پيدا کرده اند، با خودش. ولي به نظر من ما هنوز خيلي فاصله داريم با يک انتخابات آزاد و سالم. ا.م.ک.: متوجه بوديد که سخنگوي قوه قضائيه، آقاي غلامحسين الهام، گفتند که اگر دولت يا متحصنين باعث ايجاد کندي بشوند در برگزاري انتخابات، برخورد قانوني ممکن است که با آن ها صورت بگيرد. آيا فکر مي کنيد که در آن صورت نتيجه اين تحصن موفقيت آميز خواهد بود؟ حسين لقمانيان: عرضم به حضور شما حالا اين که به موفقيت بيانجامد يا نيانجامد يا احيانا خداي نکرده منجر به شکست بخورد، براي ما خيلي مهم نيست. مهم اين است که ما از حقوق ملت کوتاهي نکرده ايم. يک وقت مي بينيد که از انسان ديگر کاري ساخته نيست، اين بحث جداگانه اي است. ولي تا زماني که توانايي داريم و مي توانيم از حقوق اين ملت دفاع کنيم، بايد بايسيتم و به اصطلاح عقب نشيني نکنيم. در عير اين صورت خوب، مردم هم نمي بخشند. از طرفي هم آقاي الهام اين حرف هايي که مي زند، مي گويد من نمي دانم که مي گويد و احتمالا پيش خودشان خيلي از اين فکرها کرده اند و خيلي از اين تهديدها کرده اند. به نظر من ما راه قانوني داريم پيش مي رويم، مانع هم نشده ايم، و حرف خودمان را داريم مي زنيم. ملت هم قضاوت مي کنند. ا.م.ک.: آن وقت اقدام بعدي نمايندگان متحصن و خود شما چه خواهد بود در برابر اين گزينه که ...؟ حسين لقمانيان: ولله ما يک تصميم جمعي داريم و فردي تصميم نمي گيريم. به هر حال بعد از يک تصميم جمعي حرکت مي کنيم و ضمن اين که اين را هم خدمت شما بگويم که چو فردا رسد، فکر فردا کنيم. فعلا امروز که شرايط اين است، اوضاع و احوال اين است، و اين شرايط را داريم؛ اين تصميم را مي گيريم و فردا را هم تصميم مناسب با خودش را مي گيريم. اما اين تصميم فردا به اين مفهوم نيست که ما از حقوق ملت مي گذريم، چون واقعا حقوق خود ما مطرح نيست حقوق کسي است که مي خواهد در دنيا سرفراز باشد و مي خواهد در دنيايي که افکار عمومي و پارلمان ارزش دارد اين ارزش حفظ بشود. در واقع اين ملت است که بايد بماند و حاکمان و افراد مي آيند و مي روند. اين ملت ها هستند که مي مانند. ماها و اين رهبران ميهمانانيم در حقيقت. ميزبان همانهايي هستند که هميشه در تاريخ بوده اند، هستند، و خواهند بود. ا.م.ک: حرف هاي حسين لقمانيان، نماينده متحصن مجلس، ممکن است نه خوشايند شوراي نگهبان باشد و نه خوشايند رئيس مجلس، رئيس جمهوري، و پنج وزير دولت که مي کوشند با ميانجيگري موفق به برگزاري انتخاباتي رقابتي اما غير آزاد سر موعد مقرر اول اسفند بشوند. اما همين حرف هاي آقاي لقمانيان به مواضع داوطلبان نمايندگي رد صلاحيت شده خارج از دايره حاکميت نزديک است. از جمله يکي از همشهريان آقاي لقمانيان، هادي اهتزازي داوطلب نمايندگي مجلس هفتم، که در آغاز در مورد نحوه رد صلاحيت خود مي گويد. هادي اهتزازي (داوطلب نمايندگي مجلس هفتم): بندهاي مورد استناد شوراي نگهبان که عرض کردم، هيچ وابستگي تشکيلاتي به نهضت آزادي، بند چهار (کساني که به جرم اقدام عليه جمهوري اسلامي محکوم شده اند و مشهورين به فساد و متجاهرين به فسق)، و بند پنج ماده 208 (نداشتن سوء شهرت در حوزه انتخابيه که معني آن اين است که ما هم سوء شهرت داريم، هم مشهور به فساد و متجاهر به فسق هستيم. ا.م.ک.: پاسخ شما به اين اتهامات چيست؟ هادي اهتزازي: من اعلام کرده ام که اکر مستند قانوني داريد، مستندتان را بدهيد که در کدام محکمه و به چه دليل من محکوم شده ام و من دعوت کردم که شما بياييد و يک هيات بي طرفي را بفرستيد تحقيق کنند و اگر از 100 مورد تحقيق فقط يک مورد (يا از 100% فقط يک درصد از تحقيق شوندگان در مورد من اين سوء شهرت را و يا بند شش را ابراز کردند، بنده 99% بقيه را ناديده مي گيرم و نظر يک درصد بقيه را مي پذيرم و از رئيس جمهور من هم خواسته ام که بيايند و تحقيق کنند و گفته ام که اگر شما اين کار را نکنيد، در اين صورت من برايم راهي جز مراجعه به مراجه بين المللي، ديگر وجود ندارد. ا.م.ک: و حالا با اين وضعيتي که در مجلس اتفاق افتاده است و تحصني که در آن جا نمايندگان معترض به رد گسترده صلاحيت ها کرده اند، آيا شما فکر مي کنيد که صلاحيت عناصري مثل شما، به ويژه با شش اتهام متفاوت، ممکن است که تاييد بشود؟ هادي اهتزازي: من توقعم از نمايندگان متحصنين همين است، چون هيج مستند قانوني وجود ندارد، عليرغم اين يکي دو مورد مسائلي که براي ما در دادگاه به اين عنوان (مسائل اخلاقي) مطرح کرده اند، خوشبختانه قاضي سليم و نفس صادقي بود که متوجه قضايا بود و حکم برائت داد. علي رغم حکم برائت، در دور قبل وقتي من به فرمانداري اعتراض کردم که اين حرف ها چيست، فرمانداري براي من دستور دادند که پروندهام را آوردند و ديدند که ده ها فکس از مراجع مختف با کمال تاسف زده بودند و متهم کرده بودند که بنده ده ها بار محکوم شده ام به زنا و زناي محصنه و يا احيانا چيز ديگري. من به فرماندار گفتم شما مستند اين ها را نخواستيد؟ نگفتيد مستند اين ها کجاست؟ خيلي تعجب کرد و باور نمي کرد، چون يک مستندي وجود دارد و اين موردي که مطرح کرده اند حکم برائت صادر شده است و با توجه به اين که اقدام عليه امنيت ملي، وابستگي به نهضت آزادي، و اين که من ده ها پرونده سياسي دارم، بارها بازداشت شده ام و در سلول تحت شديدترين شکنجه ها قرارگرفتم، آن ها مي دانند و بايد بدانند که اين اتهامات محلي از اعراب ندارد و من در همدان دو استبداد کلي و مافياي قدرت داشتن متوجه من شده است و بنابراين من از آن ها اين توقع را دارم که اين نباشد که اگر صلاحيت خودشان و يا حتي صلاحيت کسي از بيرون از جرگه نمايندگان تاييد شد، دست بکشند از تحصن. اين تنها و بهترين و زيباترين فرصت و و واقعه اي است که بعد از 25 سال بعد از حکومت اسلامي حادث شده است و ما انتظار داريم نمايندگان پايمردي کنند وجوانمردي کنند، بمانند و حقوق ملت را ايفا بکنند. من توقع اين است که نمايندگان به صورت مورد بيايند و اين مورد را کنترل کنند. از رئيس جمهور هم خواسته ام و به عنوان نمايندگان نامه مي نويسم که بيايند، کنترل کنند، و ببينند چه جو سازي در اين جا هست. اين جا در همدان ما با دو استبداد مواجه هستيم. بيايند و ببينند که ما تحت چه ستمي قرار گرفته ايم. من با اين که در چند دانشگاه مجبور بودم که تدريس کنم و در سه دانشگاه من به عنوان استاد نمونه معرفي شده ام، تحت چه ستم و با چه فقري من زندگي کرده ام و چگونه مقاومت کرده ام در مقابل اين مافيا و اين مافيا چگونه الان دارد ان دندان تيز خودش را در مغز استخوان من فرو مي کند و اين اتهامات را مي زند. ا.م.ک.: روايت هادي اهتزازي، داوطلب رد صلاحيت شده نمايندگي در همدان، و اوضاع سياسي اين حوزه انتخاباتي با گفته هاي داوطلب در صلاحيت شده نمايندگي در يکي از حوزه هاي انتخابي کردستان شباهت هايي دارد. مسعود کردپور در کردستان، از روند رد صلاحيت خود مي گويد: مسعود کردپور (داوطلب رد صلاحيت شذه، تهران): صلاحيت ما متاسفانه در همان هيات اجرايي که وابسته به وزارت کشور هم هست، رد صلاحيت شده ايم به استناد بند 3 ماده 28 که عدم التزام به قانون اساسي و ولايت فقيه است. البته با توجه به اين که اين مناطق اهل سنت هستند، در اين باره بايد دقت بيشتري صورت مي گرفت که چنين رد صلاحيت هايي نباشد. البته مستحضريد که در اين مناطق به دليل شکاف هاي ميان دولت و ملت و شکاف قومي که وجود دارد، هميشه بين حاکميت مرکزي و مردم اين جا مشکلاتي بوده و الان هم هست و روندي که الان در کشور به وجود آمده است، باعث واگرايي بيشتر مردم نسبت به حاکميت مرکزي شده است و متاسفانه اين نااميد کننده است. ا.م.ک.: آيا کسان ديگري در بوکان ( در کردستان) که شما مي شناسيد، رد صلاحي شده اند؟ مسعود کردپور: بله، در اکثر شهرها بالاي 50% از کانديداها رد صلاحيت شده اند توسط هيات نظارت. ا.م.ک.: شما در پي اين رد صلاحيت اقدامي کرده ايد؟ مسعود کردپور: البته ما اميدي نداريم که به شکايت ها رسيدگي بشود، چون مستحضر هستيد که وقتي که جناح اقتدارگرا هست، ديگر اميدي نيست که در جريان اقتدارگرا اين مساله حل بشود و اگر قانون رعايت مي شد که به همين وضع تاييد صلاحيت مي شدم. ولي متاسفانه بسيار جناحي و بسيار انحصار طلبانه با مساله برخورد کرده اند و در مناطق کردنشين هم اين مساله بيشتر اهميت دارد، چون مستحضريد که ما فقثط به صورت نماينده در مرکز حضور داريم، يعني در ساختار قدرت سياسي در ايران در کابينه دولت يا ساير نهادهاي انتصابي ما نماينده اي نداريم. به عنوان مردم کرد و تنها با يک انتخابات آزاد مي شود اين مسائلي که در کردستان است، حل شود. ا.م.ک: ولي با توجه به اين که شما خودتان پرونده اتهامي داشته ايد و در قانون اساسي جمهوري اسلامي و با استناد به آن، آيا انتظار نداشتيد که در صلاحيت بشويد؟ مسعود کردپور: البته بازداشت شده ام يک مدتي، ولي منجر به حکم محکوميت نشده که من محکوم بشوم رسما. ولي ظاهرا در قانون اساسي هم اصل بر برائت است، يعني کسي مجرم نيست مگر اين که مجرميتش در دادگاه صالحه اثبات بشود و اين قضيه هم در مورد من اتفاق نيافتاده است که من محکوم بشوم رسما و بعد رد صلاحيت بشوم.صرفا دليل رد صلاحيت صحبت هايي است که ما با رسانه ها و داريم و دليل رد صلاحيت است، چون مي دانند که افرادي که صادقانه دارند به مردم خدمت مي کنند و منعکس مي کنند مشکلات مردم را، مردم از اين ها استقبال مي کنند. در نتيجه اين ها رد صلاحيت شده اند اکثرا و در اکثر مناطق. ا.م.ک: آيا شما فکر مي کنيد که شانسي براي امثال شما که گرايش سياسيتان خارج از دايره حاکميت است، هست براي اين که صلاحيتان تمديد شود. البته نمايندگان مجلس اين تحصني را که شروع کرده اند، مي بايد چندين سال زودتر، يعني دو 0 سه زودتر که همان برخوردهايي که شوراي نگهبان اوائل داشت و قانون مطبوعات که تصويب نشد و امکانش نبود، همان موقع اين مسائل را مطرح مي کردن و اين اعتراضات صورت مي گرفت. ولي الان باعث شده است يک مقدار نااميدي و ياس به وجود بيايد در بين مردم و با بي اعتمادي نسبت به مساله برخورد کنند و فکر کنند فقط صرفا به خاطر مسائل شخصي خودشان بوده است رد صلاحيت شده اند و مي خواهند بروند مجلس. ولي با وجود اين اگر اين اعتراض ها ادامه پيدا کند، مردم هم به اين مساله مي پيوندند و مورد استقبال عموم قرار خواهد گرفت. و بايد اين ها صرفا به رايزني هاي کدخدامنشانه اي که صورت مي گيرد، اکتفا نکنند و قانون راعايت بشود. مساله اصلي ايران قانون سالاري است، يعني اگر قانون رعايت بشود، همه مي توانند در اين انتخابات شرکت کنند و صلاحيت مردم و صلاحيت کانديداها هم بايد توسط مردم احراز بشود، نه توسط عده اي خاص که بگويند اين افراد صلاحيت دارند و يا ندارند. اما اگر ادامه پيدا کند، اين حرکت فکر مي کنم مورد استقبال قرار خواهد گرفت. البته نبايد محدودش کرد به اين رد صلاحيت ها، همه اين قوانيني که در طي اين چند سال تصويب شده است، منع شکنجه، جرم سياسي، برابري زنان، برابري عده مسلمان و غير مسلمان و اين قضايايي هست. اگر همه اش را بگذارند و کلا يک رفراندومي برگزار بشود در مورد کل اين قوانين و ببينند مردم اين ها را مي خواهند يا نمي خواهند و اگر مردم نخواستند، مساله اي نيست، وگرنه اگر قرار باشد به اين که خودشان رد صلاحيت و تاييد صلاحيت بشوند، مردم مي بينند که اين ها به خاطر منافع خودشان دارند اعتراض مي کنند، نه اين که واقعا به خاطر مسائل مردم باشد. ا.م.ک: در همين حال مرتضي مبلغ، رئيس ستاد انتخابات کشور، که هفته گذشته اعلام کرده بود اگر شرايط انتخابات آزاد تا موعد برگزاري آن تامين نشود انتخابات را او برگزار خواهد کرد، مي گويد در بازرسي وضعيت رد صلاحيت شدگان توسط شوراي نگهبان، حتي يکي از 83 نماينده معترض متحصن رد صلاحيت شده صلاحيتش تاييد نشده است. اين در حالي است که در پي تحصن اين نمايندگان، رهبر جمهوري اسلامي خطاب به شوراي نگهبان با اشاره به اين نماينده اعلام کرد اصل بر احراز صلاحيت نمايندگاني است که در دوره هاي قبلي صلاحيتشان حراز شده، مگر ان که خلاف آن ثابت شود. امروز 19 روز از آغاز اعتراض نمايندگان به رد گسترده صلاحيت ها توسط شوراي نگهبان مي گذرد و قرار است تا پايان امشب مسير تحولات آتي روشن شود، زيرا شوراي نگهبان اعلام خواهد کرد چه کساني از رد صلاحيت شده ها براي شرکت در انتخابات تاييد شده اند و چه کساني حق رقابت در انتخابات مجلس هفتم را نخواهند داشت. چهره هاي ميانه روتر جناح اصلاح طلب، مانند رئيس جمهوري و رئيس مجلس، گرايش هاي فکري ديگر در اين جناح را در جمع نمايندگان در مجلس، به مدارا و دادن فرصت نهايي به شوراي نگهبان تشويق مي کنند. اما نمايندگان متحصن نسبت به نتايج اعلام نظر نهايي امشب شوراي نگهبان ابراز بدبيني مي کنند. آخرين تحولات پيرامون انتخابات آينده مجلس، موضوع گزارش ويژه اي است که در آن يک نماينده متحصن مجلس و دو داوطلب رد صلاحيت شده نمايندگي به گفتگو مي نشيند.
XS
SM
MD
LG