(rm) صدا |
جمشيد چالنگي (راديوفردا): شهلا شفيق، جامعه شناس، نويسنده و پژوهشگر ايراني ساكن فرانسه، در يك سخنراني و جلسه بحث و گفتگو در شهر كلن آلمان به بررسي كتابهاي خاطرات زندان از 25 سال پيش به اين سو پرداخته است. در پايان اين نشست كه از سوي كانون فرهنگي چهره برپا شد، همكارمان با شهلا شفيق درباره درونمايه سخنراني وي گفتگو انجام داده است.
شهرام ميريان (راديو فردا، کلن): شهلا شفيق حدود 22 سال است كه در فرانسه به سر مي برد و در رشته جامعه شناسي فارغ التحصيل شده است. وي چند سالي است كه در زمينه آموزش مهاجران در پاريس اشتغال دارد و تا كنون سه كتاب در زمينه مسائل اجتماعي ايران به زبان فرانسه انتشار داده است. دو مجموعه داستان به زبان فارسي نيز از ديگر تاليفات شهلا شفيق است. «انسان نوي اسلامي»، آخرين كتاب شهلا شفيق به زبان فرانسه است كه اين كتاب پايه و اساس سخنراني وي در شهر كلن را شالوده ريزي مي كرد. اين جامعه شناس ايراني در گفتگويي با راديو فردا، ضمن اشاره به ادبيات زندان كه از 25 سال پيش به اين سو، در خارج از ايران به عنوان بخشي از ادبيات تبعيد جلوه گر شده، ياد آور شد كه از طريق تحليل خاطرات زندان، مي توان به بررسي ماهيت نظام جمهوري اسلامي پرداخت. شهلا شفيق در پاسخ به پرسشي بر ضرورت انتشار و شناساندن كتابهاي خاطرات زندان تاكيد كرد و گفت:
شهلا شفيق (جامعه شناس، نويسنده و پژوهشگر): ما وظيفه داريم كه هرچه بيشتر اين ادبيات را بشناسانيم، همانطوري كه فرض كنيم درباره فاشيسم ضد يهودي، ادبيات خيلي زيادي وجود دارد و با وجود اينكه سالها گذشته، يهوديها سعي مي كنند كه اين آتش را روشن نگاه دارند. هر ملتي جناياتي كه به سرش آمده، فراموش كند، محكوم است كه آنها را تكرار كند. ما معتقديم كه صحبت كردن و تحليل كردن اين جنايات، به ما كمك مي كند شايد روزي ملت ما درواقع به آن حد از بيداري و آگاهي سياسي برسد و در سايه دموكراسي ديگر اين جنايات غير قابل تكرار بشوند. بيشتر با اين هدف است كه شخصا من اين كار را انجام مي دهم و اين كتاب را نوشتم.
ش . م : خانم شهلا شفيق، با بررسيهايي كه شما در پيوند با كتابهايي كه خاطرات زندان در آنها گنجانده شده و آمده، اين كتابها چه وجوه اشتراكي با هم دارند؟
شهلا شفيق: در اكثر آنها زندان پرسوناژ اصلي است. ما فقط چند كتاب داريم مانند كتاب خانم شهرنوش پارسي پور كه خودشان نويسنده هستند يا كتاب ديگري كه براي آقاي درويش كه اينها را ما مي دانيم كه از زندگي قبل از زندانشان نوشتند و از زندگي بعد از زندانشان. اكثر اين كتابها با زندان شروع مي شود و در همان زندان يا آزادي ختم مي شود. تمام اين كتابها در حقيقت يك كابوسي را درش نشان مي دهد. چون در اين زندان اسلامي، هدف فقط گرفتن اطلاعات و شكنجه نيست. در زندان اسلامي هدف در واقع عوض كردن آن آدم است و توبه است، يعني اعتراف، توبه، نقش خيلي مهمي دارد و در هم شكستن خود آن فرد. يعني خود آن فرد ديگر تبديل بشود به كسي ديگر و به همين دليل من اسم كتابم را گذاشتم انسان نوي اسلامي. يك طرز تفكري است كه مي خواهد به آن آدم بگويد كه تو نجس هستي، ناپاك هستي، تو ناسالم هستي و بايد عوض كني تمام افكارت را و بايد يك آدم ديگر شوي. توابيت كه در واقع استراتژي زندان اسلامي است، باعث مي شود كه اين زندانيان در اين كتابها، نه تنها از شكنجه هاي فيزيكي رنج مي برند، بلكه بيشتر از همه از شكنجه هاي رواني رنج مي برند. از اين توهيني كه به حيثيتشان مي شود، رنج مي برند، از اين فشاري كه براي عوض شدنشان وارد مي شود، رنج مي برند.
ش . م : شهلا شفيق، جامعه شناس و پژوهشگر ايراني كه در يك گردهمايي در شهر كلن به بررسي ادبيات زندان مي پرداخت در پاسخ به پرسشي به يكدست شدن حاكميت ايران پس از انتخابات مجلس هفتم هم اشاره كرد و گفت:
شهلا شفيق: هدف اين به دست گرفتن قدرت و يكدست شدن قدرت هم اين بوده كه اينها بگويند كه ما هستيم قدرت اصلي در ايران و اينها در عين اينكه خيلي خودشان را حتي ضد آمريكايي جلوه مي دهند، فكر نمي كنم كه حتي از مذاكره كردن هم اجتناب كنند اگر ببينند كه به نفعشان است و فكر نمي كنم كه حتي يك جاهايي شروع نكنند بازيهاي دوگانه كردن، اجازه دادن به برخي از روزنامه ها و همان ماجرايي كه بود: بستن، باز كردن، و فشارها را كم و زياد كردن بر اساس منافع سياسيشان. خيلي بستگي دارد به مسائل بين المللي و اينكه اين مسائلي كه الان هست بر سر مسائل اتمي، چطور بتوانند با آن كنار بيايند. شهلا شفيق، جامعه شناس، نويسنده و پژوهشگر ايراني ساكن فرانسه، در يك سخنراني و جلسه بحث و گفتگو در شهر كلن آلمان به بررسي كتابهاي خاطرات زندان از 25 سال پيش به اين سو پرداخت. «انسان نوي اسلامي»، آخرين كتاب شهلا شفيق به زبان فرانسه است. خانم شفيق در مصاحبه با راديوفردا، ضمن اشاره به ادبيات زندان كه از 25 سال پيش به اين سو، در خارج از ايران به عنوان بخشي از ادبيات تبعيد جلوه گر شده، مي گويد که كه از طريق تحليل خاطرات زندان، مي توان به بررسي ماهيت نظام جمهوري اسلامي پرداخت. وي مي افزايد که در زندان اسلامي، هدف فقط گرفتن اطلاعات و شكنجه نيست، بلکه هدف عوض كردن انسان است و توبه و در هم شكستن فرد، يعني فرد تبديل بشود به كسي ديگر.
