(rm) صدا |
شب عيد فارغ از شيرينها و جشنها و پايکوبيها، روي ديگري هم دارد و آن خريد شب عيد است. چيزي که کارشناسان از آن به عنوان پايين بودن قدرت خريد مردم ايران سخن مي گويند، عرصه را بر بسياري از خانواده ها تنگ مي کند. راديوفردا در گزارشي نگاهي دارد به اين مشکل اقتصادي که هميشه سد راه شيک پوشان ايراني در شب عيد است:
کيوان حسيني (راديوفردا): نوروز جشن آغاز سال نو در کنار پايکوبي، پوشيدن لباس نو و بساط شيريني و آجيل و ديد و بازديد، در اين سالها براي گروهي از ايرانيان معناي ديگري نيز دارد. که در حالي بسياري عيد ديگر برايشان بوي سابق را ندارد. نوروز براي بسياري از خانواده هاي ايراني، هر چند که بي شک شادي آفرين و لذت بخش است، اما يک گرفتاري تازه به دنبال دارد: خريد عيد و دست و پنجه نرم کردن با قيمتهايي که گاه کمر شکن مي شود. آن هم در شرايطي که چه خريداران و چه حتي فروشندگان يک صدا از نبود قدرت خريد در ميان شهرونداني سخن مي گويند که درصد بالايي از جامعه ايراني را تشکيل مي دهند. آنهم در بازارهايي که هر روز به قيمتهايشان افزوده مي شود. هر چند که کاسبي شب عيد هميشه کاسبي داغ است.
يک دستفروش تهراني به اين سئوال که در اين روزها چقدر درآمد دارد، چنين پاسخ مي دهد:
دستفروش (تهران): 30 تومان، 20 تومان، 35 تومان، شبهاي پرفروش 40 تومان، کار اصلي من دستفروشيه. هميشه دستفروشي، با شهرداري هميشه داستان داريم و از اين صحبتها..
ک.ح.: اما قيمتها آنچنان که مردم مي گويند چنان افزايش پيدا کرده که فروشندگان نيز براي مردم دل مي سوزانند. يک زن فروشنده در بازار تهران معتقد است که تا 25 درصد به قيمتها اضافه شده. اما براي چه کساني. براي همان مردمي که هميشه از وضعيت بد اقتصادي خود ناراضي اند.
يک خانم فروشنده (تهران): مردم قدرت ندارند. من در واقع خودم فروشنده هستم. همه چيز گران است. يک درصدي، البته اينها مي گويند 16 درصد، 17 درصد ولي بالاي 25 درصد رفته بالا قيمتها.
ک.ح.: در اين که همه چيز گران شده، شکي نيست. اما چون هميشه آمار دقيق و رسمي در اين باره وجود ندارد. يکي از اهالي تهران، قيمتهاي شب عيد امسال را با سال گذشته مقايسه مي کند. او مي گويد:
يکي از اهالي: نسبت به سال گذشته خيلي گرانتر شده. الان اين کفشي که ما سال گذشته 12 تومان خريديم، امسال 29 تومان شده.
ک.ح.: و اين وضعيت کار را به جايي مي رساند که به گفته يکي از اهالي تهران، بعضي خانواده ها اساسا قيد شب عيد را مي زنند. چرا که پول کافي براي چنين خريدي ندارند:
يک ساکن تهران: اصلا خيلي خانواده ها هستند که اصلا با فراررسيدن عيد هيچ گونه خريدي نمي توانند داشته باشند. واقعا قيمتها بالاست.
ک.ح.: در اين ميان ميدان تحليلهاي شخصي نيز عرصه تاخت زمزمه هاي مردم عاديست:
کارشناسان اقتصادي در اين مواقع نظرات بسياري ارائه مي کنند. اما مردم عادي نيز هميشه تحليلهاي خود را دارند. دلايل گراني کالاهايي چون کفش و لباس، خصوصا در شب عيد را از نگاه يک فروشنده در ايران بشنويد:
يک فروشنده (تهران): علت بالا بودن قيمتها اينه که بازار انحصاريه و کالاي زيادي نيست. و با توجه به اين که قدرت خريد مردم پايين است، کالاهايي مي آيد با کيفيت پايين، با توجه به اين که کيفيتشان پايين است، قيمتشان هم بالاست و مردم هم نمي توانند بخرند.
ک.ح.: اما نارضايتي از وضعيت اقتصادي در اين روزها مخصوص خريداران نيست. فروشندگان بسياري نيز از اين شرايط ناراضيند. اين روزها که مردم عادي مدام از بالا بودن قيمتها گلايه دارند، بد نيست شکايت آن سوي خط را هم بشنويم. يک فروشنده لباس از دلايل نارضايتي خود چنين مي گويد:
فروشنده (تهران): الان اکثرا توي حراج هستند. چرا بايد توي حراج باشيم؟ اسفند بهترين ماه کاسبي ماست. ولي چون کاسبي نيست الان اکثر قيمتها را زير قيمت زده ايم. حتي زير قيمت خريد خودمان. مالياتش را ما بايد بدهيم. بيمه را ما بايد بدهيم. همه بدبختيش مال ماست، اسفند که مي شه نمايشگاه براي ما برقرار مي کنند. آخه چرا؟ روي چه حسابي؟
ک.ح.: اما با همه اين سختي‌ها شب عيد هنوز براي شيک پوشهاي ايراني مزه ديگري دارد و کماکان نوروز بهانه خوبي است براي نونوار شدن و فراموش نکردن اهميت خوش لباسي براي دخترها و پسرهاي خوش پوش ايراني. مشکلات خريد شب و عيد و پايين بودن قدرت خريد مردم به قول کارشناسان، عرصه را بر بسياري از خانواده هاي تنگ کرده است. مردم، چه خريدار و چه فروشنده، از گراني کالا ها و اين که بيش از 25 درصد بر قيمتها افزوده شده مي گويند. و اين مساله وضعيت کار را به جايي مي رساند که به گفته يک شهروند بعضي خانواده ها اساسا قيد شب عيد را مي زنند. چرا که پول کافي براي چنين خريدي ندارند.
