خط لوله انتقال گاز ايران به ارمنستان، رقيبي جدي براي خط لوله باكو جيحان

خط لوله انتقال گاز ايران به ارمنستان كه قرار است تا سال 2005 ميلادي عمليات احداث آن به پايان برسد، به گفته وزير انرژي جمهوري ارمنستان در فاز بعدي خود ممكن است با عبور از گرجستان و اوكراين به رقيبي جدي براي خط لوله باكو جيحان تبديل شود. ماني كسروي (راديو فردا): روزنامه ميزاويس ماياگازييتا چاپ مسكو در مقاله خود مي نويسد كه روز پنجشنبه آرمن مفسسيان وزير انرژي ارمنستان در جلسه هيات وزيران اين كشور گفته است كه خط لوله انتقال گاز ايران به ارمنستان كه عمليات ساخت آن قرار است تا اوايل سال 2005 ميلادي به پايان برسد، تا خاك گرجستان امتداد يافته، از آنجا از طريق بستر درياي سياه به اكراين و از آنجا به اروپاي غربي كشيده خواهد شد. به نوشته اين نشريه، به اين ترتيب گاز ايران و تركمنستان بدون عبور از خاك روسيه به اتحاديه اروپا صادر خواهد شد و در نتيجه اجراي اين طرح، بودجه روسيه ساليانه چند ميليارد دلار از دست خواهد داد. ايده ايجاد اين خط لوله در سال 1994 بوجود آمد. زماني كه بخشي از خط لوله انتقال گاز روسيه به ارمنستان كه از خاك گرجستان عبور مي كند، مرتب دچار اشكال مي شد و منجر به قطعي گاز در ارمنستان مي گرديد. بنابراين ارمنستان براي دستيابي به منبع انرژي جايگزين در سال 1995 با ايران قراردادي منعقد نمود كه ساخت خط لوله انتقال گاز ايران ارمنستان را در بر مي گرفت. رئيس جمهوري ارمنستان در سال 2001 ميلادي طي سفر خود به روسيه اعلام كرده بود كه طرح مذكور جنبه و هدف ترانزيتي نخواهد داشت، اما زماني كه مسكو متوجه شد كه قطر لوله خط انتقال مذكور از ميزاني كه صرفا براي تامين گاز ارمنستان لازم است، بيشتر مي باشد، به طور شديداللحني ايروان را به دروغگويي متهم و هشدار داد كه اين مساله با اهداف اوليه طرح مغاير است. ميزاويس ماياگازييتا در ادامه مي افزايد: ايروان تنها زماني چهره واقعي خود را نشان داد كه روسيه تمام بدهيهاي دولت ارمنستان را بخشيد. ارمنستان ديگر نيازي به دوستي مسكو ندارد. از طرف ديگر اتحاديه اروپا كه تا سال 2000 با ايجاد هرگونه كنسرسيوم گازي بين ايران، روسيه و ارمنستان مخالفت مي كرد، در حال حاضر براي ساخت خط لوله مذكور كمك مالي ارائه كرده است، چرا كه اين طرح، نه تنها اروپا، بلكه تركمنستان و اوكراين را از وابستگي به روسيه در زمينه انرژي رها خواهد كرد. به عقيده اين نشريه روسي چنين به نظر مي رسد كه وفادارترين متحد روسيه در منطقه قفقاز جنوبي يعني ارمنستان در حال تحقق طرحي است كه حتي آمريكا هم نتوانسته است آن را به اجرا در آورد و آن ايجاد مسيري به جاي روسيه براي صادرات گاز از آسياي مركزي به غرب است. خط لوله انتقال گاز ايران به ارمنستان كه قرار است تا سال 2005 ميلادي عمليات احداث آن به پايان برسد، ممكن است با عبور از گرجستان و اوكراين به رقيبي جدي براي خط لوله باكو جيحان تبديل شود. وزير انرژي ارمنستان در جلسه هيات وزيران اين كشور گفت كه خط لوله انتقال گاز ايران به ارمنستان از طريق بستر درياي سياه به اكراين و از آنجا به اروپاي غربي كشيده خواهد شد. رئيس جمهوري ارمنستان در سال 2001 ميلادي طي سفر خود به روسيه اعلام كرده بود كه اين طرح هدف ترانزيتي نخواهد داشت. اتحاديه اروپا كه تا سال 2000 با ايجاد هرگونه كنسرسيوم گازي بين ايران، روسيه و ارمنستان مخالفت مي كرد، براي ساخت خط لوله مذكور كمك مالي ارائه كرده است، زيرا اين طرح، نه تنها اروپا، بلكه تركمنستان و اوكراين را از وابستگي به روسيه در زمينه انرژي رها خواهد كرد