گزارش اقتصادي: تداوم بيكاري عليرغم ضريب بالاي رشد

بهمن باستاني (راديوفردا): محافل کارشناسي و دانشگاهي ايران عمدتا بر اين باورند که اقتصاد ايران در سال 1383، به رغم برخورداري از نرخ رشد نسبتا بالا، همچنان با افزايش شمار بيکاران روبرو خواهد بود. دكتر فريدون خاوند (راديوفردا، پاريس): نرخ رشد ايران سال گذشته خورشيدي بر پايه آمار رسمي به 7.4 در صد رسيد، و در سال 1383 نيز، باز هم بر پايه آمار رسمي، ميان شش تا هفت در صد نوسان خواهد کرد. شمار زيادي از پيش بيني ها، از سوي منابع کارشناسي داخلي و خارجي، حتي اگر بر آمار رسمي جمهوري اسلامي صحه نگذارند، تداوم رشد را با توجه به داده هاي کنوني بازار جهاني نفت بسيار محتمل ارزيابي ميکنند. رشد اقتصاد تک محصولي ايران در گروي بهاي طلاي سياه است که فعلا در سطحي مساعد براي کشور هاي صادر کننده اين کالا نوسان ميکند. با استفاده از دلار هاي حاصل از نفت واردات ايران به مرز سي ميليارد دلار در سال رسيده و در شماري از بخش هاي صنعتي و خدماتي فعاليت افزايش يافته، ولي نه آنچنان که اوجگيري شمار بيکاران متوقف شود. در اخرين شماره ماهنامه «اقتصاد ايران» چاپ تهران (فروردين 1383)، صاحبنظراني که درباره «ايران 83» مورد پرسش قرار گرفته اند، ضمن ابراز خوشبيني به تداوم نرخ رشد، عمدتا به پيدايش تحولي مثبت در بازار کار کشور اميدي ندارند. «هيأت چشم انداز» همان ماهنامه نيز، که به نوشته مسئولان آن دوازده نفر از سياستگذاران، مديران و استادان رده بالاي کشور را در بر ميگيرد، نرخ بيکاري ايران را در سال جاري خورشيدي 15.6 در صد ارزيابي ميکند، حال انکه پيش بيني دولت 12.3 در صد است. از سال 1379 تا 1382، ميانگين نرخ رشد سالانه ايران، بر پايه آمار رسمي، حدود شش در صد بوده. چگونه است که با اين نرخ رشد، شمار بيکاران همچنان رو به افزايش ميرود؟ رشد اقتصادي ايران بازار کار را متحول نکرده، زيرا از عاملي برونزا منشا گرفته و با اصلاحات دروني در راستاي برداشتن موانع از سر راه فعاليت بخش خصوصي، تشويق سرمايه گذاري در رشته هاي اشتغالزا، جذب سرمايه هاي خارجي، افزايش صادرات صنعتي و غيره همراه نبوده است. «رشد بدون اشتغال» يکي ديگر از ويژگي هاي اقتصاد ايران است در نخستين سال هاي دهه 1380 خورشيدي. محافل کارشناسي و دانشگاهي ايران عمدتا بر اين باورند که اقتصاد ايران در سال 1383، به رغم برخورداري از نرخ رشد نسبتا بالا، همچنان با افزايش شمار بيکاران روبرو خواهد بود. نرخ رشد اقتصاد ايران سال گذشته بر پايه آمار رسمي به 7.4 در صد رسيد، و در سال 1383 نيز ميان شش تا هفت در صد نوسان خواهد کرد. با استفاده از دلار هاي حاصل از نفت واردات ايران به مرز 30 ميليارد دلار در سال رسيد و در شماري از بخش هاي صنعتي و خدماتي فعاليت افزايش يافت، ولي نه آنچنان که اوجگيري شمار بيکاران متوقف شود. «هيأت چشم انداز» ماهنامه اقتصاد ايران، متشكل از 12 نفر مدير و كارشناس اقتصادي، نرخ بيکاري ايران را در سال جاري خورشيدي 15.6 در صد ارزيابي ميکند، حال انکه پيش بيني دولت 12.3 در صد است.