کشف عملکرد مولکولي تاثير موسيقي موتزارت بر افزايش قدرت يادگيري و حافظه

فاطمه امان (راديوفردا): در سال 1993 دانشمندان دانشگاه ويسکانسين آمريکا، با تحقيقاتي که نتيجه آن در مجله علمي نيچرNature به چاپ رسيد، نشان دادند که دانشجوياني که روزانه به سونات موتزارت آهنگساز نابغه اتريشي گوش مي دهند، از نظر درسي پيشرفت بيشتري دارند تا آنها که يا به موسيقي گوش نمي دهند و يا موسيقي مدرن مي شنوند. اين کشف که در آنزمان تعدادي از کارشناسان به آن با ديده ترديد نگريستند، بشدت مورد توجه مردم قرار گرفت و فروش سي. دي هاي موسيقي موتزارت را افزايش داد. تاثير مورد نظر اين دانشمندان نيز به «تاثير موتزارت» معروف شد. تحقيقات جديد همين دانشمندان که با همکاري دانشمندان دانشگاه استانفورد در کاليفرنيا انجام شده و اين هفته در همايش علوم ِ اعصاب در سان فرانسيسکو ارائه شد، اينباراساس مولکولي «تاثير موتزارت» را يافته است. دانشمندان براي يافتن علت آنچه به تاثير موتزارت معروف است، چند توضيح ارائه داده بودند، اول اينکه ممکن است شنيدن اين موسيقي، انسان را به نحوي سر حال مي آورد و از اينرو بر حوصله يادگيري انسان مي افزايد. اما توضيح ديگر اين بود که ريتم موسيقي موتزارت، شبيه چرخه ريتمي ِ مغز انسان است و دليل افزايش يادگيري با شنيدن اين موسيقي هم همين است. اما نتيجه مطالعات جديد چست؟ دکتر فران راوشر Fran Rauscher رئيس اين گروه پژوهشي مي گويد درمغز موشهايي که اين موسيقي را مي شنيدند، فعاليت ژن ِ هورمون رشد ِِطبيعي BDNF، يکي از اجزا بخش يادگيري مغز بنام CREB و پروتئين رشدي که سلولهاي عصبي را به هم پيوند مي دهد درهيپوکمپوس مغز افزايش مي يابد اما درمغز آنها که صداي ديگري مي شنيدند، اين تغييرات مشاهده نمي شود. دکتر هوارد گاردنر Howard Gardnerکارشناس هوش در دانشگاه هاروارد يافته جديد را بسيار جذاب مي خواند و مي گويد اين يافته نشان مي دهد تاثير تحريک بيروني بر مغز و اعصاب را مي توان اندازه گرفت. البته دکتر گاردنر مي گويد هنوز براي اينکه با اطمينان بگوييم اين تاثير بر مغز، ازموسيقي موتزارت ناشي مي شود يا نه، به آزمايشهاي بيشتري نياز است. بر پايه اين تحقيقات، گوش دادن به موسيقي موتزارت و تنها به موتزارت، توانايي يادگيري را افزايش مي دهد. البته اين پژوهشها فعلا در مورد موش صورت گرفته، اما از آنجا که موش و انسان از نظر ساختار ژنها بسيار به هم شبيه هستند، دانشمندان گمان مي کنند نتيجه اين پژوهش را مي توان به انسان هم گسترش داد. در موش‌هايي که براي آنها سونات موتزارت پخش مي شود، چند ژن که در تحريک و تغيير پيوند هاي ميان سلولهاي مغزي دخالت دارند، فعاليت بيشتري دارند و قدرت حافظه و يادگيري اين موشها بيشتر است. جالب اينجاست که شنيدن سونات موتزارت بوسيله بيماران مبتلا به آلزهايمر يا بيماري فراموشي، حافظه آنها را بهبود مي بخشد و در بيماران مبتلا به صرع شنيدن اين موسيقي، فعاليت الکتريکي مغز را متعادل‌تر مي دهد. انتظار مي رود يافته جديد، در موسيقي درماني براي بيماران مبتلا به بيماري هاي مغز و اعصاب بکار گرفته شود. به توصيه دانشمندان آمريکايي، شنيدن موسيقي موتزارت، موسيقيدان نابغه اتريشي، بر افزايش قدرت يادگيري تقويت حافظه تاثير مثبت دارد. اخيرا اين دانشمندان عملکرد مولکولي اين پديده را نيز که به «تاثير موتزارت» معروف است کشف کردند. در سال 1993، دانشمندان دانشگاه ويسکانسين آمريکا، با پژوهش هايي که نتيجه آن در مجله علمي Nature به چاپ رسيد، نشان دادند که دانشجوياني که روزانه به سونات موتزارت گوش مي دهند، از نظر درسي پيشرفت بيشتري مي کنند. تحقيقات جديد همين دانشمندان نشان مي دهد که بر اثر شنيدن اين موسيقي، فعاليت ژن هورمون رشد طبيعي BDNF، يکي از اجزاي بخش يادگيري مغز به نام CREB، و پروتئين رشدي که سلول هاي عصبي را به هم پيوند مي دهد، در هيپوکمپوس مغز افزايش مي يابد.