لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۳:۲۱

از «الگوي چيني» تا «الگوي هندي»: جستجو براي الگوهاي توسعه بيرون از دنياي اسلام


(rm) صدا |
در حالي که جناح معروف به محافظه کار جمهوري اسلامي به «الگوي توسعه چيني» علاقه نشان ميدهد، شماري از جريان هاي منسوب به اصلاح طلبان به «الگوي هندي» تمايل يافته اند و با بهره گيري از انتخابات اخير اين کشور، بر سازش ميان دمکراسي و رشد اقتصادي تأکيد ميکنند. دكتر فريدون خاوند (راديوفردا، پاريس): جمهوري اسلامي ايران برنامه توسعه خود را بر پايه «اقتصاد اسلامي» قرار داد و با تأکيد بر اين مفهوم از جمله در مقدمه و اصل سوم قانون اساسي اش، تلاش کرد الگوي اقتصادي تازه اي را، به جاي تجربه هاي رايج در نيمه دوم قرن بيستم، به کشور هاي در حال توسعه و يا دستکم، کشور هاي مسلمان، ارائه دهد. بيست و پنج سال پس از استقرار نظام بر آمده از انقلاب 1357، «اقتصاد اسلامي» به فراموشي سپرده شده و گرايش هاي گوناگون درون نظام، الگو هاي توسعه خويش را بيرون از دنياي اسلام جستجو ميکنند. جناح معروف به محافظه کار جمهوري اسلامي، که بر مجلس هفتم تسلط يافته و تهاجم براي تصاحب دستگاه اجرايي را نيز آغاز کرده، چندي است به «الگوي چيني توسعه» علاقه نشان ميدهد، علاقه اي که در پس آن اين پيام را مي توان شنيد : اگر حزب کمونيست چين با تسلط همه جانبه خود راه را بر توسعه آمرانه گشود، نظام ولايت مطلقه فقيه نيز خواهد توانست به همين هدف دست يابد بي آنکه از دموکراسي و پيآمد هاي محتوم آن آسيب ببيند. اماالگوي توسعه آمرانه چين امروز با رقابت الگوي هند روبرو شده، بزرگ ترين دموکراسي جهان که ثابت کرد فقر راه را بر آزادي نمي بندد و آزادي مانع توسعه اقتصادي نيست. انتخابات پارلماني اخير هند و نتايج نامنتظره آن نگاه ها را از چهار گوشه جهان از جمله ايران، به سرزمين گاندي کشاند، سرزميني که جا به جايي آرام و آزاد قدرت سياسي را مي پذيرد و در همان حال به نرخ رشد بالاي هفت در صد دست مي يابد. شماري از جريان هاي متعلق به طيف منسوب به اصلاح طلب، تمايل خود را به تجربه هند پنهان نمي کنند. روزنامه «وقايع اتفاقيه» چاپ تهران «الگوي هندي» را در طرازي بالاتر از «الگوي چيني» قرار ميدهد و آنرا به دليل جمع آوردن «رشد اقتصادي» و «دموکراسي»، راهي کم هزينه تر براي کشور هاي در حال توسعه از جمله ايران ميداند. از حدود يک قرن پيش به اين سو، ايرانيان با پرسش «آزادي يا توسعه؟» روبرو بوده اند و هنوز نه به اين دست يافته اند و نه به آن. در حالي که جناح معروف به محافظه کار جمهوري اسلامي به «الگوي توسعه چيني» علاقه نشان ميدهد، شماري از جريان هاي منسوب به اصلاح طلبان به «الگوي هندي» تمايل يافته اند و با بهره گيري از انتخابات اخير اين کشور، بر سازش ميان دمکراسي و رشد اقتصادي تأکيد مي کنند. جمهوري اسلامي برنامه توسعه خود را بر پايه «اقتصاد اسلامي» قرار داد و با تأکيد بر اين مفهوم از جمله در مقدمه و اصل سوم قانون اساسي اش، تلاش کرد الگوي اقتصادي تازه اي را، به جاي تجربه هاي رايج در نيمه دوم قرن بيستم، به کشور هاي در حال توسعه و يا دستکم، کشور هاي مسلمان، ارائه دهد. بيست و پنج سال پس از استقرار نظام بر آمده از انقلاب 1357، «اقتصاد اسلامي» به فراموشي سپرده شده و گرايش هاي گوناگون درون نظام، الگو هاي توسعه خويش را بيرون از دنياي اسلام جستجو ميکنند.
XS
SM
MD
LG