(rm) صدا |
امير آرمين (راديوفردا) يکي از هدفهاي اعلام شده انقلاب در سال 1357 آزادي بود. بيست و چهارسال از پيروزي انقلاب اسلامي مي گذرد. آيا آزادي و دموکراسي مورد نظر در ايران امروز تحقق يافته است ؟و اصولا وشعيت دموکراسي در ايران چگونه است ؟ پرسش را با باقر مومني، محقق و صاحبنظر مسائل مشروطيت و انقلاب، در ميان گذاشتيم. باقر مومني جنبش دموکراسي مردم را اصيل مي داند اما درباره سازمان هاي مدعي دموکراسي چنين نظري ندارد.
باقر مومني: آنچه من از دموکراسي در شرايط فعلي جهاني وجامعه خودمان مي فهمم اين است که در يک نظام دموکراتيک در قدم اول داشتن هر عقيده اي و اظهار و تبليغ آن عقيده آزاد است و هيچکس نبايد به جرم داشتن آن عقيده و ابراز يک عقيده و تبليغ و حتي تلاش براي تحققخآن مجرم شناخته شود. البته اعتقاداتي هست که ممکن است ضد بشري يا ضد تمدن بشري شناخته شود مثل آنارشيسم يا به عقيده من حاکميت ديني که ضد تمدن بشري است يا حتي اعتقاد به برتري مرد بر زن يا چيزي به اسم نقطه سالاري. که تمام اين اعتقادات ضد مردم سالاري هستند. البته اگرکه داشتن اين جور عقايد يا حتي طرح آنها در يک نظام دموکراتيک ممکن است غيرمجاز شناخته نشود اما بهرحال عمل کردن به آنها از آنهايي که نقش دموکراسي است به نظر من بايد مجاز شناخته نشد البته عمل کردنشان . به هر حال خصوصيت دوم مردم سالاري شرکت مستقيم در انتخابات بلا واسطه ي تمام مردم است اعم از زن و مرد بدون تبعبض از هر نوع در حاکميت . وقتي مي گويم شرکت واقعي يعني اينکه هيچ مانع و محذور اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي يا ... در سر راه اين مشارکت وجود نداشته باشد و هيچ طبقه يا قشر اجتماعي نبايد در اداره جامعه از امتيازات خاصي برخوردار باشد که از آن راه بتواند به طور زنده اي نظرياتش را به مردم کوچه و بازار تلقين کنند. راستش من جامعه ايران را از اين مورد به دو قسمت تقسيم مي کنم تا آنچايي که مردم عادي مربوط مي شود من علاقه و اعتقاد به دموکراسي و آزادي هاي اجتماعي در سالهاي اخير خيلي گسترش عجيب و بي سابقه اي در ميان آنها پيدا کرده. شايد هم علتش آن باشد که اين حکومت ديني اسلامي موجود با فشارها و محدوديت هايي که براي مردم عادي اعمال مي کند. و دخالت هاي بي سابقه و خشني که در تمام شوون زندگي و حتي در خصوصي ترين وجوه زندگي آنها مي کند همه را به عرصه ي سياست و موضعگيري احتماعي کشانده و مردم از هر لايه و گروه اجتماعي که هستند احساس مي کنند براي نفش کشيدن به يک فضاي باز نياز دارند. در انتخابات رباست جمهوري خاتمي و همينطور. قصد عقب راندن نيروهاي ارتجاعي قرون وسطي از قدرت ويا لااقل تاديب آنها خودش يک نمونه ي خيلي خيلي برجسته و بي سابقه از سياسي شدن مردم عادي و ابراز علاقه ي آنها به کار سياسي است. چنين علاقه و مشارکتي از طرف مردم در کار سياسي حکومتي و اجرايي در تاريخ مملکت ما سابقه نداشته. تنها البته در گرماگرم مبارزات و جنگ هايي که براي مشروطيت درگرفت يک همچين علاقه اي به چشم مي خورد منتها با يک تفاوت خيلي خيلي اساسي و آن اينکه مردم آن موقع به طور عمده از بالا الهام مي گرفتند . مثلا روساي اصناف بازار يا بعضي روحانيون و يا گروه هايي از تحصيلکرده ها و روشنفکرها در آن جنبش براي لايه هايي از مردم مرجعيت داشتند. اما الان برعکس، مردم عادي هستند که بالايي ها را انتخاب مي کنند آنها را در جهت خواسته هاي خود هل مي دهند و در صورت لزوم هم جابجايشان مي کنند. تاآنجايي هم که انعکاس بيروني دارد و مي فهمم مردم عادي در انجام اين کارها هيچ اختلاف و دعواي جدي ندارند. اما در آنچه که مربوط به جريان هاي سياسي شناخته شده است هرکدامشان از دموکراسي استنباط خودشان را دارند ثانيا در مبارزه براي تحقق دموکراسي مورد نظر خودشان هرکدام که روش و منش و تاکتيک هاي خاصي دارند با روش و منش ديگران درگيري پيدا مي کند. يکي از هدفهاي اعلام شده انقلاب در سال 1357 آزادي بود. بيست و چهارسال از پيروزي انقلاب اسلامي مي گذرد. آيا آزادي و دموکراسي مورد نظر در ايران امروز تحقق يافته است ؟و اصولا وضعيت دموکراسي در ايران چگونه است ؟ باقر مومني محقق و صاحبنظر مسائل مشروطيت و انقلاب، در مصاحبه با راديوفردا جنبش دموکراسي مردم را اصيل مي داند اما درباره ي سازمان هاي مدعي دموکراسي چنين نظري ندارد. وي مي گويد: در دمكراسي ابراز هر عقيده آزاد است، هرچند كه بعضي عقايد مثل حاكميت ديني، با اعتقاد به برتري مرد بر زن ضدبشري هستند. وي مي افزايد: البته اگر چه داشتن اين جور عقايد يا حتي طرح آنها در يک نظام دموکراتيک ممکن است غيرمجاز نباشد اما عمل به آنها بايد غيرمجاز باشد. وي مي افزايد در دوران پس از انقلاب آگاهي مردم از دمكراسي و لزوم مشاركت در تعين سرنوشت خود به علت فشارهاي حكومت افزايش قابل ملاحظه پيدا كرده است.
