طرح 3.2 ميليارد دلاري انتقال گاز از آذربايجان به ترکيه و اروپا

مريم احمدي (راديوفردا): اجراي يک طرح سه ميليارد و 200 ميليون دلاري براي صدور گاز طبيعي از سواحل جمهوري آذبايجان در درياي خزر به بازارهاي جهاني، روز پنجشنبه به تصويب يک کميسيون بين المللي رسيد. اجراي اين طرح عليرغم هشدار تحليل‌گران که آن را يک قمار تجاري بزرگ دانسته‌اند، تصويب شده است. بيژن فرهودي گزارش مي‌دهد: بيژن فرهودي (راديوفردا): کنسرسيومي که اجراي طرح را برعهده گرفته است، و شرکت‌هاي عمده نفتي British Petroleum و Stat Oil و Total Fina Elf را نيز شامل مي‌شود، براي توليد گاز در حوزه شاه‌دنيز، در نزديکي سواحل جمهوري آذربايجان و احداث يک خط‌ لوله براي صدور اين گاز به شهر ارزروم در ترکيه، سرمايه‌گذاري خواهد کرد. اما افراد نزديک به اين طرح و تحليل‌گران مي‌گويند ترکيه که مقصد اصلي گاز است، هم‌اکنون بيش از ميزان مورد نياز گاز در اختيار دارد و در نتيجه فروش گاز به مراتب کمتر از آن خواهد بود که بتواند هزينه اجراي طرح را جبران کند. وجود اين نگراني‌ها تاکنون باعث شده است که اجراي طرح يک سال به تعويق افتد و در حالي‌که ميزان تقاضا براي گاز در ترکيه با توجه به اقتصاد ضعيف اين کشور روشن نيست، سرمايه‌گذاران همچنان نسبت به اجراي اين طرح ترديد نشان مي‌دهند. ديويد وودوارد، رئيس عمليات بريتيش پتروليوم در جمهوري آذربايجان، پس از آنکه روز پنجشنبه اعلام شد کنسرسيوم شاه دنيز اجراي مرحله بعدي طرح را مورد تصويب قرار داده ا ست، طي بيانيه‌اي گفت امروز روزي است که بايد جشن گرفت. ميزان ذخاير قابل استخراج حوزه شاه دنيز به 625 ميليارد مترمکعب گاز طبيعي تخمين زده شده است، در جريان اجراي مرحله‌اي که روز پنجشنبه اعلام شد، کمنسرسيوم پيش‌بيني مي‌کند سالانه 8 ميليارد و 400 ميليون مترمکعب گاز توليد کند که به تدريج تا 16 ميليارد مترمکعب در سال افزايش يابد. گاز توليدي از يک خط لوله 690 کيلومتري، از سواحل جمهوري آذرايجان در درياي خزر و از طريق گرجستان به شمال ترکيه صادر خواهد شد. دولت ترکيه با امضاي قراردادي متعهد شده است که سالانه حداکثر 6 ميليارد و 300 هزار متر مکعب گاز حوزه شاه دنيز را خريداري کند. يک ميليارد و 500 هزار مترمکعب از اين گاز در خود جمهوري آذربايجان به مصرف خواهد رسيد. گرجستان نيز با امضاي قراردادي موافقت کرده است بقيه 700 ميليون مترمکعب گاز را خريداري کند. منابع نزديک به کنسرسيوم اذعان داشتند که ممکن است ترکيه نتوانند به تعهد خود عمل کند با اين حال اذعان کردند که در دراز مدت با بهبود اوضاع اقتصادي ترکيه، تقاضا براي گاز در اين کشور افزايش مي يابد. اين منابع همچنين معتقدند که مي توان مقاديري از اين گاز را نيز از طريق يک خط لوله که طرح احداث آن از زير دريا ريخته شده است، از ترکيه به بازارهاي در حال توسعه جنوب اروپا صادر گردد. ساير شرکت‌هائي که در کنسيرسيوم شاه دنيز مشارکت دارند، عبارتند از شرکت نفت دولتي سوکار جمهوري آذربايجان، شرکت TPO ترکيه و شرکت لوک آجيپ، که مشترکا به روسيه و ايتاليا تعلق دارد. اجراي يک طرح سه ميليارد و 200 ميليون دلاري براي صدور گاز طبيعي از سواحل جمهوري آذبايجان در درياي خزر به بازارهاي جهاني، روز پنجشنبه به تصويب يک كنسرسيوم بين المللي رسيد. اجراي اين طرح عليرغم هشدار تحليل‌گران که آن را يک قمار تجاري بزرگ دانسته‌اند، تصويب شده است. کنسرسيومي که اجراي طراح را برعهده گرفته است، و شرکت‌هاي عمده نفتي British Petroleum و Stat Oil و Total Fina Elf را نيز شامل مي‌شود، براي توليد گاز در حوزه شاه‌دنيز، در نزديکي سواحل جمهوري آذربايجان و احداث يک خط‌ لوله براي صدور اين گاز به شهر ارزروم در ترکيه، سرمايه‌گذاري خواهد کرد.