بررسي طرح محدود ساختن دسترسي دختران به دانشگاه ها: گرايشي ضد آموزشي و ضد اجتماعي

نازي عظيما(راديوفردا): به گفته رئيس سازمان آموزش كشور، طرح پذيرش جنسي در كنكور سراسري مورد بررسي قرار خواهد گرفت. بنابر اين طرح در پذيرش دختران در دانشگاه، بويژه در رشته هاي كشاورزي، زراعت، آبياري، باغباني، ماشين آلات كشاورزي، مهندسي مواد، مهندسي معدن، پزشكي و فيزيو تراپي محدوديت 50 درصدي گذاشته خواهد شد تا به گفته او تعادل آماري هرم جنسي دانشجوها حفظ شود. هم اكنون در اين رشته ها پذيرش دانشجوهاي دختر به بيش از 70 درصد رسيده است. درباره اين طرح با دكتر سعيد پيوندي استاد دانشگاه و كارشناس مسائل آموزشي ايران گفتگويي داشتم و در آغاز پرسيدم كه چه عواملي باعث مطرح شدن چنين طرحي شده است. سعيد پيوندي: همانطور كه مي دانيد از اوايل دهه هفتاد آموزش عالي در ايران شاهد رشد بسيار سريع شمار دختران دانشجو بوده كه اگر بخواهيم به دوره قبلش مقايسه كنيم در آستانه انقلاب حدود 27% دانشجويان ايران را دخترها تشكيل مي دادند. درحاليكه الان در حدود نيمي از دانشجويان دانشگاههاي ايران دختر هستند. در سه سال گذشته به طور متوسط حدود 57% قبول شدگان كنكور سراسري را دخترها تشكيل مي دهند درحاليكه 20% رشته هاي دانشگاهي در بخشهاي مهندسي، مديريت يا علوم قضايي به كلي دانشجوهاي دختر نمي پذيرند. به اين ترتيب مي توان گفت كه با وجود تبعيض آشكاري كه درمورد دخترها اعمال مي شود، آنها مي توانند با شايستگي بيشتري هرسال بخشهاي مهمتري از ظرفيت دانشگاهها را به خودشون اختصاص بدهند. يكي از دلايل بزرگ موفقيت دخترها در دانشگاهها موفقيت آنها در دوره هاي پيش از دانشگاهها است. يعني دخترها طبق مطالعاتي كه شده هم در دوره دبيرستان و هم در دوره راهنمايي بيشتر از پسران موفق مي شوند و همين هم باعث مي شود كه بخش بزرگي از دانش آموزان دوره هاي پيش دانشگاهي دختر باشند و در نتيجه در كنكور سراسري هم بيشتر از پسران قبول شوند. ن ع: مسئولان چه توجيهي براي اجراي چنين طرحي دارند؟ سعيد پيوندي: در سه چهار سال اخير با رشد پرشتاب دخترها در دانشگاهها، بحث محدود كردن ظرفيت دانشگاهها براي دختران يا گذاشتن سهميه براي آنه پيش كشيده شده. دلايل و بهانه هايي كه براي محدود كردن دخترها مطرح مي شود هم اقتصادي هستند و هم اجتماعي. از نظر اقتصادي گفته مي شود كه در حال حاضر درحاليكه دوسوم دختران فارغ التحصيل وارد بازار كار نمي شوند، ورود تعدادي از دخترها به آموزش عالي در عمل باعث مي شود كه منابع آموزشي ايران به هدر رود و از آن استفاده كافي نشود. از نظر اجتماعي هم گفته مي شود كه ورود گسترده دخترها به دانشگاه سبب تغييرات مهمي در روابط اجتماعي و موقعيت دخترها در جامعه مي شود. بالا رفتن سن متوسط اولين ازدواج و يا ازدياد مطالبات مدني آنها از جمله اين مسائل هستند. متاسفانه هم در اين بحث هم نيروهاي محافظه كار وسيعا شركت مي كنند و هم بخشي از اصلاح طلبان داخل دولت. به اين ترتيب تفكيك و تشخيص انگيزه هاي واقعي اين طرح خيلي مشكل است ولي به هر حال چنين گرايش يك گرايش ضد آموزشي و اجتماعي است. ن ع: رئيس سازمان سنجش آموزش كشور يكي از دلايل مهم براي اجراي چنين طرحي را مسئله سربازي پسران مطرح كرده. شما فكر مي كنيد اين عامل واقعا عامل درستي است؟ سعيد پيوندي: همانطوري كه گفتم موفقيت بيشتر دخترها در ورود به دانشگاه در مقايسه با پسرها يك مسئله اي است كه قبل از كنكور اتفاق مي افتد، يعني در دوره هاي راهنمايي و دبيرستاني دخترها موفق ترند و دو سوم دوره هاي پيش دانشگاهي را دخترها اشغال مي كنند و در نتيجه به طور طبيعي در كنكور هم بيشتر قبول مي شوند. بنابراين اصلا به دلايل سربازي يا دلايل مشابه نيست كه پسرها از دخترها عقب مي مانند، بلكه شايستگي تحصيلي بيشتري دارند و براي دخترها امروز قبول شدن در دانشگاهها فقط يك معناي حرفه اي و آموزشي ندارد و يك معناي اجتماعي خيلي مهمي دارد براي اينكه قبول شدن آنها در دانشگاه در ايران مي تواند در موقعيت اجتماعي آنها تاثير داشته باشد و به همين دليل انگيزه آنها براي قبول شدن خيلي بيشتر از پسرها است. ن ع: شما فكر مي كنيد اگر چنين طرحي تصويب شود اجرا شدن آن عملي است؟ سعيد پيوندي: چون در ايران به هرحال دولت است كه حرف آخر را مي زند و آن را اجرا مي كند،عملي خواهد بود. ولي مسئله اصلي اين است كه محتواي اين طرح در واقع يك چيز تبعيض آميز و امتيازي برتري براي پسرها است. در شرايط كنوني هم امتيازات پسرها از دخترها بيشتر است و درحدود بيست درصد از رشته ها براي دخترها هيچ ظرفيتي قرار نمي دهند و در برخي از رشته ها هم برايشان ظرفيت كمتري در نظر گرفته اند. عملي شدن اين طرح اعمال تبعيض بيشتري عليه دخترها خواهد بود و اين مي تواند نتايج خيلي منفي به باربياورد. رئيس سازمان آموزش كشور گفت طرح پذيرش جنسي در كنكور سراسري مورد بررسي قرار خواهد گرفت. بنابر اين طرح در پذيرش دختران در دانشگاه، بويژه در رشته هاي كشاورزي، زراعت، آبياري، باغباني، ماشين آلات كشاورزي، مهندسي مواد، مهندسي معدن، پزشكي و فيزيو تراپي محدوديت 50 درصدي گذاشته خواهد شد تا به گفته او تعادل آماري هرم جنسي دانشجوها حفظ شود. هم اكنون در اين رشته ها پذيرش دانشجوهاي دختر به بيش از 70 درصد رسيده است. دكتر سعيد پيوندي استاد دانشگاه در پاريس و كارشناس مسائل آموزشي ايران به راديو فردا مي گويد: تفكيك و تشخيص انگيزه هاي واقعي اين طرح خيلي مشكل است ولي به هر حال چنين گرايش يك گرايش ضد آموزشي و ضداجتماعي است. براي دخترها امروز قبول شدن در دانشگاهها فقط يك معناي حرفه اي و آموزشي ندارد و يك معناي اجتماعي خيلي مهمي دارد براي اينكه قبول شدن آنها در دانشگاه در ايران مي تواند در موقعيت اجتماعي آنها تاثير داشته باشد و به همين دليل انگيزه آنها براي قبول شدن خيلي بيشتر از پسرها است.